Atatürk’ün Afrin karargâhı

TÜRK Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK), Suriye'nin Afrin bölgesinde terör örgütü YPG/PKK’dan arındırdığı Racu beldesinde, Mustafa Kemal Atatürk’ün karargâh olarak kullandığı ev bulundu. 1918’de Filistin’de 7. Ordu Komutanı olarak görev yapan Atatürk, aynı yılın ekim ayında önce Halep merkeze, ardından Afrin ilçesine geçti. Atatürk, birlikleriyle Racu'daki Katma tren istasyonunda konuşlandı. Buradaki Kürt ve Arap halktan direniş ağı örgütleyen Mustafa Kemal, ordu birliklerine destek veren bir milis güç kurdu. Kilis’teki birliklerle yakın temasta kalarak lojistik hattını güvenceye aldı. Güneyden Afrin’e doğru ilerleyen İngiliz ordusu, 26 Ekim 1918’de Katma’da 7. Ordu’yla karşı karşıya geldi. Atatürk komutasındaki Osmanlı ordusu ve yerel unsurlar, Katma’da İngilizlere karşı zafer kazandı.

Atatürk, beldede kaldığı sürede, Osmanlı ordusuna destek veren ve bölgenin önde gelen isimlerinden Hanif Ağa'ya ait taş konağı, karargâh haline getirdi. Atatürk, belde merkezini kontrol eden Hacı Halil köyünün en hâkim noktasında bulunan konakta İngilizleri yendiği savaşın hazırlıklarını yapıp emirlerini verdi.
Afrin ilçe merkezinin 18 Mart 2018’de alındığı Zeytin Dalı harekâtı sonrasında kurulan Yerel Sivil Meclis’in çalışmaları sonucunda, Atatürk’ün Katma’da karargâh olarak kullandığı o konak bulundu. 1890 yılında inşa edilen konak, bakımsızlık nedeniyle kısmen harap olmuş durumda. 

İLK EMİRLERİNİ YAYINLAMIŞTI

BAŞBAKANLIK Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı’nın internet sitesinde ayrıntılı bir araştırma yapıldığında, “1. Dünya Savaşı sonunda Halep sokak muharebeleri ve Mustafa Kemal Paşa” başlığı altında öne çıkan Katma Meydan Muharebesi’nin önemi şöyle anlatılıyor:
“(...) Mustafa Kemal Paşa, Halep’in kuzeyinde İngiliz Süvari Ordusu ve asi Arap kuvvetleriyle 26 Ekim 1918’de yaptığı 1. Dünya Savaşı’nın son muharebesi olan Katma Meydan Muharebesi’ni kazanarak düşman ordusunun 500 kilometrelik hızlı ilerlemesini durdurmuştu. Mustafa Kemal Paşa bu zaferden sonra şu emri verdiğini söyler: ‘Bir hat tespit ettim ve sınırladım. Kuvvetlerime emir ettim ki; düşman bu hattın ilerisine geçmeyecek’. Mustafa Kemal, Antakya’dan Halep’in kuzeyine geçen, takriben güneyde bugünkü hududumuza uyan bir hattı elde bulundurmuş ve yeni Türk Devleti’nin milli hududunu Türk askerinin süngüleriyle fiilen burada tespit etmiştir. Burada olan muharebe 1. Dünya Savaşı’ndaki İngilizlerle son savaşımız ve Kurtuluş Savaşı’nın da ilk muharebesi ve zaferi sayılabilir. Katma’daki karargâhında Mustafa Kemal Paşa, ilk emirlerini yayınlayarak sonradan vatanın savunması için kurulacak Müdafaa-i Hukuk teşkilatlarının ilk hücrelerini meydana getirecekti.” (Uğur ERGAN/ANKARA)