Aramızda her 13 kişiden biri silahlı

Henüz ABD'deki gibi okullarını basıp arkadaÅŸlarını, öğretmenlerini kurÅŸuna dizen çocuklarımız yok. Ama komÅŸusunu halı silktiÄŸi için vuran, yanlışlıkla silahının üzerine oturup yaralanan, oÄŸluna küçücükken alışsın diye kurusıkı atış yaptıran, düğün ve maç gecelerinde kör kurÅŸunlarla ölen, babasının silahıyla oynarken vurulan insanlarımız var.Türkiye'de 3 milyonu ruhsatlı tam 5 milyon silah bulunuyor. Yani her 13 kiÅŸiden biri silahlı. Dünyada da durum pek farklı deÄŸil. Yeryüzünde her 10 kiÅŸiden birine 1 ateÅŸli silah düşüyor.Çolak ve Alınak'lar, yıllardır Bakırköy Zuhuratbaba'da Aydınlar Sokak'taki Aydın Apartmanı'nda oturuyorlardı.Emekli yüzbaşı Semih Çolak'ın apartmanda iki dairesi vardı. Ãœst katındakini Sabri Alınak'a kiralamıştı. Akraba ya da kan davalı deÄŸillerdi. Düşman deÄŸil komÅŸuydular. 2000 yılında bir aÄŸustos gecesine kadar.AkÅŸam sekizbuçukta Semih Çolak, balkondan halı silkelediÄŸi için kiracısı Sabri Alınak'ın kapısını çaldı, tartışmaya baÅŸladılar. Ağız dalaşı beÅŸ dakika kadar sürdü. Ama Semih Çolak hırsını alamamıştı. Beylik tabancasını çekerek kiracısına peÅŸpeÅŸe ateÅŸ etti. GÄ°DEN GELMÄ°YORSabri Alınak'ın kayınbiraderi Cemil KarahüseyinoÄŸlu o sırada içeride oturuyordu. Birden eniÅŸtesinin kanlar içinde yere serildiÄŸini gördü. Tesadüf bu ya, onun da bir tabancası vardı. Hemen çekti ve Semih Çolak'a ateÅŸ etti. Artık silah sesleri bir çatışmayı andırıyordu. Aydın Apartmanı'ndan o gece üç kiÅŸi çıktı. Sabri Alınak mezara, Cemil KarahüseyinoÄŸlu hastaneye ve Semih Çolak cezaevine.O gece ortada bu kadar çok silah olmasaydı belki de halı silkme kavgası bir süre sonra unutulacaktı. Ama silahlar hiç unutulmayacak bir trajediye mal oldu. Bir buçuk yıl sonra bu yazıyı hazırlarken, yeniden o suç mahalline, Bakırköy Zuhuratbaba'daki Aydın Apartmanı'na gittik. Kapıyı ölen Sabri Alınak'ın kızı Serap Alınak açtı. Çekinerek, kapı aralığından konuÅŸtu bizle: ‘‘Ailece o kadar acı çekiyoruz ki artık kendi aramızda bile konuÅŸamıyoruz. Sadece mahkemeye gidip gelebiliyoruz o kadar. Ne yaparsak yapalım ölen geri gelmeyecek.’’SÄ°LAH MANZARALARIBu olay, Türkiye'nin bireysel silahlanmada nerelere geldiÄŸini gösteren yüzlerce sıradan asayiÅŸ olayından yalnızca biri. Bu yüzden hayatını anlamsız bir biçimde kaybeden o kadar çok insan var ki. Ä°ÅŸte sadece geçen yıl meydana gelen birkaç olay:19 Haziran Erzurum'un Çayraka Caddesi'nde oturan Saadet KarabaÅŸ, evlenme teklifini kabul etmediÄŸi emekli polis memuru Mustafa Aslan tarafından kurÅŸunlandı.11 Temmuz Bursa'da Hamamlıkızık Köyü bekçisi Åževket Erdem (45), meyva çalan çocuklara ateÅŸ açtı. 2 çocuk yaralandı.12 Temmuz Kayseri Melikgazi'de Davut ve Hüseyin P. yüksek sesle müzik dinlediÄŸi için Ahmet Topkülek'i pompalı tüfekle öldürdü.3 AÄŸustos Fethiye Kaymakamı Cengiz Aksoy, evinde koltuÄŸun üzerinde unuttuÄŸu tabancasının üzerine oturunca yaralandı.6 AÄŸustos Zonguldak'ta kına gecesi