Ardıç AYTALAR / İSTANBUL
Oluşturulma Tarihi: Nisan 11, 2005 01:18
Ermenilere zulüm yaptığı iddiasıyla asılan Boğazlıyan Kaymakamı ve Yozgat Mutasarrıf Vekili, ‘Milli Şehit’ Kemal Bey, ölümünün 86’ncı yıldönümünde idam edildiği Beyazıt Meydanı’nda ilk kez anıldı.
1919 yılında darağacının kurulduğu yerde yapılan törene Kaymakam Kemal Bey’in torunu da katıldı. Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey, Ermeni ayaklanmasının önlenmesi amacıyla çıkarılan tehcir uygulamasında hatalı olduğu iddiasıyla yargılanmış, bu davada aklanmış, ancak buna rağmen işgalci güçlerin baskısıyla Osmanlı Hükümeti tarafından 10 Nisan 1919 yılında asılmıştı.
MİLLİ ŞEHİT
Bakanlar Kurulu kararıyla 14 Ekim 1922 tarihinde Milli Şehit ilan edilen Kaymakam Kemal Bey, İstanbul’da idam edildiği Beyazıt Meydanı’nda Türkiye Sivil Toplum Kuruluşları Birliği tarafından düzenlenen törenle anıldı.
Kemal Bey idam edildiğinde 5 yaşında olan kızının oğlu Yalçın Gürenci de ‘Dedem vazifesini yapan, adalete inanan, vatanı için yaşayan, inançlı bir devlet memuruydu. İnandığı kıymetler ve adalet ne yazık ki siyasete alet edilmiş ve dış güçlerin baskısıyla idam edilmiştir. Bu millet için nice Kemal Bey feda olsun’ diye konuştu. Temsili kaymakamın, Kemal Bey’in vasiyetini okuması ve duanın ardından 1919 yılında Beyazıt Meydanı’nda darağacının kurulduğu yere karanfil bırakan grup ‘Şehitler ölmez vatan bölünmez’ sloganları atarak dağıldı.
2 YERDE DAHA
Yozgat’ın Boğazlıyan İlçesi Kaymakamı Kemal Bey, ölümünün 86. yıldönümünde Müdafaa-i Hukuk Vakfı ve Derneği’nce Kadıköy Salıpazarı’ndaki kabri başında da anıldı. Kemal Bey için görev yaptığı Yozgat’ın Boğazlıyan İlçesi’nde de tören düzenlendi.
Ben masumum kahrolsun böyle adalet
Kemal Bey 5 Şubat 1919 tarihinde İstanbul Örfi İdare Divanı Harbi’nde (Sıkıyönetim Mahkemesi) yargılanmaya başlandı. Toplam iki ay ve 18 duruşma sonunda ‘Yozgat ve Boğazlıyan Ermenilerinin tehciri sırasında suiistimal ve öldürme olaylarında gevşeklik gösterdiği gerekçesiyle 8 Nisan 1919 tarihli kararla idama mahkûm edildi. İdam kararını veren mahkeme heyetinin yarısı azınlıklardan oluşuyordu. İki gün sonra 10 Nisan 1919 günü Beyazıt Meydanı’nda idam sehpasına çıkan Kemal Bey şunları söylemişti: ‘Vatandaşlarım sizlere yemin ederim ki, ben masumum. Son sözüm bugün de budur, yarın da budur. Ecnebi devletlere yaranmak için beni asıyorlar. Eğer adalet buna diyorlarsa, kahrolsun adalet. Asil Türk Milleti’ne çocuklarımı emanet ediyorum. Borcum var, servetim yok üç çocuğumu, millet uğruna yetim bırakıyorum. Yaşasın Millet...’
Askerler bayrağı yarıya indirmişti
KEMAL Bey’in idam hadisesi, İngilizlerin hiç beklemediği şekilde büyük tepki ile karşılandı. Kemal Bey’in cenazesi vasiyeti üzerine Kadıköy Kuşdili Çayırı’ndaki oğlunun mezarı yanına gömülmesi için, ailesine teslim edildi. Kadıköy’de büyük bir cenaze töreni yapıldı. Tabut, Karaköy İtfaiye Karakolu önünden geçerken bir manga asker bayrağı yarıya indirerek selam durdu. Alışılmışın dışında, tabut eller üzerinde defnedileceği yere kadar götürülerek, 10 Nisan 1919 Perşembe günü akşam üzeri toprağa verilir. Kemal Bey’in üzerinde çıkan vasiyeti tarihe bir belge olarak kalacaktır. Vasiyet özetle şöyle: ‘Sevgili oğlum Adnan’ın medfun bulunduğu Kadıköy Kuşdilli Çayır’ndaki kabristanda yavrumun yanına gömülmemi diliyorum. Kabir taşım, hamiyetli Türk ve Müslüman kardeşim tarafından dikilmeli ve üstüne şöyle yazılmalıdır: Millet ve Memleket uğruna şehit olan Boğazlıyan Kaymakamı Kemal’in ruhuna Fatiha.’
Ermeni komplosu yüzünden asılmıştı
Törene katılan yaklaşık 100 kişi, Ermeni komplosu yüzünden suçsuz yere asılan Kaymakam Kemal Bey’in ‘Fertler ölür millet yaşar. Türk milleti ebediyete kadar yaşayacaktır’ sözlerinin yazıldığı pankartlar, ‘Dün Kemal Beyi astıranlar bugün terörist başını kurtarmaya çalışıyor’ yazılı dövizler ve Türk, KKTC’yle Doğu Türkistan Bayrağı taşıdı.