Atatürk Arboretumu 50 yaşında

CALİFORNİA'dan gelen maymuntırmanmaz ağacı, Kayseri'nin kartopu türü, Missisipi'nin bataklık selvileri ve ismi satırlara sığmayan 1500'ü aşkın diğer bitki türü. 50 yıl önce, ‘‘Bahçeköy Arboretumu’’ olarak açılan, 1981'de Atatürk'ün 100'üncü doğum günü nedeniyle adı ‘‘Atatürk Arboretumu’’na çevrilen yeşil alanda buluştu.

İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi'nden Prof. Dr. Hayrettin Kayacık'ın öncülüğüyle kurulan arboretumdaki ‘‘bitki müzesi’’ne, her yıl dünyanın ve Türkiye'nin dört bir yanından tarihçesi belli bitki türleri ekleniyor. Hafta içi hergün halka açık olan, 345 hektarlık alana yayılan arboretumdaki ağaç ve çiçekler, içindeki üç gölet sayesinde sulanıyor, fidanlıkta, tek örneği olan türlerin yedekleri üretiliyor. Üzerlerinde Latince adları yazılı olan bitkilerin, arboretum yetkililerinde ise nereden geldiği, kaç yaşında olduğu gibi özelliklerinin kayıtlı olduğu ‘‘kimlik kartları’’ bulunuyor.

İdari yönetimi Orman Genel Müdürlüğü, bilimsel açıdan yönetimi ise İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi'ne bağlı arboretumun, önceki gün, Orman Bakanı Nami Çağan, Rektör Prof. Dr. Kemal Alemdaroğlu ve Fakülte Dekanı Prof. Dr. Öznur Bülent Seçkin'in de katıldığı törenle 50'nci kuruluş yılı kutlandı. Fakülte'deki törende, Nami Çağan, Türkiye'de yüzde 26.7 oranındaki ormanlık alanın yüzde 30'a çıkarılmasının, ve yeşil alanların durumunun iyileştirilmesinin hedeflendiğini belirtti. 2000'de maddi zorluklara rağmen 74 bin hektarlık alanda ağaçlandırma ve erozyon kontrolü yapmayı planladıklarını belirten Çağan, Türkiye'de 3 bin 500'ü endemik (bir ülke veya bölgeye has bitki) 10 bini aşkın bitki türü oludğunu hatırlattı. Arboretumun kurucularından Prof. Dr. Kayacık ise kendisine teşekkür plaketi verilirken, ‘‘Ben sizden alkış değil bu arboretuma ilgi istiyorum, birer fide getirseniz zenginleşir’’ dedi.

Arboretum nedir?

Arboretumlar bilimsel araştırma ve gözlem amacıyla, orijini ve yaşları belli, herbiri doğru şekilde biraraya getirilmiş olan, ağırlıklı olarak ağaç ve diğer odunsu bitki taksonlarının uygun yerlerde yetiştirilip sergilendiği alanlardır. Başka bir deyişle, arboretumlar, bilgi, emek ve sabırla meydana getirilen canlı bitki müzeleridir. 1949'da kurulan Atatürk Arboretumu'nda bin 500'ü aşkın tür var.