Araplar anlaştı

Araplar tarihte ilk kez Ä°srail'le barış yapmak üzere aralarında anlaÅŸtı. Suudilerin hazırladığı barış planı Beyrut'taki zirvede onaylandı. Ancak Ä°srail planı kabul edilemez bulduÄŸunu açıkladı. Planı baÅŸtan beri destekleyen ABD ise ‘Arapların, Ä°srail’le barışı konuÅŸması olumlu bir geliÅŸmedir' diye tepki verdi. ‘Toprak karşılığı barış’ konseptine dayalı plan, Ä°srail'in 1967'de iÅŸgal ettiÄŸi tüm topraklardan çekilmesini ve baÅŸkenti DoÄŸu Kudüs olan bir Filistin devleti kurulmasını içeriyor. Buna karşılık Araplar, Ä°srail'in varlığını tanıyor, ebedi huzur ve güven vaat ediyor. Lübnan'ın baÅŸkenti Beyrut'ta yapılan Arap BirliÄŸi Zirvesi'ne katılan ülkeler, bazı anlaÅŸmazlıklar yaÅŸanmasına karşın, dünkü kapanış oturumunda Suudi Arabistan Veliaht Prensi Abdullah'ın sunduÄŸu barış planını oybirliÄŸi ile onayladı. Ancak Ä°srail, planın Filistinli mültecilerin geri dönüş hakkıyla ilgili maddesine itiraz etti ve ‘‘Plan bu haliyle kabul edilemez. Mültecilerin dönüşü Ä°srail devletini ortadan kaldırır’’ dedi. ABD ise planın onaylanmasını olumlu bir geliÅŸme diye niteledi.Plan, Ä°srail'in, barış, güvenlik ve tanınma karşılığı, iÅŸgal ettiÄŸi Filistin topraklarından, 1967 öncesi sınırlara çekilmesini ve ‘‘DoÄŸu’’ Kudüs baÅŸkent olmak kaydıyla, Batı Åžeria ve Gazze'de Filistin devleti kurulmasını öngörüyor.Zirvede ayrıca, Irak'a karşı askeri bir harekát da kategorik olarak reddedilmesi kararı alındı.Beyrut'taki Arap Zirvesi'nin kapanış oturumu, Filistinli mültecilerin durumuyla ilgili yer alacak ifade üzerindeki anlaÅŸmazlık nedeniyle, dün tam 2.5 saat geç baÅŸladı. AnlaÅŸmazlık, Filistinli mültecilerle ilgili maddenin ikiye bölünmesiyle aşıldı. Buna göre, Filistinli mülteciler sorununun ilk maddesi, mültecilere BM'nin kararına uygun olarak dönüş hakkı tanınmasını öngörüyor. Ä°kinci madde ise mültecilerin yaÅŸadığı her ülkenin, mültecilerin nihai olarak yerleÅŸtirilmesinin reddini özel koÅŸula baÄŸlıyor. ARAFAT KRÄ°ZÄ° Zirvede bir baÅŸka kriz, önceki gün Filistin lideri Yaser Arafat'ın, Ramallah'tan yapacağı konuÅŸmanın uydu baÄŸlantısıyla canlı yayınlanmaması üzerine çıkmış ve Filistin heyeti toplantıyı terk etmiÅŸti. Ancak dün, Arafat'ın konuÅŸma metninin heyetlere dağıtılacağının açıklanması üzerine kriz aşılınca, Filistin heyeti alkışlar arasında kapanış oturumuna katıldı. ESAD: ZOR PLANPlana ilk tepkiyi veren Suriye Devlet BaÅŸkanı BeÅŸar Esad, Suudi önerisinin OrtadoÄŸu barışı için iyi bir ilk adım olduÄŸunu, ancak uygulanabilir bir plan halinde olmadığını söyledi. Esad, zirvenin yapıldığı Beyrut'ta yabancı gazetecilere açıklamasında, ‘‘Biz öneriyi kabul ettik, diÄŸerleri destekledi. Bizimle diÄŸerleri arasındaki fark, biz bunun uygulanabilmesi için mekanizmaya ihtiyacı olan bir ilk adım olduÄŸunu düşünüyoruz’’ dedi.Ä°srail, DoÄŸu Kudüs'e böyle yayıldı Kudüs'ü 1967'de tamamen iÅŸgal eden Ä°srail, kentin doÄŸusu ve batısında denetimi ele geçirdi. Ä°srail makamları, Kudüs'ün belediye sınırlarını kuzeye ve güneye doÄŸru geniÅŸleterek, yeniden belirledi. Ä°srail, kentin kuzeyi, doÄŸusu ve güneyini kuÅŸatacak biçimde yeni Yahudi yerleÅŸim birimleri kurarak, Kudüslü Filistinlilerle, Batı Åžerialı Filistinliler arasında fiziki bir engel oluÅŸturdular.5 Haziran 1967 sabahı Ä°srail, Mısır, Suriye ve Ãœrdün'e baÅŸlattığı ani saldırıyla önemli kazanımlar elde etti. Ä°srail, Batı Åžeria, Gazze Åžeridi, Golan Tepeleri ve SüveyÅŸ Kanalı'na kadar Sina Yarımadası'nı iÅŸgal etti.Â