AraÅŸtırma Dünyasından

Annedeki parodontoz bebeÄŸi öldürebiliyorAmerika’da yapılan son araÅŸtırmalardan elde edilen sonuçlara göre annedeki parodontoz hastalığı erken doÄŸumlara yol açabiliyor. DiÅŸeti iltihabının riski uzun bir süre küçümsenmiÅŸti. Oysa Parodontoz ve ağız boÅŸluÄŸundaki diÄŸer iltihapları doÄŸuran bir bakteri türü, farelerde olduÄŸu kadar insanlarda da erken hatta ölü doÄŸumlara sebep veriyor. Mikroplar kana girdiklerinde plasenta ve plasenta sıvısına bulaşıyorlar çünkü. Case Western Reserve Ãœniversitesi’nden Yiping Han, ÅŸimdi Infection and Immunity dergisinde aynı mekanizmanın insanda da bulunduÄŸunu gösteren belirgin kanıtlara ulaÅŸtıklarını söylüyor. SaÄŸlıklı insanların ağız boÅŸluÄŸunda da barınan Fusobacterium nucleatum bakterileri diÅŸetindeki küçük yaraları, aÄŸrılı diÅŸeti iltihabına dönüştürebiliyorlar. Söz konusu bakteriler, erken doÄŸum yapan kadınların plasentasında saptanmış. Han, bakterilerin gerçekten de erken doÄŸumdan sorumlu olup olmadıklarını anlamak için kadınların dokularından yalıtılan bakterileri gebe farelere aşılamış. Sonuç olarak farelerin bir kısmı erken doÄŸum yaparken, bazılarının yavruları ölü doÄŸmuÅŸ. DiÄŸer farelerin yavruları ise doÄŸumdan kısa bir süre ölmüş. Ä°kinci bir inceleme sayesinde araÅŸtırmacılar bakterilerin sadece ana rahminde bulunduÄŸunu görmüşler. Bakteriler büyük bir olasılıkla ağız boÅŸluÄŸundaki iltihaplardan damarlara ulaşıyorlar. Bu ÅŸekilde ana rahmine taşınan bakteriler daha sonra plasenta sıvısına giriyorlar. Sonuçların diÄŸer araÅŸtırmalarla da kanıtlanması gerekiyorsa da Yiping Han buna raÄŸmen hamileleri, ağız temizliÄŸine büyük önem göstermeleri konusunda uyardı. Kan örneÄŸi olmadan hızlı Aids testiAmerikan Gıda ve Ä°laç Dairesi (FDA), kan örneÄŸi olmadan 20 dakika içinde HIV enfeksiyonunu saptayan hızlı bir AIds testini onayladı. ‘OraQuick’ olarak isimlendirilen test özellikle de kan testinden çekinen kiÅŸiler için önemli bir geliÅŸme diye konuÅŸtu Amerikan saÄŸlık bakanı Tommy Thomson. Yeni Aids testi %99 oranında kesin sonuç veriyor. SaÄŸlık kuruluÅŸlarının tahminlerine göre ABD’de virüsü taşıdığından haberi olmayan en az bir milyon kiÅŸi yaÅŸamakta. Ağız boÅŸluÄŸundan alınan hücre dokusuyla yapılan hızlı test, insan organizmasının HIV enfeksiyonuna karşı oluÅŸturduÄŸu antikorları saptıyor. Sadece doktorlar tarafından yapılacak olan test sonucunun pozitif çıkması halinde ise zorunlu olarak kan testi yapılacak. Sünnet Aids’ten koruyorSünnetli erkeklerin AIds’e yakalanma riskleri altı kat düşük. Son araÅŸtırmalar sünnet derisinin daha çabuk enfeksiyon kaptığını gösterdi. Sünnetli erkeklerdeki enfeksiyon riskinin düşük olduÄŸuna dayanan veriler bugüne deÄŸin kuÅŸkuluydu. Çünkü bazı