Aslında plastik çağını yaşıyoruz
Güncelleme Tarihi:
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, yaz boyu devam edecek ‘Sıfır Atık Mavi’ projesinin startını verirken “Bugün içinde bulunduğumuz çağ bilgi çağı ya da teknoloji çağı olarak anılıyor. Fakat üzülerek söylüyorum ki, bizler aslında plastik çağını yaşıyoruz” dedi.
SIFIR Atık Mavi projesiyle denizler koruma altına alınıyor. Emine Erdoğan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yürütülen, DenizTemiz Derneği (TURMEPA) işbirliğiyle hayata geçirilen ‘Sıfır Atık Mavi Projesi’nin, İstanbul Ziya Kalkavan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde düzenlenen tanıtım toplantısına katıldı. Tanıtımda Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Deniz Temiz Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Şadan Kaptanoğlu ile çok sayıda davetli ve öğrenci yer aldı. Emine Erdoğan program öncesi dalgıçların Boğaz’dan çıkardığı çöplerin sergilendiği alanda katılımcılarla birlikte fotoğraf çektirdi. Emine Erdoğan konuşmasında özetle şunları söyledi:
EN HÜZÜNLÜ FOTOĞRAFLARDAN BİRİ
“Bugün içinde bulunduğumuz çağ bilgi çağı ya da teknoloji çağı olarak anılıyor. Fakat üzülerek söylüyorum ki, bizler aslında plastik çağını yaşıyoruz. Dünyada bir yılda üretilen plastik miktarı 300 milyon tonu buluyor ve bu rakam gün geçtikçe artıyor. Dünyadaki plastik miktarının 5 milyar tona ulaştığı tahmin ediliyor. Araştırmacılar, bu atıkların dünyayı sarmaya yetecek miktarda olduğunu söylüyor. Yani plastiklerle çepeçevre kuşatılmış durumdayız. İnanıyorum ki bu yüzyılın en hüzünlü fotoğraflarından biri, plastiklere dolandığı için ölen deniz kaplumbağalarının ve diğer canlıların trajedisidir.
DENİZLER ÇÖP DEPOSU
Bugün denizler ve okyanuslar, dünyanın plastik çöp deposu haline dönmüş durumda. Ne yazık ki bu atıklar bir yerde kalmıyor, okyanustaki en uzak adadan, okyanusun en derin noktasına kadar seyahat ediyor. Bilim insanları kuzey kutup bölgesindeki deniz buzullarında dahi plastik parçacıklarına rastlıyorlar.
Birleşmiş Milletler’in verilerine göre denizlerdeki çöplerin yalnızca yüzde 15’i deniz yüzeyinde bulunuyor. Bu çöplerin yüzde 70’i deniz yatağında ve dipteki doğal hayata telafisi çok zor zararlar veriyor. Türler yok olma tehlikesiyle karşı karşıya geliyor, Ekosistem büyük yaralar alıyor. En başta anlamamız gereken şey, yok ettiğimiz her yaşam formunun kendi varoluşumuzu da aynı sona hazırladığıdır.
BESİN ZİNCİRİNİN DE PARÇASI
Bu atıklar yalnızca denizleri kirletmekle kalmıyor, besin zincirinin de bir parçası haline geliyor. Plastikleri yiyecek zannederek yutan balıklarla bu kirlilik insan sağlığını da tehdit ediyor. Deniz mahsulü yediğimizi sanırken mikro plastiklerle besleniyoruz. Her yıl yaklaşık 8 milyon ton çöp denizlere ve okyanuslara karışıyor. Bu, 1 dakikada 1 çöp kamyonunun denize boşaltılması demek. Deniz çöplerinin yüzde 80’inin karasal kökenli olduğunu biliyoruz. Yani bizlerin attığı çöpler ve tek kullanımlık plastikler sulara karışıyor. Bu noktada en çok ihtiyacımız duyduğumuz şey eğitim. Çöpleri kaynağında ayrıştırmak kadar çöpün en başta oluşmasını engelleyecek davranış biçimlerini de bir bilinç olarak aşılamalıyız.
