Arafat'ın sürgün eddilmesi kararına dünya tepkili

Güncelleme Tarihi:

Arafatın sürgün eddilmesi kararına dünya tepkili
OluÅŸturulma Tarihi: Eylül 13, 2003 00:00

Ä°srail'in Arafat'ı sürgüne gönderme kararı almasına dünya büyük tepki gösterdi ve destek mesajları verdi.ANNAN: SÃœRGÃœN Ä°HTÄ°YATSIZLIK OLURBM Genel Sekreteri Kofi Annan, Filistin lideri Yaser Arafat'ın sürgüne gönderilmesinin ihtiyatsızlık olacağını söyledi. Ä°srail güvenlik kabinesinin Arafat'ın sürgüne gönderilmesine iliÅŸkin ilke kararını Ä°sviçre'nin Cenevre kentinde gazetecilere deÄŸerlendiren Annan, ''Arafat'ı sürgüne göndermek ihtiyatsızlık olur'' ifadesini kullandı.  Annan baÅŸka yorumda bulunmadı.  Bu arada, ABD'nin Ä°srail'deki Büyükelçisi Dan Kurtzer, Ä°srail güvenlik kabinesinin sürgüne yönelik ilke kararının ardından bu sabah Ä°srail Savunma Bakanı Åžaul Mofaz ile Tel Aviv'de görüştü.  ABD bu karardan önce sürgüne karşı olduÄŸunu açıklamıştı. Mofaz ise Maariv gazetesine verdiÄŸi demeçte, ''VatandaÅŸlarımızın güvenliÄŸi için Arafat'ı sürgüne göndermemiz lazım. Bana sorarsanız bunu yapmalıyız. Ortadan kaldırılırsa bile bana göre hava hoÅŸ'' dedi. Bugün görüşü sorulan Mofaz, yorum yapmaktan kaçındı. AB KOMÄ°SYONU: KORKUNÇ BÄ°R HATA OLUR     AB Komisyonu, Filistin lideri Yaser Arafat'ın sürgüne gönderilmesinin ''korkunç bir hata olacağını'' açıkladı.  AB Komisyonu Sözcüsü Reijo Kemppinen, günlük olaÄŸan basın toplantısında, ''AB Komisyonu, Ä°srail'in görüşlerini paylaÅŸmıyor'' diyerek, ''Arafat'ın sürgüne gönderilmesi korkunç bir hata olur, bununbölgede yaratacağı sonuçlar da korkunç olur'' ifadelerini kullandı.  Sözcü, Arafat'ın, ''Filistin Yönetimi'nin demokratik yöntemle seçilmiÅŸ baÅŸkanı'' olduÄŸunu, AB'nin Arafat ve yönetimiyle temaslarınınsürdüğünü ve süreceÄŸini kaydetti.  Öte yandan, AB Dönem BaÅŸkanı Ä°talya'nın BaÅŸbakanı Silvio Berlusconi'nin, ''Mussolini kimseyi öldürmedi, kimseyi sürgüne göndermedi'' ÅŸeklindeki açıklamalarını da deÄŸerlendiren Finlandiyalı Kemppinen, ÅŸunları söyledi:  ''AB Komisyonu BaÅŸkanı Romano Prodi, Ä°talya'da ve bu konuda deÄŸerlendirme yapabilecek yetenektedir. Bu sözler karşısında Prodi'ninbenden farklı düşüneceÄŸini sanmıyorum. Ben diktatörlerden ve diktatörlüklerden çok çekmiÅŸ bir ülkeden geliyorum. Dedem savaÅŸta, diktatörlük döneminde öldü. Diktatörler arasında fark yoktur, diktatörün iyisi olmaz.''  FRANSA: BÃœYÃœK HATA     Fransa DışiÅŸleri Bakanı Dominique de Villepin, Ä°srail güvenlik kabinesinin Filistin lideri Yaser Arafat'ın sürgüne gönderilmesi konusunda aldığı prensip kararını, ''büyük hata'' olarak deÄŸerlendirdi.  Fransız Bakan yaptığı yazılı açıklamada, ''Ä°srail hükümetinden bu kararını tekrar gözden geçirmesi'' çaÄŸrısında bulundu.  ''Ä°srail hükümetinin bu kararının uluslararası etkilerini iyi ölçmesi gerektiÄŸi'' belirten Dominique de Villepin, Arafat'ı, ''Filistin'in seçilmiÅŸ meÅŸru BaÅŸkanı'' olarak tanımladığı açıklamasında, taraflara saÄŸduyu çaÄŸrısında bulundu.  ALMANYA: KAÇINILMASI GEREKÄ°R''       Almanya DışiÅŸleri Bakanlığı, OrtadoÄŸu'daki barış sürecini olumsuz etkileyecek adımlardan kaçınılması gerektiÄŸini açıkladı.  DışiÅŸleri Bakanlığı sözcüsü Walter Lindner, bugün baÅŸkent Berlin'de yaptığı açıklamada, Ä°srail'in, Filistin lideri Yaser Arafat'ı sınır dışı etme kararını eleÅŸtirerek, ''OrtadoÄŸu'da barış sürecini olumsuz yönde etkileyecek adımlardan kaçınılması gerekir'' dedi.  Lindner, Ä°srail hükümetinin kararının, zaten gergin olan durumu istikrarlı hale getirmeye katkı saÄŸlamayacağını ifade etti. Barış planına dönülmesi için çabalarını yoÄŸunlaÅŸtırdıklarını kaydeden Lindner, DışiÅŸleri Bakanı Joschka Fischer'in, AB ülkeleri ile OrtadoÄŸuülkelerinin hükümet temsilcileri ile telefon görüşmeleri yaptığını söyledi.  Walter Lindner ayrıca, Amerikan yönetimi ile olan görüş ayrılıklarına raÄŸmen Irak'ın yeniden imarıyla ilgili olarak hazırlanacak yeni bir BM kararında görüş birliÄŸi saÄŸlayabileceklerini belirtti.  Almanya DışiÅŸleri Bakanlığı sözcüsü Lindner, ''Kararla ilgili tartışmada yapıcı bir ruh var. Bu yapıcı ruh korunduÄŸu takdirde, herkesin kabul edebileceÄŸi bir karar metni üzerine anlaÅŸmaya varılabilir'' dedi.  CHÄ°RAC: ARAFAT MEÅžRU OTORÄ°TEÄ°srail güvenlik kabinesinin kararına çeÅŸitli ülkelerden de karşı çıkışlar yükseldi. Fransa CumhurbaÅŸkanı Jacques Chirac, Arafat'ın ‘‘meÅŸru otorite’’ olduÄŸunu ve siyasi sahneden dışlanmasının ‘‘çok büyük bir hata’’ olacağını söyledi. Ä°spanya'nın baÅŸkenti Madrid yakınlarındaki Quintas de Moro'da Ä°spanya BaÅŸbakanı Jose Maria Aznar ile görüşmesinden sonra ortak basın toplantısı düzenleyen Chirac, ‘‘Yaser Arafat Filistin Yönetimi'nin meÅŸru otoritesidir. Öyle sanıyorum ki, AB de onun siyasi sahneden dışlanması peÅŸinde koÅŸmanın büyük bir hata olacağını düşünüyor’’ dedi. MÃœBAREK: BÃœYÃœK HATAMısır CumhurbaÅŸkanı Hüsnü Mübarek de, Arafat'ın sürgüne gönderilmesinin ‘‘çok büyük bir hata’’ olacağını belirtti. AB dönem baÅŸkanı Ä°talya'da temaslarda bulunan Mübarek, Ä°talya BaÅŸbakani Silvio Berlusconi ve DışiÅŸleri Bakanı Franco Frattini ile yaptığı görüşmelerden sonra düzenlenen ortak basın toplantısında, Arafat'ın seçilmiÅŸ bir devlet baÅŸkanı olduÄŸunu belirterek, ‘‘Filistin liderinin rolünü önemsememenin hata olacağını’’ savundu. Berlusconi ise OrtadoÄŸu'da iki taraf arasında sabırlı, akıllı ve tam bir iÅŸbirliÄŸi olmadığı sürece, hiçbir sonucun alınamayacağını ifade etti. Berlusconi, geçmiÅŸte olduÄŸu gibi Ä°talya'nın Filistin ve Ä°srailli liderleri müzakerelere