araÅŸtırmalar sünnet derisinin AIds virüsünü kolay kapan hücrelere sahip olduÄŸu ÅŸeklinde sonuçlanırken diÄŸer araÅŸtırmalar sünnetli erkeklerin daha az riskli cinsel iliÅŸkiye girdiklerini göstermiÅŸti. Johns Hopkins Ãœniversitesi’nden Robert Bollinger ve ekibi, 1993-2000 yılları arasında Hindistan’da yaklaşık 2300 erkeÄŸi muayene etti. Ä°lk kontrolde erkeklerin hiçbiri HIV enfeksiyonu taşımıyordu. Erkeklerin çoÄŸu aynı yıl içinde üç kez kontrol edildi. AraÅŸtırma sonuçlarını The Lancet dergisinde yayımlayan bilim adamları, ÅŸimdi sünnetli erkeklerin önemli ölçüde daha az HI virüsü kaptıklarını söylüyorlar. Fakat cinsel iliÅŸkiyle bulaÅŸan frengi, uçuk veya bel soÄŸukluÄŸu gibi diÄŸer hastalıkların bulaÅŸma riski sünnetli erkeklerde de aynı. AraÅŸtırmacılar elde ettikleri bulgular doÄŸrultusunda HIV enfeksiyonunda seksüel davranışların hiçbir rol oynamadığını bunun yerine sünnet derisi alınan erkeklerin AIds’e yakalanma risklerinin daha düşük olduÄŸunu iddia ediyorlar. DoÄŸum kontrol plasteri hap kadar güvenliAvrupa’da yaklaşık bir yıldan bu yana satılan doÄŸum kontrol plasterinin en az haplar kadar güvenli olduÄŸu bildirildi. Ãœstelik doÄŸum kontrol haplarındaki yan etkilere de neden olmuyorlar. Yeni yöntemin çok sayıda avantajına dikkat çeken Alman araÅŸtırmacı Cosima Brucer, plasterin etki maddesinin kanda eÅŸit bir ÅŸekilde dağılmasını saÄŸladığını söylüyor. Etki maddeleri sindirim sistemine ulaÅŸmadığı için de kusarak dışarı atılmıyor. Plasterin özellikle de kalçaya, karın bölgesine ve kola yapıştırılması önerilmekte. Hormon plasterinin düşmesi gibi bir tehlike de söz konusu deÄŸil. Cehennem uçuÅŸu yeniden Nasa, üç yıl önce baÅŸarısızlıkla sonuçlanan rekor uçuÅŸunu yeniden deniyor. Beklentilere göre süper jet X-43A, birkaç saniye süreyle ses hızının yedi katına ulaÅŸacak. Ordu, yeni tekniÄŸe ÅŸimdiden göz koydu. 3,6m uzunluÄŸunda ve 1,6m geniÅŸliÄŸindeki X-43A hiperses jeti yaklaşık olarak 10 saniyeliÄŸini saatte 8000 kilometrelik hızla uçacak. Ä°nsansız iÅŸleyen jet bu ÅŸekilde sesten yedi misli uçmuÅŸ olacak. Roket tekniÄŸiyle iÅŸlemeyen jet, gerekli oksijeni doÄŸrudan doÄŸruya havadan alıyor. Tepkili motorlarda döner paletler, yakıt ateÅŸlenmeden önce havayı yoÄŸunlaÅŸtırırlar. Oysa X-43A jetinde bu yoÄŸunlaÅŸma sadece hızla saÄŸlanacak. Deneme uçunun amacı ‘Scramjet’ olarak adlandırılan söz konusu tekniÄŸin ileride uçaklarda veya uzay araçlarında kullanılıp kullanılamayacağını öğrenmek. Sesten yedi kat hızlı uçabilmesi için süper jet iki misli itme kuvvetine ihtiyaç duymakta. Bu nedenle jet henüz çalışmaya baÅŸlamadan önce, B-52 bombardıman uçağından dönüştürülen bir araç ve bir Pegasus roketi süper jeti sesten beÅŸ misli hızlı uçmasını saÄŸlıyorlar. Scramjet