Anneni dinle lokmanı çiğne

İnsan hayatı pamuk ipliğine bağlı. Alın yazısı diye felsefi anlamda kullandığımız yaşam gerçeği azgın kış soğuğunda han kapısında geceleyen garibanlar gibi ikametgahında minik klinik bulunduran, emrinde 24 saat doktor ve hemşireye sahip Amerika Birleşik Devletleri Başkanı için de geçerli.George W.Bush'un Amerikan gazetelerde resimlerine bir göz atarsanız ne demek istediğimi anlarsınız.Bush'un sol yanağı üstünde irice kırmızı bir darbe izi, dudaklarında yarık var. Minyatür yanardağ ağzını andıran kırmızı izin nedeni bir kraker parçası. Yerkürenin en güçlü insanı iki kuruşluk bir kraker nedeniyle ‘‘gitti-geldi.’’ABD Başkanı Beyaz Saray'daki yatak odasında yarı final futbol finalini seyrederken maç heyecanına kapılan Bush'un ardı ardına yuttuğu minik krakerlerden biri rotasını şaşırdı. Yemek borusu yerine nefes borusuna girdi. Gençlik yıllarından sonra içkiye veda eden, sigara nedir bilmeyen sportmen Başkan'ın bir anda gözleri karardı, baygın yere düştü.George W.Bush gözlerini açtığı zaman karşısında iki köpeğini başucunda gördüğünü söylüyor: ‘‘Birkaç saniye sonra kendime geldim. Barney ile Spot kaygıyla beni izliyorlardı. Aynaya baktığımda yanağımdaki izi, üst dudağımın yarıldığını gördüm. Ama ne krakerin nefes boruma takıldığını ne de bayıldığımı hatırlıyorum.’’Banyoda yüzünü soğuk suyla yıkayıp yatak odasından çıkan ABD Başkanı'nı yanağında kırmızı leke, dudağı çatlamış halde gören korumaları telaşlandılar. Birkaç dakika sonra Başkan'ın odasına gelen doktoru Richard J. Tubb muayenesi sonunda krakerin yanlış boruya girmesinin ani tansiyon düşüklüğü ile baygınlığa sebeb olduğunu bildirdi. Sağlık raporu iyi çıkan Başkan ertesi gün ziyaret ettiği John Deere traktör fabrikasında işçilere Amerikan ekonomisi hakkında bilgi vermeden önce '' Yüzüme bakın annesinin öğüdünü dinlemeyen çocuğun başına ne geldiğini görün. Annem krakerini yutmadan önce iyi çiğne derdi. Fazlaca önemsememiştim. Dersimi aldım.'' dedi.Oysa olay göründüğü kadar basit değil. Amerika'nın ileri gelen sağlık merkezlerinden John Hopkins'deki hekimler katı veya yapışkan bir yemek parçasının nefes borusunu kapatmasının zamanında müdahale edilmediği takdirde tehlikeli sonuçlara yol açacağını ifade ediyorlar. Bush'un anne ve babası tiroid bezlerinin fazla çalışmasından kaynaklanan Graves hastalığını taşıyorlar. Bu hastalık süratli ve düzensiz kalp atışlarına sebeb oluyor. Doktorlar George W. Bush'un olayı atlatmasında tiroid bezlerinin normal çalışmasının etkili olduğuna işaret ediyorlar.Gene de sağlık kuruluşlarının istatistiklerinde Amerika'da her yıl binlerce insanın boğazlarına takılan gıda parçaları yüzünden öldükleri belirtiliyor. New York, Chicago ve Los Angeles gibi çok nüfuslu kentlerde binlerce lokantada Sağlık Bakanlığı'nın hazırladığı ikaz posterleri asılı. Bu posterlerde resim ve şemalarla yemek sırasında boğazına tavuk kılçığı takılan, iyice çiğnenmeden yutulan yemek parçaları nedeniyle boğulma tehlikesi geçirenlere tıpta Heimlich Manevrası diye adlandırılan bir müdahalenin nasıl yapılacağı gösteriliyor.Bu konuda bir tecrübe de bizim başımızdan geçti. Hürriyet'in New York bürosundan Razi Canikligil bir öğle üzeri Ranch One adlı lokanta zincirinden ısmarladığı kızarmış patatesi çalışma masasında yerken anide yere yığıldı. Yanına geldiğimizde genç arkadaşımızın burnu ve yanağını kanlar içinde gördüğümüzde telaşa düştük. Razi bayılarak düşerken yüzünü metal masanın açık çekmecesine çarpmıştı. Bir yandan telefonla ambulans çağırıp öte yanda Heimlich Manevrası denerken Razi kendine geldi. Bayıldığını bilmiyordu. Boğazına takılan patates parçası düşme sırasında ağzından fırlamıştı. Ofisimize beş dakika içinde gelen New York İtfaiyesi sağlık memurları ambulansla Canikligil'i hastaneye götürdüler. Doktorlar iğneyle ilaç zerkederek kalbini durdurup elektroşok ile kalp atış ritmini normale kavuşturdular. Doktorlar üç gün süreyle kontrol altında tuttukları Razi'nin ciddi bir tehlike atlattığını, boğazına takılan parçanın kalp atışlarının düzenini bozduğunu söylediler. Haftalar süren ilaç tedavisiyle arkadaşımızın sağlığı düzeldi.Kızarmış patates parçası, kraker, yapışkan yer fıstığından ne zarar gelir diye kaygısızlığa kapılmamak lazım. George W. Bush bu işi kolay atlattı.