baÅŸlaması için Sicilya adasında misafir etmeye hazır olduÄŸunu kaydetti.ABD'DEN DESTEK YOKÄ°srail kararı Washington'da da destek bulmadı. ABD DışiÅŸleri Bakanlığı sözcüsü Richard Boucher, Filistin topraklarından çıkarılmasının ‘‘Arafat'a daha rahat hareket alanı saÄŸlayacağı için, varolan duruma yardımcı olmayacağını’’ ifade etti. ABD DışiÅŸleri Bakanı Colin Powell da daha önce aynı sözlerle Aarafat'ın sürgününe karşı olduÄŸunu ifade etmiÅŸti.RUSYA: ARAFAT'IN SÃœRGÃœNE GÖNDERÄ°LMESÄ° HATA OLUR     Rusya, Filistin lideri Yaser Arafat'ın sürgüne gönderilmesinin ''ciddi bir siyasi hata '' olacağınıbelirtti.  DışiÅŸleri Bakanlığı bildirisinde, Ä°srail hükümetinin bu konuda aldığı prensip kararının ''Moskova'da kaygıyla karşılandığını'' ve bu kararın uygulamaya geçirilmesinin, ''durumun zaten çok karışık olduÄŸu bölgede son derece olumsuz sonuçlar doÄŸurabileceÄŸi'' kaydedildi.  Bildiride, Arafat'ın sürgüne gönderilmesinin ''Filistin-Ä°srail krizinin barışçı yollardan çözümüne son noktayı koyacağı ve bölgede kontrol edilemez geliÅŸmelere yol açabileceÄŸi'' uyarısında bulunuldu.  Ä°srail güvenlik kabinesi, Arafat'ın sürgüne gönderilmesi kararı almıştı. Ancak kararın uygulanması, ABD'nin güçlü bir ÅŸekilde karşı çıkmasının ardından ertelenmiÅŸti. YUNANÄ°STAN: BU KARARA KARÅžIYIZ  Yunanistan Hükümet Sözcü Vekili Tlemahos Hitiris, Atina'nın, Ä°srail güvenlik kabinesinin aldığı Filistin lideri Yaser Arafat'ı sürgüne gönderme kararına karşı olduÄŸunu söyledi.  Hitiris, yaptığı basın toplantısında, Arafat'ın sürgüne gönderilmesinin barış yolunu zorlaÅŸtıracağına dikkate çekerek saÄŸduyu çaÄŸrısında bulundu.  Bu arada, Yunanistan DışiÅŸleri Bakanı Yorgo Papandreu, Ä°srail'in Arafat'a iliÅŸkin kararının uygulanmasının bölgede yeni gerginliklere yol açacağını belirtti.  Papandreu, BaÅŸbakan Kostas Simitis ile yaptığı Kıbrıs Rum kesiminiziyaretini konu alan görüşmeden sonra gazetecilere, ''OrtadoÄŸu'da olumsuz geliÅŸmeler var. Burada Ä°srail kabinesinin almış olduÄŸu kararınyanlış olduÄŸunu vurgulamak istiyorum. Bu tür gerginliklerden kaçınmak gerekiyor'' dedi.  Gazetecilerin, Yunanistan'ın Arafat'ı misafir etmesinin söz konusuolup olmayacağına iliÅŸkin sorularını da yanıtlayan Papandreu, bu aÅŸamada olasılıklara dayalı deÄŸerlendirmeler yapmayacağını söyledi.  Papandreu, AB Dönem BaÅŸkanı Ä°talya ile temasta olduÄŸunu, önümüzdeki hafta BM toplantısı için ABD'ye yapacağı ziyaret sırasında da bu konunun ele alınacağını kaydetti.       Ä°NGÄ°LTERE:HATA OLURÄ°ngiltere DışiÅŸleri Bakanı Jack Straw, Filistin lideri Yaser Arafat'ın sürgüne gönderilmesinin hata olacağını bildirdi.  