<B>Hanife BAŞ</B>
Oluşturulma Tarihi: Haziran 01, 2002 11:26
Sigara mı içiyorsunuz? Sigara içilen bir yerde mi çalışıyorsunuz? O zaman dikkat! Türkiye'de her yıl dört bin 500 kişi işyerindeki 'pasif içicilikten' dolayı yaşamını yitiriyor. Çalışanların yüzde 58'i sigara içiyor. Tiryakiler her yeni sigarada kendilerinin ve arkadaşlarının yaşamını kısaltıyor. Şirketler sigaraya karşı giderek daha radikal önlemler alıyor.
Sigara içiyorsanız kendinize, arkadaşınızın yanında içiyorsanız ikinize birden zarar veriyorsunuz. Üstelik bu zarar maddi değil. Kendinizle beraber arkadaşınızı da öldürüyorsunuz.
Araştırmalar Türkiye'de işyerlerinde sadece pasif içicilikten her yıl dört bin 500 kişinin öldüğünü gösteriyor. Bu rakam
trafik kazalarında ölenlerin sayısından daha fazla. Ülkemizde her yıl 104 bin kişi sigara nedeniyle ölüyor. Bu ölümlerin yüzde 10'luk kısmını ise hiç sigara içmeyenler oluşturuyor. Dünyada sigaradan ölen her dokuz kişi bir kişinin de ölümüne neden oluyor.
Birçok şirket ve kurum 'sigara' konusunda özel önlemler alıyor. Sigara odaları ayrılıyor. Bazı şirketlerde bina içinde sigara içilmesi yasaklanıyor.
Sigara odaları konusunda uzmanlar havalandırma sistemine dikkat edilmesini öneriyorlar. Havalandırma sistemi entegre ve tek tip olan yerlerde sigara odalarının ayrılması aslında hiçbir şeye yaramıyor. İçinde altı bine yakın zehiri bulunduran sigara dumanı havalandırma sisteminden her yere yayılıyor. Bu nedenle sigara odaları için ayrı bir havalandırma sistemi kurulması gerekiyor.
VERİMLİLİK AZALIYORSigara iş verimliliğini azaltan en önemli etkenlerden biri. 15 dakikada ya da yarım saatte bir sigara içen insanların 'sıfır verimliliğe' doğru gittiği kanıtlanmış durumda.
Sigarayla Savaşanlar Vakfı Başkanı Ubeyd Korbey, pasif içicilerin hayatının tehlikede olduğunu söylüyor. İnsan hayatına ve verimliliğe önem veren bütün kurum ve şirketlerde sigara içiminin mutlaka bina dışına çıkarılması gerektiğini belirtiyor.
Türkiye'de işyerlerinde yapılan araştırmalarda çalışanların yüzde 58'ine yakınının sigara içtiği tespit edilmiş. Türkiye, bu konuda dünyadaki en yüksek oranlardan birine sahip.
Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nazmi Bilir, Türkiye'de sigara içen insan sayısının 17 milyona ulaştığını söylüyor. Sigaraya yapılan harcamanın Sağlık Bakanlığı'nın yıllık bütçesinin dört katına denk geldiğini kaydediyor.
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Kerem Doksat, sigaraya başlamanın nedenleri arasında en önemlisinin kültürel etkenler olduğunu söylüyor. Türkiye'de sigara içmenin bir statü sayıldığını belirtiyor.
Ubeyd Korbey'e göre şirket yöneticilerinin sigara kullanıp kullanmaması, ofis içinde sigara içilmesine izin verilmesi üzerinde etkili oluyor. Tiryaki yöneticilerin, ofis içinde sigara içilmesi konusunda daha toleranslı olduğunu vurguluyor.
Birçok Türk şirketi işyerinde sigaraya karşı savaşıyor. Kütahya Porselen bunlardan biri. 70 çalışanı bulunan şirket, bağımsız bir havalandırması olan herkesin görebileceği bir yerde sigara odası yaptırmış. Üç yıldır bu yöntemi uyguluyor. Daha önce ofis içinde sigara içilmesi serbestmiş. Şirketin Yönetim Kurulu Üyesi Sema Güral, bu yöntemle pasif içicilerin rahat ettiğini dile getiriyor.