eÄŸlenenlere av tüfeÄŸiyle ateÅŸ açıldı. Gelin Aynur TayoÄŸlu (22), beÅŸ yakınıyla birlikte yaralandı.11 AÄŸustos 15 yaşındaki M.A. yaşıtı kız arkadaşı Gamze'yi tartışmadan sonra kendisine sırtını döndü diye okul koridorunda vurdu.12 AÄŸustos BaÄŸcılar'daki evinde geç saatlere kadar içen Dr. Mustafa Ãœmit, evinin balkonundan pompalı tüfekle rastgele ateÅŸ etti. Sokakta oynayan Aytaç Aydın (6) saçmayla yaralandı.13 AÄŸustos Batman'da bir düğünde halaybaşı olmak isteyen gençler arasında silahlı kavga çıktı. 6 kiÅŸi yaralandı.REŞİT SARI (Tarihi Haliç Ä°ÅŸkembecisi'nin sahibi)Delikanlılarıyla ünlü Ä°stanbul Fener-Balat civarından, meÅŸhur bir esnaf ReÅŸit Sarı. Tarihi Haliç Ä°ÅŸkembecisi'nin de sahibi. Ä°ÅŸte Sarı'nın silahla ilgili anlattıkları:‘‘Birkaç yıl öncesine kadar inanmayacaksınız ama ruhsatlı silah taşımadım. EÅŸimin Kumkapı'da bir iÅŸ yeri vardı. Bu münasebetle sık sık gidiyordum. Bir süre sonra baktık ki, Kumkapı'nın her sokağını eÅŸkiya tutmuÅŸ. Adım başı mafya bozuntusu ve haraççı. Otopark, güvenlik derken herkesi haraca kesiyorlar. Tabii bellerinde de silah. Neyse iÅŸe Kumkapı GüzelleÅŸtirme DerneÄŸi'ni faaliyete geçirmekle baÅŸladık. Sonra adım adım polisin de yardımıyla oradaki mafya bozuntularını temizledik. Ama bu sırada tehdidin bini bir para. Kendime silah almak zorunda kaldım. Yoksa silah taşımaktan asla hoÅŸlanmıyorum. Ä°ÅŸim gereÄŸi içkili insanlarla muhatap oluyorum. Diyebilirim ki bu dükkandan gecenin bir saatinde iÅŸkembe içmek için giren on kiÅŸiden yedisinde silah var. Genci, ihtiyarı, kabadayısı, hatta cebinde beÅŸ kuruÅŸu olmayanı bile silaha heves ediyor. Bir keresinde iki kiÅŸi girdiler dükkandan içeri. Alkollüler. Yemeklerini bitirdiler biri hesap ödemek için kalktı. Masada kalan arkadaşına 'hesabı ben ödeyeceÄŸim sen elini cebine atarsan seni vururum' diye bağırdı. Ayaktaki önemsemedi ve kasaya gidip hesabı ödedi. Bir patlama duyduk. Bir de baktık ki, masadaki hem silahı ateÅŸliyor hem de bağırıyor, ‘sana hesabı ben ödeyeceÄŸim demedim mi ulan' diye. Adam kan içinde yere yığıldı. Allah'tan bacaklarından vurmuÅŸ. Bu tip olaylarla çok sık karşılaşıyoruz.’’Hesap ödeyeceÄŸim diye arkadaÅŸ vuran müşterilerim varGENELEV FEDAÄ°SÄ° (Ä°sim ve fotoÄŸrafı saklı)Silah araba gibidir yatırım yaptıkça deÄŸerlenirSilah olmazsa olmaz bir ÅŸey mi buralarda?-Ä°stanbul'da silahın olmadı mı çıplaksın demektir. Hele bu alemde. Silahımın olduÄŸunu bilmek bile, arkama dolanmak isteyecekleri bir kere daha düşünmeye zorluyor. Ãœstelik karşımıza çıkan adamlar da boÅŸ deÄŸil ki. Åžu karşı kahvede polis arama yapsa yarıdan fazlasında silah bulur.Silahla yakalanmaktan korkmuyor musunuz peki?-Kendimize göre zulalarımız var tabii. Biz iÅŸ için taşıdığımızdan silah gösterme heveslisi deÄŸiliz. Silahlı girmeyeceÄŸimiz mekanları biliyoruz.Ya silah alacak para yoksa?- Onlar da bıçak taşır. YetiÅŸkin erkeklerin çoÄŸu grup halindeki ergenlerle kavga etmek istemez. Dakkasında bıçak çekeceÄŸini bilir. Herkes silah nasıl buluyor? Mesela siz nereden aldınız?