SENTETİK GİYSİYLE GELEN KİRLİLİK
Mesela sentetik kıyafetlerin her yıkanışında 1 parça kıyafetten, 1900 mikrofiber parça sulara karışıyor. Küresel ölçekte baktığımızda kıyafetlerin yüzde 60’ının sentetik maddelerden üretildiğini görüyoruz. Dolayısı ile hayatımızın başka alanlarında plastik kullanmadığımızı düşünsek bile sentetik maddelerden üretilmiş kıyafetleri kullanarak hepimiz binlerce mikrofiber parçayı yeryüzü sularına karıştırıyoruz.
ÇÖPLERİ GERİDE BIRAKMAYIN
Tatil sezonu başladı. Vatandaşlarımızın büyük bir kısmı yazlıklara, sahil kenarlarına gidecekler. Buradan tüm vatandaşlarımıza seslenmek istiyorum; lütfen sahillerin, plajların temizliğine özen gösterelim. Ardımızda bıraktığımızı sandığımız çöplerin ardımızda kalmadığını, kilometrelerce öteden dahi toplum sağlığını tehdit ettiğini unutmayalım. Özellikle plastik şişe ve pipetlerin gerek çevre temizliği gerekse deniz canlıları üzerindeki ölümcül etkilerini düşünerek kullanmamaya dikkat edelim.”
‘SIFIR ATIK MAVİ’ SÖZÜ
EMİNE Erdoğan, etkinlikte lise öğrencilerinin sahnede okuduğu “Yeni Temiz çevre yaşanabilir doğa için söz veriyorum. Her zaman her yerde, denizde ve karada deniz ve kıyıları koruyacağıma, deniz varsa hayat var bilincini taşıyacağıma, sıfır atık mavi ile yaşamdan yana olacağıma, sıfır atık mavi ile geleceğimi koruyacağıma söz veriyorum. Deniz varsa hayat var” şeklindeki metne, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum ve TURMEPA Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Şadan Kaptanoğlu ile imza attı.
20 MİLYAR LİRA TASARRUF HEDEFİ
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum da yaptığı konuşmada İstanbul Boğazı’ndan başlatılan seferberlikle proje kapsamında 20 milyar liralık tasarruf hedeflediklerini söyledi. Kurum, bugün itibariyle, 18 bin 750 kurum/kuruluş binasında sıfır atık sistemine geçtiklerini hatırlatıp, sadece alışkanlıkları değiştirerek, binlerce ağacın kesilmesini önleyip sera gazı salınımını azalttıklarını, petrolde ve suda ciddi anlamda tasarruf sağladıklarını belirtti. Bakan, projenin yaygınlaştırılması için de 23 ayda 500 bin kişiye eğitim verdiklerini kaydetti.
KİRLETMEMEK DAHA KOLAY
EMİNE Erdoğan İstanbul’da yapılan deniz temizleme çalışmalarını şöyle anlattı:
“İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı çalışmalarla, sadece 2018 yılında deniz yüzeyinden 4 bin 613 metreküp, kıyılardan 19 bin 488 metreküp, plajlardan 15 bin 432 metreküp katı atık toplandı. Ayrıca kıyı ve plajlardan 2 milyon 669 bin 751 kilo yosun temizlendi. Haliç ve dere ağızları 79 bin 766 metreküp çamurdan temizlendi.
Temizlik çalışmalarının yanı sıra gerek deniz uçakları, gerek insansız hava araçları, gerek güvenlik kameralarıyla sıkı denetimlerle gemilerin deniz kirliliğine sebep olmaları da engellendi. 6 bin 245 öğrencinin katıldığı eğitim seminerleri düzenlendi. Onlara temizlemekten önce kirletmemenin ne kadar kolay olduğu anlatıldı.”