tekniÄŸinin iÅŸlemesi için da zaten böylesine yüksek bir hıza ihtiyacı vardır. Scramjet tekniÄŸiyle iÅŸleyen uçuÅŸ araçlarının gelecekte gerek askeri gereksi sivil alanda kullanılabileceÄŸi sanılıyor. Hatta teknik belki de uzay araçlarını bile dünyanın yörüngesine fırlatabilecek. Nasa bu nedenle uzaya gönderilecek yüklerin daha ucuza taşınabilmesini umuyor. Sadece tok mercanlar renkleniyorMonako Bilim Merkezi zoologları mercanların yengeçle beslenerek renklendiklerini buldular. AraÅŸtırmacılar deneyler sırasında bazı mercanları aç bırakırken diÄŸerlerini minik yengeçlerle beslemiÅŸler. Aç kalan mercanlar soluklaşırken, yengeçle beslenenlerin içinde yaÅŸayan ve mercanların renklendirilmesinden sorumlu olan yosunlar çoÄŸalmakta diye açıklıyor Fanny Houlbreque, The Journal of Experimental Biology dergisinde. Resif oluÅŸturan mercanlar içlerinde tek hücreleri yosunlar barındırırlar. Ek besin maddesi sunan ve kireç iskeletin oluÅŸumunu destekleyen bu yosunlar mercanlar için büyük bir önem taşıyorlar. Çünkü bunlar aynı zamanda mercanların renklenmesinden de sorumludur. Monakolu bilim adamları ÅŸimdi mercandaki parlak renklerin yosun sayısıyla iliÅŸkili olduÄŸunu kanıtladılar. AraÅŸtırma, yengeçle beslenen mercanlardaki yosun sayısının önemli ölçüde arttığını ve bu ÅŸekilde mercanların yosunların mineral ihtiyacını daha iyi karşıladıklarını göstermekte. Mineraller sayesinde ise yosunlar daha kolay çoÄŸalarak mercanları renklendiriyorlar.Ciltteki deÄŸiÅŸimler kanser habercisi Kanserin bazı durumlarda, tümörün teÅŸhis edilmesinden önce ciltteki deÄŸiÅŸimlerle anlaşılabileceÄŸi bildirildi. Alman dermatolog Andreas Blum ÅŸimdi Aerzte Zeitung dergisinde hangi deÄŸiÅŸimlerin kansere iÅŸaret edebileceÄŸini açıkladı. Ciltteki deÄŸiÅŸimler sayesinde kanseri daha erken teÅŸhis etmek mümkün olabilir diyor dermatolog. Ensede, koltuk altlarında, kolların üst kısmında ve bacaklarda ortaya çıkan koyu lekeler genelde Acanthosis nigricans maligna cilt hastalığına iÅŸaret eder ki bu cilt hastalığı çoÄŸunluklu mide veya ince bağırsaktaki bir tümörle birlikte geliÅŸiyor. Doktor bu koyu lekelerin ender olarak dudaklarda, göz kapaklarında veya cinsel organların civarında da görüldüğünü söylüyor. Yer deÄŸiÅŸtiren büyük kızarıklıklar ise bronÅŸit veya adeno karnizomu habercisi olabiliyor. Yüzde ve ensede hızla çoÄŸalan ince tüycükler de akciÄŸer veya bağırsak kanseriyle ilgili. ‘Ciltteki deÄŸiÅŸimler’ diyor Blum ‘karnizom veya metastaz deÄŸildir. Bunlar daha çok tümörlere baÄŸlı olarak geliÅŸen hormonlar veya proteinlerdir. Ya da tümör antijenine karşı gösterilen bir bağışıklık reaksiyonu da olabilir.’Gülme kırışıklığı teröristi ele verecekAmerikalı bilim adamları tarafından geliÅŸtirilen