Askerdeyken ölüme iki örnek karar
Güncelleme Tarihi:
Ankara 2. İdare Mahkemesi, terhise yönelik izin kullanırken anne babasıyla beraber evine döndüğü sırada trafik kazasında hayatını kaybeden askerin ailesine maaş bağlanmasına karar verdi. Ankara 17. İdare Mahkemesi de vatani görevini yaparken yakalandığı zatürre hastalığı sonucu hayatını kaybeden askerin vazife malulü sayılmasına hükmetti.
MUŞ’ta askerlik görevini yapan er Müslüm Yurdakul, 1997 yılında vatani görevini yaparken nöbet esnasında rahatsızlandı. Yurdakul, kaldırıldığı GATA’da akciğer infiltrasyonundan (zatürre) kaynaklı olarak hayatını kaybetti. Yurdakul ailesi, çocuklarının vazife malulü sayılması için Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’na (SGK) başvurdu. SGK, ailenin başvurusunu reddetti. Bunun üzerine Yurdakul ailesi adına Şehit Aileleri Federasyonu Yönetim Kurulu üyesi avukat İsmail Kılıç, SGK’nın işleminin iptali için Ankara 17. İdare Mahkemesi’ne dava açtı.
Mahkeme, oybirliğiyle zatürreden hayatını kaybeden Müslüm Yurdakul’un vazife malulü sayılarak ailesine maaş bağlanmasına hükmetti. Mahkeme kararında, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarına atıf yapıldı. Askeri birimlerin kontrolünde bulunan kışlada meydana gelen ölüm olayının vazifeden kaynaklanmadığının ispat etme yükümlülüğünün devlete ait olduğu tespitini yapan mahkeme, şunları belirtti:
SAĞLAM OLARAK ALINDI
“Davacı, askerlik görevine alınışında sağlam raporu verildi ve askerliğe elverişli olduğu sonucuna varılarak askerliğe alındı. Askerde nöbet sırasında rahatsızlanması üzerine de hava değişimi verildiği, terhis edilmediği hususları hep birlikte göz önünde bulundurularak olay değerlendirildiğinde, davacının hastalığının ilerlemesinde ve piyade er olarak askerlik görevini ifa ederken rahatsızlanarak vefat etmesinde olayın gelişimine göre askerlik görevinin sebep ve tesiri bulunduğu sonucuna ulaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.”
Ankara 2. İdare Mahkemesi’nin önüne gelen dava dosyasına göre ise Recep Oral, Muğla’daki askerlik görevini tamamladıktan sonra terhisine yönelik iznini kullandı. Oral, ailesiyle beraber evine dönerken trafik kazası geçirdi ve 18 Mayıs 2013 tarihinde hayatını kaybetti. Oral’ın ailesi, çocuklarının vazife malulü sayılması için SGK’ya başvurdu. Ancak SGK başvuruyu reddetti. Bunun üzerine avukat İsmail Kılıç, Oral ailesi adına Ankara 2. İdare Mahkemesi’nde dava açtı.
SEVK GÖREV KAPSAMINDA
Mahkeme, Oral’ın 30 Mayıs 2013 tarihinde terhisi gerekirken 17 Mayıs tarihinde terhisine yönelik izin verilmek suretiyle bağlı bulunduğu komutanlıktan ayrıldığını, akabinde 18 Mayıs tarihinde geçirdiği trafik kazası sonucunda hayatını kaybettiğini belirterek şunları kaydetti: “Davacının oğlunun terhis mahiyetinde izindeyken evine döndüğü sırada meydana gelen trafik kazası sonucunda vefat ettiği noktasında duraksama bulunmamaktadır. 5434 sayılı kanunun 56’ncı maddesinde serbest sevkler dahil terhis edilse bile erlerin vazife malulü olabileceklerinin belirtildiği; bir başka anlatımla erler için serbest sevkler dahil her türlü sevkin göreve ilişkin olduğu kanun tarafından kabul edilmiştir. Bu durumda davacının oğlu Recep Oral’ın vefatının görevinin sebep ve etkisiyle ortaya çıktığı dolayısıyla olayın vazife malullüğü kapsamına girdiği anlaşılmıştır.”