Arkeoloji dergiciliÄŸinde çeyrek yüzyıl

Türk yayın hayatına umutlarla giren birçok dergi zaman içinde yok olup giderken, iki ayda bir yayımlanan Arkeoloji ve Sanat Dergisi bu ay 25'inci yılını kutluyor. Akademisyenlerin yanı sıra iÅŸadamları, mahkumlar, generaller ve üst düzey bürokratların okuduÄŸu dergi 21 ülkeye ulaşıyor.Nezih BaÅŸgelen, Ä°stanbul Ãœniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü'nü bitirdiÄŸinde Çelik Gülersoy'un ‘‘Klasik bir arkeolog olma. Arkeolojiyi canlı ve güncel hale getirmek için çalış’’ nasihatini tuttu. 1978 Nisanı'nda Arkeoloji Sanat Dergisi'ni kurdu. Tam 25 yıldır yayımlanan dergi, içerdiÄŸi Ä°ngilizce bölümleriyle arkeoloji, prehistoria, eskiçaÄŸ tarihi, sanat tarihi, mimarlık tarihi, etnografya, nümizmatik ve epigrafya konularında makalelere, inceleme ve haber yazılarına yer veriyor.BaÅŸgelen, dergiden bir yıl sonra kitap yayıncılığına baÅŸladı. Türkiye'nin arkeolojik zenginliklerini anlatan eserlerin yanı sıra çocuklara tarihi sevdirmek için boyama kitapları hazırladı. Arkeoloji ve Sanat Yayınları 1981'den bu yana akademik yayınları da okura sunuyor. Derginin ve yayınevinin kurucusu Nezih BaÅŸgelen, arkeolojiyi sevdirmek ve tanıtmak istediklerini anlatıyor: ‘‘Bilgi boÅŸluÄŸunu doldurmak istiyoruz. Ä°nsanlar, çocuk yaÅŸlardan itibaren bu güzellikleri, zenginlikleri fark ederlerse onlara zarar da vermezler.’’1980'de 24 Ocak kararlarından sonra ve son krizde çok zor günler yaÅŸamışlar. Hálá aralarında Urartu Çivi Yazıları Katalograları'nın da bulunduÄŸu 84 kitap sırada bekliyor. Yayımlanmaları 2-3 bin dolarlık sponsorluklara ya da satışlardaki artışa baÄŸlı. Nezih BaÅŸgelen'in bir arkeolog olarak kendisini çok iyi eÄŸittiÄŸini belirten Çelik Gülersoy, dergi ve yayınevini bir arkeoloji enstitüsüne benzetiyor: ‘‘Burası mali olarak küçük bir firma ama entelektüel olarak yeri arkeoloji enstitüsüne eÅŸit. Alanında Türkiye'den yurtdışına giden tek dergi. Dergi ve kitaplar, mükemmel yayınlar.’’ Gülersoy, yayınevi ve dergi sayesinde Anadolu uygarlıklarının Türk diline kazandırıldığını ve bu uygarlıkların sosyal yaÅŸamlarının gözler önüne serildiÄŸini anlatıyor. KOMUTAN DA VAR MAHKUM DAArkeoloji ve Sanat Dergisi çok farklı toplum kesimlerinden okuyucuya sahip. Türk abonelerin arasında komutanlar, mahkumlar, iÅŸadamları, doktorlar, arkeoloji ve sanat tarihi öğrencileri, akademisyenler, müzeciler, turizmciler, rehberler, koleksiyonerler, belediye baÅŸkanları, valiler, büyük ÅŸirketler, büyükelçilikler, köylüler yer alıyor. Dergi, yurtdışında ise ABD'den Finlandiya'ya, Kanada'dan Japonya'ya 21 ülkenin müze, üniversite, enstitü, vakıf ve cemiyet üyelerine ulaşıyor.Dergi Mart-Nisan 2003 tarihli 113'üncü sayısıyla çeyrek yüzyılı geride bıraktı. Arkeoloji ve Sanat dört bin adet basılıyor. Dünyanın her yerinde 3 bin 200 aboneye ulaşıyor. Dergiyi yayınevinin Galatasaray'daki maÄŸazasından edinmek mümkün. Ä°ki yıldır zam yapılmayan derginin fiyatı 4 milyon lira.ÇOCUKLARA BOYAMA KÄ°TABI Çocuklara arkeolojiyi sevdirmek üzere yaptıkları yayınlardan biri de boyama kitapları. Okul öncesi küçükler, boÅŸ resimleri boyarken binlerce yıl öncesinin figürlerini tanıyor. Hititleri Boyayalım serisi 6 kitap, onun dışındaki serilerde ise Urartu, Asur, Lidya, Frigya gibi konular bulunuyor.Yayınevinin asıl gelirini, kuruluÅŸlara hazırladığı kitaplar oluÅŸturuyor. Nemrut, Zeugma albümleri bunlardan sadece ikisi. Türkçe, Ä°ngilizce, Almanca ve Fransızca baÅŸlıklar altında toplanan yayınlar, akademisyenlere hitap edecek özel monogrofilerden, Türkiye'nin tanınmış turistik bölgelerini tanıtan rehber kitaplara kadar geniÅŸ bir yelpazeye yayılıyor. Yayınevinin arÅŸivi ‘‘Celsus Picture Library’’ adıyla profesyonel kullanıma açık. ArÅŸiv, Anadolu AteÅŸi adını alan Sultans of The Dance'in hazırlanışı sırasında da kullanıldı.Yayınevinin ‘‘Mozaik’’ serisi adı altında, arkeoloji ve sanat tarihi konuları dışında yaptığı yayınlar da var.Â