bir yazılım programı teröristlerin saptanmasında yardımcı olabilecek. Stony-Brook Ãœniversitesi’nden E.Guan’ın geliÅŸtirmiÅŸ olduÄŸu bilgisayar programı, bir insanın yüz ifadesini gülüşüyle karşıtlaÅŸtırıyor. Bu yöntem sayesinde aranan bir insan bildik yöntemlere kıyasla çok daha güvenirli bir ÅŸekilde teÅŸhis edilebiliyor diyor Nature dergisi. Terör korkusu, insan kalabalığında aranan kiÅŸilerin bulunmasına izin veren otomatik yöntemlerin geliÅŸtirilmesini teÅŸvik etti. Bilgisayar programları güvenlik kamerasıyla alınan yüzleri bir resim arÅŸivindeki yüzlerle karşılaÅŸtırırken, gözler, ağız ve burun arasındaki orantıları dikkate alıyorlar. Ancak sistem makyaj veya koyu camlı gözlük yüzünden doÄŸru iÅŸlemiyor. Amerikalı fizikçiler yeni yöntemde insanlardaki yüz ifadelerini gülüşlerle karşılaÅŸtırıyorlar. Bir yazılım programı böylece cilt ve ağız çevresindeki deÄŸiÅŸimleri hesaplıyor. Sadece bir milimetrelik kırışıklıklar bile kesin teÅŸhise izin veriyor. Guan ve ekibi yeni tekniÄŸin özellikle de hava alanları için çok uygun olduÄŸunu söylediler. Ancak yüz kaslarında bozukluklara yol açan sinir hastalıklarının incelenmesinde de iÅŸe yarayabileceÄŸi sanılmakta. Kan basıncı enfarktüs riskini açıklamıyorKan basıncı ve kolesterin seviyesinin sık sık ölçülmesi enfarktüse karşı etkili bir önlem olmuyor. Gerçi yüksek kan basıncı kalp enfarktüsü ve felç için önemli bir neden ama, enfarktüs genelde normal kan basıncına sahip insanları vuruyor. Ä°ngiliz araÅŸtırmacı Malcolm Law’ın konuyla ilgili araÅŸtırma yazısı ‘Journal of Medical Screening’ dergisinde yayımlandı. Son araÅŸtırma, enfarktüs riskinin kiÅŸinin hastalık geçmiÅŸinin araÅŸtırılmasıyla daha iyi öncelenebileceÄŸini gösteriyor. Buna göre bir veya iki kez enfarktüs geçiren insanlarda risk daha büyük. Çünkü enfarktüs yüzünden ölen insanların yüzde ellisi daha önce enfarktüs geçirenler arasından çıkıyor. DiÄŸer önemli bir faktör ise yaÅŸ. Enfarktüs riski 55 yaşından itibaren önemli ölçüde yükseliyor. Kalp enfarktüslerinin %96’sı 55 yaşından sonra meydana geliyor. AraÅŸtırma yazısında ayrıcı güvenirli ve ucuz bir kan testinin gelecekte felç tanısını kolaylaÅŸtıracağı da söz edilmekte. Sadece birkaç damla kan gerektiren test, Amerikalı üreticilerin açıklamasına göre 15 dakikada kesin sonuç veriyor. Biosite firması tarafından geliÅŸtirilen alet, kan örneÄŸininde felç sırasında kanda çoÄŸalarak ortaya çıkan altı proteini saptıyor. Biosite firmasına göre yeni test aleti bilgisayar tomografisiyle damar tıkanıklığına dayanan felcin teÅŸhis edilmesi için yapılan kontrolden üç misli daha duyarlı. New Scientist’deki bir haberde de yakında on beÅŸ Amerikan kliniÄŸinde geniÅŸ çaplı bir araÅŸtırmanın baÅŸlayacağı bildirildi. Â