Aşkın "yedi tül" dansı
Güncelleme Tarihi:
Fransız ressam Gustave Courbet’nin, Osmanlı diplomatı Halil Bey için yaptığı Dünyanın Kökeni adlı erotik tablo, Brooklyn Müzesi'nde ilk kez sergilenecekti. Açılışı kentin en ünlü dansözü Mu 'yedi tül dansı' ile yaptı. Genç kadın gösterinin ardından soyunma odasında tıpkı Courbet'nin tablosundaki modelin poz verdiği biçimde ölü bulundu. Bundan sonrasını ise edebiyat tutkunu dedektif Simontaut çözecekti....
Simontaut, önce biyolog Hircan’ı yazar Godolphin’i, menajer Şerif’i, plastik cerrahı Leroy’u, oyuncakçı Testo’yu ve ‘arzunun isimsiz filozofu Homunculi’yi sorgular. Birbirleriyle çelişen ifadeler, ‘yedi tül dansı’nın perde perde açılan tülleri gibi çarpıcı gerçekleri serer dedektifin önüne.
30 Şubat ve Bir Türk Casususunun Mektupları adlı romanlarıyla tanınan gazeteci- yazar Şebnem Şenyener, Dansözün Ölümü adlı bu polisiyede soluk soluğa bir öykü anlatıyor.
Öykünün bir ucu, ünlü ressam Courbet'nin tablosuna uzanıyor, bir ucu da bir aşka... Hem de öyle bir aşk ki bu... Terleyen ellerin, titreyen nefesin, kızaran yüzün, sevincin, heyecanın, endişenin, korkunun, utancın, dayanılmaz acıların sebebi bir aşk.
Dedektif Simontaut, cinayetin gizemlerini çözmeye başladıkça tıpkı Mu'nun yedi tül dansı gibi aşkın yedi ayrı yüzüyle karşılaşır.
DÜNYANIN KÖKENİ ÖRTÜLER ALTINDA
Kitabın ana eksenine yerleştirilen Dünyanın Kökeni adlı tabloyu ressam Gustave Courbet, 1866 yılında Osmanlı diplomatı Halil Bey için yaptı.
Courbert, modelinin başını, yüzünü, ayaklarını dışarıda bırakarak örttüğü bir gerçek yerleştirdi tablosunun merkezine. Bugün hâlâ kimsenin kimliğini tam olarak bilemediği bir kadın.
Pek çok kişiye göre bu kadın o yıllarda Courbert'nin yanında kalan ve dönemin iddialı ressamlarına modellik yapan İrlanda asıllı Joanna Hiffernan'dı. Ya da belki diplomat Halil Bey’in Paris’teki metresi, salonunda, Flaubert gibi etkin sanatçıları, politikacıları, diplomatları ve tüccarları ağırlayan Jeanne de Tourbet de olabilirdi Courbet’nin gerçekçi resminin altında yatan. Kısaca kimliği hâlâ tartışmalı, dolayısıyla bugün hâlâ tabii bir mahrem 'Dünyanın Kökeni'.
Courbet’den sonra, ilk sahibi Halil Şerif Paşa tabloyu kendi örf ve âdetlerine uygun yeşil bir örtüyle örttü. Sanat koleksiyonuyla kuşaklar boyu ailesini doyuran, Mısır doğumlu, Paris eğitimli, Yeni Osmanlıların koruyucularından olan Halil Bey’in giyinme odasında tuttuğu tabloyu özel misafirlerine yemek üstüne gösterdiği anlatılır.
Budapeşte’de Baron Francis Hatvany’nin koleksiyonuna geçtiğinde 'Dünyanın Kökeni'nin üzeri bu sefer karlı bir şato tablosu ile örtüldü.
'Dünyanın Kökeni'nin son sahibi “cinselliğin cinselliği” teziyle tanınan felsefeci Jacques Lacan.
Tablonun bilinen son örtüsü ise onun eşi Slyvia Lacan’ın fikri. 'Dünyanın Kökeni'ni, George Bataille’dan boşanmasına yol açan aşkı Lacan’a doğum günü hediyesi olarak veren sinema oyuncusu Slyvia, tabloyu Guitrancourt’daki banliyö evinde ziyaretçileri rahatsız etmeyecek şekilde rahatça asabilmek için, kızkardeşinin birlikte yaşadığı sürrealist ressam Masson’dan yardım istedi. Sürrealizmin iddialı üyelerinden biri olan Masson, 'Dünyanın Kökeni'nin soyut bir kopyasını böyle üretti. Ve Courbet’nin gerçeği Masson’un “gerçekaltı”na yerleşti. Çerçevenin kenarından açılarak sürülebilen bir gizli mekanizma sayesinde.
Tablodan ilham alarak yapılan 20. yüzyılın belli başlı sanat eserleri en büyük müzelerde başköşede sergilenirken 'Dünyanın Kökeni' üstü örtülü hayatını sürdürdü 1987’ye dek. 1987’de New York’ta Brooklyn müzesinde “Courbet’ye yeni bir bakış” adlı sergide diğer eserlerin yanında, nihayet, ilk kez örtüsüz yerini aldı.
İşte Dansözün Ölümü'nde dedektif Simontaut'nun aydınlatmaya çalıştığı cinayetin de en önemli ipuçlarından biri bu tablo.