Güncelleme Tarihi:
Ortadoğu'da şiddetin doruğa çıktığı bir dönemde yapılan ve Araplar arasında ortak bir tutum belirlenmesi açısından büyük önem taşıyan Arap Birliği Zirvesi, sorunlu başladı. Zirvenin ilk gününe 'birlik'ten çok' ayrılıklar' damgasını vurdu.
Filistin lideri Yaser Arafat, Ürdün Kralı Hüseyin ve Mısır Develt başkanı Hüsnü Mübarek'in katılmadığı zirvede, Arafa'tın uydu telefonla yapacağı konuşmaya ilişkin sorun çıkınca Filistin heyeti toplantıyı terk etti. Ardından Suudiler zirveden ayrıldı. İki gün olarak planlanan zirvenin bugün bitebileceği bildirildi.
OrtadoÄŸu barışı konusunda Suudi barış planının ele alınması beklenen ve Lübnan'ın baÅŸkenti Beyrut'ta yapılan Arap BirliÄŸi Zirvesi, Ãœrdün BaÅŸbakanı Ali Ebu Ragıp'ın yaptığı konuÅŸmayla baÅŸladı.Â
Ragıp, açış konuÅŸmasında, ''Tüm Arap dünyasının barış istediÄŸi mesajını veren ve kapsamlı bir barış için köşe taşı olan Suudi barış planını desteklediklerini ve arkasında olduklarını'' söyledi.Â
Ebu Ragıp, bölgesel çatışmalar nedeniyle Ä°srail'i suçladığı konuÅŸmasında, tam ve kapsamlı bir barışın, Filistin devletinin kurulmasını, mülteci sorunu dahil Arapların tüm haklarını içermesi gerektiÄŸini ifade etti.Â
AÇILIŞTA SAYGI DURUŞU
Lübnan Devlet Başkanı Emil Lahud, zirvenin açılışında katılımcıları, İsrail ile çatışmalarda ölen Filistinlilerin anısına bir dakika saygı duruşuna davet etti.
Ä°srail'i kınayan Lahud, karşılarındaki en büyük tehlikenin Ä°srail'in politikası olmadığını, asıl büyük tehlikenin, Ä°srail'in iÅŸgali sona erdirerek, hakları geri vermesinden ziyade, sadece ÅŸiddeti sona erdirmesi karşılığında direniÅŸ ve intifadanın durdurulması yönündeki uluslararası baskıları kabul etmek olduÄŸunu söyledi. Lahud, ''Böyle bir takası kabul edersek, iÅŸte o zaman davamızı kaybederiz'' dedi.Â
ZÄ°RVEYEÂ KÄ°LÄ°T Ä°SÄ°MLER KATILMIYOR
OrtadoÄŸu barışının anahtar isimleri olan Filistin lideri Yaser Arafat, Mısır CumhurbaÅŸkanı Hüsnü Mübarek ile Ãœrdün Kralı Abdullah zirveye katılmadı. Filistin lideri Arafat, Ä°srail'in saldırıların devamı halinde geridönmesine izin vermeyebileceÄŸi açıklamasının ardından zirveye katılmayacağını duyurmuÅŸtu.Â
Mısır CumhurbaÅŸkanı Mübarek'in ise Mısır'da bulunmasını gerektiren olaÄŸanüstü nedenlerden dolayı zirveye katılmayacağını belirtilmiÅŸti. Ürdün Kralı Abdullah'ın zirveye neden katılmadığına iliÅŸkin bir açıklama yapılmadı. Ãœrdün DışiÅŸleri Bakanı Mervan MuaÅŸer, Kral Abdullah'ın Amman'da kalmasının nedeninin siyasi olmadığını belirtirken, eski Enformasyon Bakanı Salih Kallab, Amman'ın ABD'ye açık bir mesaj verdiÄŸi yorumunu yaptı.Â
Arap kaynakları, 3 liderin güvenlik gerekçesiyle zirvede yer almadığını ifade etmiÅŸti.Â
SUUDÄ° VELÄ°AHT PRENSÄ° ABDULLAHÂ BARIÅž PLANINI SUNDUÂ Â Â
Suudi Veliaht Prensi Abdullah, Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta yapılan Arap zirvesinde, başkenti Kudüs olan Filistin devletinin tanınması ve mültecilerin haklarının geri verilmesi karşılığında İsrail ile ilişkilerin normalleştirilmesini önerdi.
Zirvede konuşan Abdullah, halklar arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesinin gerçek barışı sağlamanın tek yolu olduğunu söyledi. Abdullah, Arap Birliği'ne, ''ilişkilerin normalleştirilmesi ve İsrail'in güvenliği temelinde, başkenti Kudüs olan bağımsız Filistin devleti ve Filistinli mültecilerin haklarının geri verilmesi paralelinde'' BM Güvenlik Konseyi'ne ortak program sunmasını önerdi.