-Diyelim ki piyasada 500 bin ruhsatlı silah var. Bu 500 bin ikinci el silah demek. Çünkü yasal silaha sahip insanlar bunu deÄŸiÅŸtirmek istediklerinde ikinci ele satarlar. Ama bunlar temiz silahlardır. Ä°kinci el alıcısı da bellidir. Bir de kaçak silah meselesi var. Mesela 2 bin silahlık bir parti geldi. Bunların 2 bin kiÅŸi tarafından alındığını düşünün, bu 2 bin kiÅŸi elindeki 2 bin silahı satacağı için, bir harekette tam 4 bin silah el deÄŸiÅŸtirir. Bu ülkeye uyuÅŸturucu gibi silah giriyor.Ä°yi de nereden alıyorsunuz?-Ä°ÅŸ daha çok yasal olarak silah taşıyabilenler üzerinden yürüyor. Ama bu ağı uyuÅŸturucu satışı gibi düşün. Belirli baÅŸvuru yerleri var. Daha fazlasını söyleyemem. Çok silaha ihtiyacı olan gruplar, sipariÅŸ çalışır.Yani silah kaçakçılar tarafından getiriliyor ama dağıtım ve satışı, yasal olarak silah taşıma sıkıntısı çekmeyen kiÅŸiler yürütüyor öyle mi?-Evet öyle. En azından bildiÄŸimiz bu.Silahı kaça aldınız mesela. Piyasada hangi silah ne kadar?-Silah araba gibidir. Yatırım yaptıkça deÄŸerlenir. Mesela Kırıkkale silahın vardır. 300 milyona almışsındır. Ama gümüş kaplama yaptırırsın, masraf yaparsın 800 milyona satarsın. Ruhsat derdi yoksa daha da fazlaya. Benim silahım 3 milyar civarında bir Smith Wesson.KURUSIKI SÄ°LAHA Ä°LGÄ° FAZLAKonuÅŸtuÄŸumuz silah satıcısı müşterisi bol bir maÄŸazanın sahibi. Bu nedenle adının saklı tutulmasını istedi. Ama anlattıkları dikkate deÄŸer: ‘‘İyi giyimli, zengin insanlar geliyor. Ama gariban görünümlüleri de sık sık dükkanda görüyoruz. Adamın giyimi dökülüyor ama tüfek almak istiyor. Kurusıkı silaha ilgi de sanıldığından fazla. Belki öldürmüyor bu silahlar ama insanların silah taşıma güdüsünü tatmin ediyor. Bunların alıcıları da daha çok gençler. OÄŸluna kurusıkı silah alanların sayısı da çok fazla.'POLÄ°GONA GÄ°DEN KADIN SAYISI ARTIYORBayrampaÅŸa’daki 11 yıllık Hedef Poligonu'nda yetkililerin en çok dikkatini çeken birkaç yıldır kadınların silaha gösterdikleri ilgi. Kadınlar genellikle eÅŸleriyle gelip atış yapıyor. Eskiden pek kadın gelmezdi. Åžimdi haftasonu çoÄŸu insan eÅŸini getirip ateÅŸ etmeyi öğretiyor. Poligon müşterileri belli bir gelir seviyesinin üstündeki insanlar. Bu ucuz bir iÅŸ deÄŸil. Müşteri 150 milyonluk mermi de harcayabilir, 500 milyonluk da.Müşteriler çoÄŸunlukla kendi silahlarıyla geliyorlar. Ancak buradan silah kiralayıp atış yapanlar da var.Son iki yıldır tek başına ya da hanım arkadaÅŸlarıyla gelen iÅŸ kadınlarına da rastlanıyor. MERAKLI OLDUÄžU İÇİN SÄ°LAH TAÅžIYANLAR YÃœZDE 30Geçen haftasonu Ä°stanbul'da yapılan Uluslararası Bireysel Silahsızlanma Sempozyumu'nda Prof. Timur DemirbaÅŸ yönetiminde yapılan bir araÅŸtırma sunuldu. 