Aşı olanların aklında tek soru: Biz de maskesiz görüşebilecek miyiz?
Güncelleme Tarihi:
Koronavirüse karşı aşılanma devam ederken, çok merak edilen bir konu gündeme geldi; aşı olanlar maskesiz ve mesafesiz bir şekilde görüşebilir mi? ABD buna yeşil ışık yaktı. Peki Türkiye'de durum ne? Maskesiz sosyalleşme ne zaman gerçek olacak? Uzmanlar hurriyet.com.tr'ye anlattı
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin (CDC) yayımladığı kılavuzda, aşı olmuş kişiler iç mekânlarda maskesiz ya da sosyal mesafesiz görüşülebilir deniyor. Tabii bu açıklama ülkede uygulanan Johnson&Johnson, Biontech ve Moderna aşıları için yapıldı.
CDC, Biontech, Moderna için iki doz, Johnson&Johnson için 1 doz aşıdan 14 gün sonra aşılanmış kişilerin maskesiz ve sosyal mesafe olmadan belirli koşullarda bir arada olabileceğini söylüyor. Kapalı gruplarda, aşılaması olmayan kişiler söz konusu olduğunda, temaslılar arasında yüksek riskli kişilerle daha dikkatli olunması gerektiği söyleniyor. Ayrıca aşı sonrası 14 gün için koruyucu uygulamalara mutlaka dikkat edilmesi gerektiğinin de altı çiziliyor. Peki bu durum ülkemizde uygulanan Coronavac aşısı için de geçerli olabilir mi?
Bu doğrultuda iki soru üzerinden yola çıkıp, cevap aramaya çalıştık:
- Türkiye'de iki doz aşısını olmuş kişiler, benzer durumdaki insanlarla maskesiz görüşebilir mi?
- Hastalığı kısa süre önce atlatmış veya antikor seviyesi yüksek kişiler de maskesiz görüşebilecek mi?
Konu hakkında Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Gökhan Aygün ve Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı Hürriyet.com.tr’ye önemli açıklamalarda bulundu.
‘Aşı olanların maskesiz ve mesafesiz görüşmesi için henüz erken’
Prof. Dr. Gökhan Aygün, CDC’nin bu önerileri aşıların Faz-3 çalışmaları ve kısıtlı gerçek yaşam verilerine dayanarak oluşturduğunu söylüyor. CDC tarafından yapılan açıklamada, varyant virüsler konusundaki bilgilerin, aşıların koruma ve yayılımı önleme konusundaki detayların ise henüz öğrenilme aşamasında olduğunun altı çiziliyor. Tüm bunları değerlendiren Aygün’e göre, CDC’nin ‘aşı olanların maskesiz ve mesafesiz görüşebilir’ açıklaması için henüz erken.
Aynı uygulamanın Türkiye’de yapılıp yapılamayacağı konusunda ise şunları söylüyor: "Aşının etkinliği arasındaki oransal farklardan ziyade Sinovac aşısının Faz-3 verilerinin yayınlanmamış olması, gerçek yaşam verileri konusunda hiç bilgimizin olmayışı nedeniyle bu önerilerin ülkemize uygulanması şu an için uygun olmayacaktır.”
Gözden Kaçmasın
Hürriyet.com.trBağışıklık yüzde 80’e ulaşması gerekiyor
Doç. Dr. Ümit Savaşçı için de durum pek farksız değil. İsrail’deki çalışma sonucuna göre Biontech aşısının koruma oranı yüzde 92’nin üzerinde çıktığı, Sinovac aşısının ise 83.5 olduğunu hatırlatan Savaşçı, “Bizim ülkemizde koruyuculuğu az olduğu için maskesiz veya mesafeye uymadan görüşme gibi bir şey mümkün olamaz. Zaten Güney Afrika ve Brezilya mutasyonlarının da ülkemizde olduğunu düşünürsek maske ve mesafe kuralının ortadan kaldırılması salgınla mücadelede hiç mantıklı bir durum değil” ifadelerini kullanıyor.
İki doz aşısını yaptıranlar veya hastalığı geçirenler içinde bu olayın söz konusu olmadığını söyleyen Savaşçı, hastalığı geçirip üç ay dört ay sonra yeniden koronavirüse yakalananlar var diyor ve ekliyor:
“Bağışıklık tüm toplumda yüzde 80’e ulaşmadan maskenin çıkarılması çok doğru bir yaklaşım değil. Şu anda genel olarak sürü bağışıklığı yüzde 40‘larda… Aşı ile bu oran artırılırsa anca o zaman maskeler çıkartılabilir.”
Peki ya hastalığı kısa süre önce atlatmış veya antikor seviyesi yüksek kişiler…
Prof. Dr. Aygün, antikor testlerinin virüse karşı immun yanıt oluşturduğunu ancak özel yöntemlerle yapılabilen nötralizan antikor testlerinin antikor yanıtının etkinliğini daha iyi gösterdiğini söylüyor.
Antikor seviyelerinin yüksekliği ya da hangi değer üzerinde etkili koruma sağlayacağının da bilinmediğinden bahseden Aygün, “Daha önce hastalığı geçirenlerin yeniden hastalanabildiği bilinmektedir. Antikor sonuçlarından bağımsız olarak korunmanın ne kadar süre devam edeceği de şu an kesin olarak bilinmemektedir. Bu nedenle herkesin önlemlere uymaya devam etmesi gerekmektedir” diyor.