Ä°srail'e iÅŸgal altındaki Arap topraklarından geri çekilmesi çaÄŸrısında da bulunan Abdullah, ''(Toprak karşılığı barış) uluslararası toplumun kabul ettiÄŸi bir ilke. Her ÅŸeyin temeli, İsrail'in iÅŸgal ettiÄŸi topraklardan tamamen çekilmesidir'' dedi. Yaptığı konuÅŸmada Ä°srail halkına da seslenmek istediÄŸini belirten Abdullah, ''50 yıldan uzun süredir baÅŸvurulan ÅŸiddetin sadece daha çok ÅŸiddet ve yıkıma yol açtığı ve bunun da güvenlik ve barıştan giderek uzaklaÅŸtırdığı'' mesajını verdi.Â
FÄ°LÄ°STÄ°N HEYETÄ°, TOPLANTIYI TERK ETTÄ°Â
   Â
Filistinli yetkililer, Filistin lideri Yaser Arafat'ın Beyrut'taki Arap BirliÄŸi zirvesine Ramallah'tan uydu telefonu aracılığıyla katılmasının engellendiÄŸi gerekçesiyle Filistin heyetinin zirveden çekildiÄŸini bildirdiler.Â
Filistinli bir yetkili, Lübnan'ın, Arafat'ın konuÅŸmasının uydu aracılığıyla zirvede dinlenmesine izin vermediÄŸini ve Filistin heyetinin de bunu protesto ettiÄŸini kaydetti.Â
Aynı yetkili, ''Arafat'ın konuÅŸmasının zirvede yayımlanmasına izin verilmesi için Lübnanlı yetkililerle görüşmek için saatler harcadık. Bütün Arap liderler de bizim adımıza giriÅŸimde bulundu, ancak onlar (Lübnanlılar) saçma bir mazeret sundu'' dedi. Â
Kaynaklar, Arafat'ın Ramallah'ta yaptığı konuşma El Cezire televizyonu tarafından yayımlanırken, zirvede Lübnan Devlet Başkanı Emil Lahud'un ilk oturumun bittiğini ilan etmesi üzerine, Faruk Kaddumi başkanlığındaki Filistin heyetinin kızgın bir şekilde toplantıyı terk ettiğini aktardı.
SUUDİ HEYETİ DE ÇEKİLDİ
Filistin heyetinin ardından Suudi heyeti de zirveden çekildi. Suudi heyetinin, Filistin heyetine destek amacıyla zirveden çekildiği bildirildi.
Filistin yönetimi, Lübnan Devlet BaÅŸkanı Emil Lahud'dan konuyla ilgiliaçıklama yapmasını istedi. Suudi Veliaht Prensi Abdullah da, Lübnan'ın Filistinlilerden özür dilemesini istedi.Â
ARAFAT'IN KONUÅžMASI
Filistin lideri Yaser Arafat, Lübnan'nın başkenti Beyrut'taki Arap Birliği zirvesinde yayınlanmayan konuşmasında, Suudi barış girişiminden memnuniyet duyduğunu söyledi. Katar'ın El Cezire televizyonu Arafat'ın Batı Şeria'nın Ramallah kentindeki karargahından yaptığı konuşmayı uydu aracılığıyla canlı yayınladı.
Arafat, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Abdullah tarafından yapılan barış girişimiyle ilgili olarak, ''Filistin liderliği Veliaht Prens Abdullah tarafından başlatılan cesur ve aydınlatıcı girişimden memnun olduğunu doğrular'' dedi.
Yaser Arafat, bu iyi niyetli girişimin, Arap Birliği Zirvesi'nde, ''Yahudi halkı ve İsrail ile Filistinliler arasında cesur barış için bir Arap girişimine dönüşeceğini'' ifade etti.
ARAFAT: ''KENDÄ°MÄ° DIÅžLANMIÅž HÄ°SSETMÄ°YORUM''Â Â
   Â
Filistin lideri Yaser Arafat, kendini, Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta bugün başlayan 25. Arap Birliği Zirvesi'nden dışlanmış hissetmediğini söyledi.
Arafat, Ä°spanyol El Pais gazetesine verdiÄŸi demeçte, ''Kendimi Lübnan'ın baÅŸkentindeki geliÅŸmelerden uzak hissetmiyorum. Çünkü toplantıya katılan yardımcılarımla sürekli temas halindeyim'' dedi. Filistin lideri, Suudi barış giriÅŸimiyle ilgili kendisiyle görüş alışveriÅŸinde bulunulduÄŸunu da belirtti. Arafat, Ä°srail'in uyguladığı seyahat yasağı nedeniyle zirveye katılamadı. Gözlemciler, Arafat'ın, Beyrut'a gitmesi halinde geri dönmesine izin verilmemesinden endiÅŸe duyduÄŸunu ileri sürüyor. Â
   Â
LÜBNAN'DA GÖSTERİ
   Â
Öte yandan, Güney Lübnan'da yüzlerce Filistinli mülteci, Arafat'ın zirveye katılamamasından uÄŸradığı hayal kırıklığını dile getirmek için gösteri düzenledi. Ä°srail sınırındaki ReÅŸidiye ve Sur kentindeki El Bus mülteci kamplarındaki Filistinliler, zirvenin Arafat'sız yapılmasının ''utanç verici'' olduÄŸunu belirttiler.Â