Ä°srail güvenlik kabinesinin dün akÅŸam Arafat'ın sürgüne gönderilmesine yeÅŸil ışık yakmasının ardından deÄŸerlendirmelerde bulunan Straw, yaptığı yazılı açıklamada, ''Ä°srail hükümetinin Yaser Arafat'ı sürgüne göndermesinin bir hata olacağını birçok kere açıkça dile getirdik'' ifadesini kullandı.  Straw, Ä°srail'i ÅŸiddetin devamı karşısında öfkeye kapılmamaya ve hem barış sürecine hem de Ä°srail'in çıkarlarına zarar verecek eylemlerde bulunmamaya çağırdı.  HÄ°NDÄ°STAN: ONAYLAMIYORUZBu arada, Hindistan da, Ä°srail'in Arafat'ı sürgüne göndermeye iliÅŸkin ilke kararını kabul etmediklerini açıkladı.  Hindistan DışiÅŸleri Bakanı Yashwant Sinha, Ä°srail BaÅŸbakanı Ariel Åžaron'un yaptığı ziyarette bu konuya deÄŸinmediÄŸini belirterek, ''Bize bilgi vermediler, sanırım daha sonra, Åžaron döndükten sonra alınmış bir karar'' dedi.  Åžaron, Tel Aviv ve Kudüs saldırıları sırasında Hindistan'ı ziyaretediyordu. BaÅŸbakan, saldırıların ardından ziyaretini yarıda kesmiÅŸ ve ülkesine dönmüştü.  Bu arada, Ä°spanyol Hükümet Sözcüsü Eduardo Zaplana, OrtadoÄŸu'da gerginliÄŸi tırmandıracak deÄŸil, azaltacak önlemler alınması gerektiÄŸini söyledi.  Sözcü, ''GerginliÄŸin azaltılmasına katkıda bulunan ÅŸeyler yol haritasının ilerlemesi için önemlidir , bizim tavrımız budur, sanıyorum bütün dünyanın tavrı da budur'' diye konuÅŸtu. Öte yandan, ABD'nin Ä°srail Büyükelçisi Dan Kurtzer, Ä°srail SavunmaBakanı Åžaul Mofaz ile görüştü ve ülkesinin Arafat'ın sürgüne gönderilmesine karşı olduÄŸunu iletti.  Büyükelçilik sözcüsü Paul Patin, ''Büyükelçimiz ABD'nin bilinen tavrını yinelemiÅŸtir'' dedi. ABD daha önce de sürgüne karşı olduÄŸunu açıklamıştı.  'Ä°SRAÄ°L'Ä°N BU KARARINDA ABD'NÄ°N BÃœYÃœK SORUMLULUÄžU VAR'     Filistin Yönetiminin ArapBirliÄŸi Daimi Temsilcisi Muhammed Sobei, Ä°srail güvenlik kabinesinin Filistin lideri Yaser Arafat'ın sürgüne gönderilmesi konusunda prensipkararı almasında ''ABD'nin büyük sorumluluÄŸu'' olduÄŸunu belirtti.  Sobei, Mısır haber ajansı Mena'ya yaptığı açıklamada, ''Ä°srail-Filistin barış sürecinin destekçisi olarak Washington'un, Ä°srail'in bu kararında büyük bir sorumluluk payı vardır. Amerikan hükümeti, Ä°srail'in bu tür bir kararı hayata geçirmesini kesin olarak engelleyeceÄŸini açıklaması gerekmektedir'' dedi.  Sobei, BM, AB, ABD ve Rusya'dan oluÅŸan Dörtler'e de ''Ä°srail'i bu kararından vazgeçirmesi için derhal harekete geçmeleri çaÄŸrısında bulundu.  Mısır DışiÅŸleri Bakanı Ahmed Mahir de yaptığı açıklamada, Arafat'ın sürgüne gönderilmesine karşı olan ülkelere, Ä°srail'i bu kararından vazgeçirmek için giriÅŸimde bulunmaları çaÄŸrısında bulundu.  Ä°srail güvenlik kabinesi, Arafat'ın sürgüne gönderilmesi kararı almıştı. Ancak kararın uygulanması, ABD'nin güçlü bir ÅŸekilde karşı çıkmasının ardından ertelenmiÅŸti.  