Aşırı sıcaklara çözüm siesta mı
Güncelleme Tarihi:
İspanya’daki ekonomik krizden bir zamanlar siesta ve öğlen tembelliğini sorumlu tutan Almanlar, şimdi aşırı sıcaklarla birlikte siestanın faydalı olup olmayacağını konuşuyor. Hürriyet’e konuşan uzmanlar, İspanya’da siesta, Türkiye’de şekerleme olarak bilinen öğle saatlerindeki kısa süreli uyku halinin, doğru yapılırsa sağlık üzerinde olumlu etki yaratacağını söylüyor.
ZAMANA DİKKAT EDİLMELİ
- Türk Uyku Tıbbı Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hikmet Fırat: Şekerleme dediğimiz şey kısa süreli uykudur. Bu uykunun 20-30 dakikayı geçmemesi gerekir. 30 dakikayı aşarsa klasik uyku olur. Şekerleme dediğimiz şey insanın vücudunu hem zihinsel hem de enerji olarak yenilemesidir. İtalya ve İspanya’daki adı ‘siesta’dır. Siesta, özellikle Akdeniz ülkelerinde öğle vakti hava çok sıcak olduğundan tercih edilir. İspanya’da mesai saatleri buna göre ayarlanmış. 12.00-15.00 arası çalışmıyorlar. Bu üç saat uyuyorlar anlamına gelmiyor. Almanlar, ekonomiye katkıları az diye itiraz ediyordu. Diğer taraftan sıcak havalarda böyle bir işlemin yapılması uyku tıbbı anlamında doğru bir şey. Uyku düzenini bozmamak adına şekerlemeyi uzun tutmamak lazım. Tabii klima diye bir şey icat edilmiş, dış mekânda çalışanlar için 12.00-15.00 arası çalışmamak doğru olabilir ama kapalı mekânlarda çalışanlar için bu geçerli olmamalı. Örneğin Japonya’da aşırı sıcak olmaz ama sırf insanların enerjilerini yenilemesi ve öğleden sonra daha iyi çalışabilmeleri için şekerleme süresi veriyorlar. Kişinin oturduğu sandalye yatak konumuna geliyor ve 30 dakikaya kadar şekerleme yapabiliyorlar. Bu Türkiye’de de uyarlanabilir. Çünkü sıcağın çalışma üzerine negatif etkisi olur. İnsanın uykusunu getirir, dikkat dağınıklığı yapar.
ORTAMIN HAVASI ÖNEMLİ
- Türk Nöroloji Derneği Uyku Tıbbı Çalışma Grubu’ndan Dr. Öğretim Üyesi Utku Oğan Akyıldız: 5-6 dakikalık şekerlemenin bile bellek üzerinde çok etkili olduğu biliniyor. Doğru süre ise 20-30 dakikadır. Uzun şekerlemeler kişinin kendisini daha yorgun hissetmesine ve gece uyku sorunu oluşmasına neden olur. Uykuyu sadece ‘olduğun yerde uyumak’ gibi düşünmemek gerekir. Uyku hijyeni denen bir durum var. Ortamın karanlık olması, odanın ne çok sıcak, ne çok soğuk olmaması önemli. Sıcak ortamda yarım saatlik uyku, kişinin fizyolojisinde olumsuz etkilere neden olabilir. İspanyolların geçmişten bu yana uyguladıkları siesta kesinlikle doğru. Günümüz modern dünya az uyumayı marifet sayıyor. Oysa bu, toplumun yaptığı en büyük hata.
BİRİ BİTMEDEN DİĞERİ BAŞLIYOR
- İSTANBUL Teknik Üniversitesi’nden iklim bilimci Prof. Dr. Barış Önol, bu hafta sonu yaşanacak sıcak hava dalgasının ardından gelecek hafta perşembeden başlayacak başka bir dalga ile karşı karşıya kalınacağını açıkladı.
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) de geçen ayın, kaydedilen en sıcak haziran olduğunu, temmuzun ilk haftasının ise küresel ölçekte en sıcak hafta olduğunu bildirdi. WMO Genel Sekreteri Petteri Taalas, sürekli yoğunlaşan sıcak hava dalgalarının insan sağlığı, tarım, enerji ve ekonomi üzerindeki etkisinin giderek kötüleştiğini kaydetti. Meteoroloji uzmanlarına göre ise en kötüsü henüz gelmedi. Önümüzdeki günlerde İtalya’da 48 derece ile rekor kırılması bekleniyor. “Aşırı sıcaklara bir ara işareti yok” diyen WMO, ağustosta da benzer koşulların süreceği öngörüsünde bulundu.