Bülent SARIOĞLU Şehriban OĞHAN / ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Haziran 05, 2009 00:00
Mayınlı arazilerin temizlenmesiyle ilgili yasaya son günde eklenen ara formül, yetki kazasına uğradı. Temizleme işinde ilk aşama yetkisini Milli Savunma Bakanlığı’na bırakan önergede, Hazine arazilerinin bu bakanlığa devredilmesi unutuldu.
NAMSA’yı işaret
Cumhurbaşkanı Gül’ün onayına sunulan yasaya göre mayın temizleme işi öncelikle Kamu İhale Yasası’nın savunma ve güvenlikle ilgili "istisna" hükümlerine dayanılarak Milli Savunma Bakanlığı’nca (MSB) doğrudan yaptırılacak. MSB, ihaleye çıkmaksızın davet usulüyle temizleme işini bir şirkete verebilecek. Böylelikle makul bir fiyat çıkarırsa temizleme işinin NATO Bakım ve İkmal Ajansı NAMSA aracılığıyla yaptırılması hedefleniyor. Ancak maddeye sonradan eklenen bu formülde önemli bir unutkanlık yapıldı. MSB’ye ihale komisyonu oluşturma ve hazine arazilerini devralma yetkisi tanınmadı. Muhalefet sözcüleri, "Bu ciddi bir eksikliktir" uyarısında bulundular.
İkazda haklılar
AKP’li TBMM Plan Bütçe Komisyonu Başkanvekili Fehmi Kinay, "Arkadaşlarımız ikaz ettikleri konuda haklılar" dedi. AKP Grup Başkanvekili Nurettin Canikli, "tereddüdü gidermek amacıyla" önergede "redaksiyonla" başkanlığın düzeltme yapmasını önerdi. TBMM Başkanı Köksal Toptan, "Vermiş olduğunuz önergeye bir cümle eklememiz yahut çıkarmamız söz konusu değil" deyince madde tartışmalı şekliyle kabul edildi.
Diğer formüller
Yasaya göre ikinci aşamada Maliye Bakanlığı, hizmet satın alma yöntemiyle maliyetini ödeyerek mayınları temizleme işini yaptıracak. Temizlenen alandaki hazine taşınmazlarının tasarrufu Maliye Bakanlığı’na geçecek. İhale şartnamesini de MSB, Maliye, Tarım ve Köyişleri Bakanlıkları ile Genelkurmay ortak hazırlayacak.
Araziler devredilecek
İki yöntemde de başarısız olunursa arazi yap-işlet-devret yöntemiyle toprağın kullanımı karşılığı ihale edilecek. Yüklenici firma, bedel almaksızın tarım amaçlı kullanmak üzere araziyi temizleyecek. Mayınlı arazinin çevresinde bulunup müstakil kullanımı mümkün olmayan diğer hazine arazileri de mayınlı alanla birlikte işi alan firmaya devredilecek.
5 yıldan 44 yıla
Bu seçenekte, araziyi temizleme süresi 5 yılı geçemeyecek. Temizleme tarihinden sonra tarımsal amaçlı kullanım süresi de 44 yıla uzayabilecek. Bu durumda arazinin toplam devir süresi 49 yılı bulabilecek.
Petrol tartışmalı
Mayınlı alanda maden veya petrol gibi yeraltı zenginliği ortaya çıkarsa bunlar devlete ait olacak. Ancak kullanım süresi boyunca devletin burada petrol aramasına olanak sağlayacak bir hüküm bulunmuyor. Yeraltı kaynakları için devletin araziye el koyması durumunda anlaşmazlık uluslararası tahkime taşınabilecek.