Masa başındayken ‘ortalıkta olmama’ durumu çok sayıda sigara içilmesine ve verimlilik kaybına neden oluyormuş. Bu uygulama sonrasında şirkette herkesin gördüğü bir yerde sigara içmek istemeyip sigarayı bırakanlar da olmuş.
ŞİRKETLERDE UYGULAMALARTekofaks Panasonic’te, 1998'de 11.00-14.00 saatlerinde sadece yemekhanede sigara içilmesine izin veren bir uygulama yürürlüğe konulmuş. Binanın her katına dumana duyarlı dedektörler yerleştirilmiş. Böylece şirkette sigara kullanımı azaltılmış.
Mesa Şirketler Topluluğu 2001 yılında yeni binasına taşınınca ofis içinde sigara içilmesi yasaklanmış. 150 çalışanı bulunan şirkette, sigaranın bırakılmasını teşvik eden bir ödüllü kampanya düzenlenmiş. Sigarayı bırakanlar arasında kurayla tespit edilen bir kişi yurtdışına tatile gönderilmiş.
Sağlık Bakanlığı da sigaranın bırakılmasını teşvik etme yönünde dönem dönem kampanyalar yapıyor. Son olarak 2-29 Mayıs arasında '2002 Uluslararası Ödüllü Sigarayı Bırakma Kampanyası' düzenlendi. Sigarayı bırakanlar arasından kurayla belirlenen bir talihliye dört milyar TL para ödülü verildi. Ancak kampanyaya gösterilen ilgi beklenenden az oldu. Kampanya için 400 bin adet katılım formu dağıtılmasına karşın sadece 99 bin 51 kişi başvuruda bulundu. Dünya çapında ise 56 ülkeden 560 bin katılımcı, kampanya için sigarayı bıraktı.
Yasa var da ne oluyor?Anavatan Partisi Milletvekili Bülent Akarcalı, sigarayla mücadele konusunda en 'radikal' milletvekili. Kapalı alanlarda sigara içilmesini yasaklayan 4207 sayılı yasanın TBMM'ye sunulmasını sağladı. Akarcalı, yasanın şehirler arası otobüslerde yüzde 100 başarıyla uygulandığını söylüyor. Özellikle sigara reklamlarının önlenmesinde yasa sayesinde büyük mesafeler kat edilmiş. Eğitim ve sağlık kuruluşlarında ise henüz istenilen seviyede uygulanamamasından şikayetçi.
Akarcalı, devletin sigara şirketlerinden vergi aldığını zannettiğini belirtiyor. ‘‘Oysa devlet hastalıklar nedeniyle Yeşil Kart ve SSK yoluyla bu paranın daha fazlasını veriyor‘‘ diyor. Meclis'te komisyonlarda sigara yasağının uygulandığını ancak hukuki bir yükümlülük olmaması nedeniyle kulis ve genel kurulda uygulanmadığını belirtiyor. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin bedava asker sigarası uygulamasına son vererek, sigarasızlaşma konusunda önemli bir adım attığını sözlerine ekliyor.
Türkiye duman altıTürkiye'de her yıl 104 bin, dünyada 4 milyon kişi sigaradan ölüyor.
İşyerlerinde her yıl dört bin 500 kişi yalnızca pasif içicilikten ölüyor.
Sigaradan ölümlerin yüzde 60'ı kalp ve damar hastalıklarından kaynaklanıyor.
Türkiye'de her gün üç bin çocuk ve genç sigaraya başlıyor.
Uyuşturucu kurbanlarının yüzde 99'u önce sigara kullanmış.
Türkiye'de her yıl iki milyon ağaç sigara nedeniyle yok oluyor.
Çalışanların yüzde 58.4'ü, çalışmayanların ise yüzde 28.2'si sigara içiyor.
Kadınların yüzde 26.4'ü, erkeklerin yüzde 58.7'si sigara tiryakisi.
Kendisini her zaman stresli ve gergin hisseden kişilerin yüzde 55.6'sı sigara içiyor.
Kendisini hiçbir zaman stresli ve sinirli bulmayan kişilerde sigara içme oranı yüzde 34.6.
2002'de bir kişinin yıllık sigara harcaması 600 Milyon TL-1.2 Milyar TL arasında olacak.
Kaynak: AG Araştırma ve
Sigarayla Savaşanlar Vakfı