JAPONYA UYARDI: ARAFAT SEÇİLMÄ°Åž LÄ°DERJaponya hükümet sözcüsü, böyle bir giriÅŸimin OrtadoÄŸu'da gerginliÄŸi artıracağını söyledi ve ''Arafat seçilmiÅŸ bir lider. Böyle bir giriÅŸim Filistinlilerin Ä°srail'e nefretini körüklemekten baÅŸka ÅŸeye yaramaz'' dedi.  Sözcü, hükümet olarak sürgüne karşı tavır benimsediklerini belirtti. Arafat'ın El Fetih örgütüne baÄŸlı El Aksa Åžehirleri Tugayı ise Arafat'ın sürgüne gitmesi halinde Ä°srail'i vurma tehdidinde bulundu.  Örgütten yapılan yazılı açıklamada, ''Yüksek sesle duyuruyoruz ki,bu karar uygulamaya koyulursa Ä°srail'de, istisnasız, her yeri vururuz.O zaman kırmızı hat falan olmaz, büyük küçük ayrımı yapmayız. Suçlu Ariel Åžaron'a diyoruz ki: Halkın bunu pahalı öder çünkü bir intihar komandosu dalgası Ä°srail'de canlı her ÅŸeyi havaya uçurur'' ifadesi kullanıldı.  ÃœRDÃœN: CÄ°DDÄ° HATAÃœrdün de, Arafat'ın sürgüne gönderilmesinin büyük bir hata olacağını açıkladı. Enformasyon Bakanı Nebil Åžerif, Arafat'ın sürgün edilmesinin bölgeyi belirsiz bir geleceÄŸin eÅŸiÄŸine atacağını ve kararın barış sürecini ciddi ÅŸekilde tehdit ettiÄŸini kaydetti.  DışiÅŸleri Bakanı Marvan MuaÅŸer de, Ä°srail'in bu kararının barış sürecine yardım etmeyeceÄŸini belirtti ve ''Ä°sraillilerle Filistinlilerarasındaki diyalog ve yol haritasının uygulanması adil ve kapsamlı barışa ulaÅŸmak için tek yoldur'' dedi.  Ãœrdün, Mısır ile birlikte Ä°srail ile barış anlaÅŸması imzalayan tek ülke.  MALEZYA'DAN DÃœNYA LÄ°DERLERÄ°NE ÇAÄžRI:       Malezya, ABD ve diÄŸer dünya güçlerinden, Ä°srail'in Filistin lideri Yaser Arafat'ı sınır dışı etmesini engellemesini istedi.  DışiÅŸleri Bakanı Seyid Hamid Albar, Washington yönetiminin, Rusya,Avrupa BirliÄŸi ülkeleri ve diÄŸer nüfuzlu ülkelerle BM'de toplanarak, Arafat'ın Batı Åžeria'dan sınır dışı edilmesine karşı çıkması gerektiÄŸini söyledi.  Resmi Bernama ajansına konuÅŸan Seyid Hamid, Arafat'ın sınır dışı edilmesinin barışa yardımcı olmayacağını belirterek, ''Ä°srail giderek daha da küstahlaşıyor'' dedi.       ENDONEZYA     Dünyanın Müslüman nüfusun en kalabalık olduÄŸu ülkesi Endonezya da,Filistin lideri Yaser Arafat'ı saf dışı bırakma çabalarının, bölgenin istikrarına yardımcı olmayacağını bildirdi.  DışiÅŸleri Bakanlığı sözcüsü Marty Natalegawa, basın toplantısında,''Bu konuda benzer tutumda olan diÄŸer ülkelerle, Ä°srail'in kararına karşı destek için seferber olacaklarını'' söyledi.  Sözcü, Ä°srail kabinesinin Arafat'ı sürgün etme kararını kınadıklarını da belirtti. Ä°srail güvenlik kabinesi, Ä°srail'de Salı günü düzenlenen, 15 kiÅŸinin öldüğü intihar saldırılarına karşılık olarak, barışın önünde ciddi bir engel olarak nitelediÄŸi Arafat'ı sınır dışı etme kararı almıştı. Ancak kararın uygulanması, ABD'nin güçlü bir ÅŸekilde karşı çıkmasının ardından ertelenmiÅŸti.  Â
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!