4 Ocak 2002'de tamamlanan araÅŸtırma, Ä°zmir gibi silahlı suçların çok yoÄŸun olmadığı bir bölgede yapılmış olmasına karşın ilginç ipuçları veriyor: Katılanların yüzde 11.03'ü ruhsatlı, yüzde 7.58'i ruhsatsız silah bulundurduÄŸunu söylüyor.Amaç sorulduÄŸunda yüzde 42.93 güvenlik, yüzde 29.39 merak, yüzde 8.42 örf ve adet, yüzde 5.16 gösteriÅŸ diye cevap veriyor.Düğün ve kutlamalarda silah atılması konusunda yüzde 3.66 ‘‘uygundur’’ cevabı alınıyor. Yüzde 10.92 ‘‘bazen kullanılabilir’’ cevabı geliyor.Ancak insanların yüzde 72.99'u silahlanmanın yaygınlığından rahatsız olduÄŸunu belirtiyor. SÄ°LAH RUHSATI NASIL ALINIR?Bulundurma, taşıma ve av tezkeresi olmak üzere üç çeÅŸit silah ruhsatı var. Bunlardan birini alan ülkenin tek yasal satıcısı Makine Kimya Endüstrisi'nin (MKE) düzenlediÄŸi fatura ve sahip olma belgesiyle silaha sahip olabiliyor. Belgenin her yıl yenilenmesi zorunlu.BULUNDURMAKaymakamlığa baÅŸvuruluyor. Ruhsat sahibi silahını beyan ettiÄŸi mekanda tutmak zorunda. Ãœzerinde taşıyamıyor. Ruhsat süresi 5 yıl. TAÅžIMAValiliÄŸe baÅŸvuruluyor. Ruhsat süresi beÅŸ yıl. Harç yatırılarak yenileniyor. Harç yatırılmazsa ruhsat geri alınıyor.AV TEZKERESÄ°Kaymakamlığa baÅŸvuruluyor. Bir avcılık kulübüne üyelik ve ağır cezalık suçtan sabıkalı olmamak yeterli. Tezkeresi olanlar yivli ve yivsiz av tüfeÄŸi alabiliyor.GEREKEN ÖZELLÄ°KLERFiziksel ve ruhsal engel taşımamak, 21 yaşını doldurmak, ağır cezalık ve silahla iÅŸlenen suçlarla, kaçakçılık, dolandırıcılık gibi suçları iÅŸlememiÅŸ ve ikiden fazla suçtan hüküm giymemiÅŸ olmak. CÄ°NAYETÄ°N KRALI TABANCADünyadaki ateÅŸli silah 550 milyon.Her yıl 500 bin kiÅŸi kurÅŸunla ölüyor. Ölümlerin yüzde 90'dan fazlasına tabanca yol açıyor.20 ülke ateÅŸli silah üretiminin büyük bir bölümünü gerçekleÅŸtiriyor: ABD, Rusya, Avusturya, Belçika, Brezilya, Ä°ngiltere, Bulgaristan, Fransa, Almanya, Güney Afrika.Türkiye'de 596 bin 495 kiÅŸide silah taşıma, 475 bin 542 kiÅŸide silah ruhsatı var. Yani 1 milyon 72 bin 37 kiÅŸide resmi kayıtlı silah var. Buna 1 milyon 647 bin 443 av tüfeÄŸini ekleyin. Toplam sayı 2 milyon 719 bin 480 kiÅŸi ediyor.Silah ruhsatı alanların çoÄŸu iÅŸadamı, petrolcü, kuyumcu, dövizci, borsacı ve üst düzey kamu görevlisi.Ruhsatsız silah sayısı Emniyet'e göre 2 milyona yakın. Bunları en çok aÅŸiret mensupları, mafya-çete üyeleri ve ‘‘delikanlılar’’ kullanıyor.2000 rakamlarına göre ruhsatlı silahla 1515 suç, ruhsatsız silahlarla ise 2372 suç iÅŸlenmiÅŸ.En çok iÅŸlenen suç adam yaralama.HANGÄ° SÄ°LAH KAÇAMKE'nin yerli tabanca satış fiyatları 289 milyon 800 bin liradan baÅŸlıyor ve 1 milyar 98 milyon 70 bin liraya kadar yükseliyor. Ä°thal tabancaların satış fiyatları ise 316 milyon 890 bin lira ile 2 milyar 954 milyon 952 bin lira arasında deÄŸiÅŸiyor. Yivli av tüfeÄŸi almak isteyenler de, halen 3 milyar 476 milyon 970 bin lira ile 3 milyar 928 milyon 302 bin lira arasında bir ödeme yapıyor. Fiyatının yüksekliÄŸine raÄŸmen yivli av tüfeÄŸine ilgi büyük. Çünkü mermisi dönerek hedefe yöneliyor ve öldürücü etkisi çok daha fazla. Ruhsat sahibi olanların en çok tercih ettiÄŸi silah fiyatları 2 bin dolar civarında olan Smith Wesson, Browning ve Beretta.Â