Tolga TANIŞ
Oluşturulma Tarihi: Kasım 08, 2007 00:00
ABD’nin PKK’ya karşı Türkiye’ye önerdiği ’anlık istihbarat’, ABD eski Başkanı, baba George Bush döneminde de, uyuşturucu kaçakçıları ’ulusal güvenliği tehdit ediyor’ gerekçesiyle, Kolombiya’ya önerildi. ’Anlık istihbarat’ paylaşımı ile tarihin en büyük uyuşturucu kaçakçısı Pablo Escobar yakalandı.
İŞTE ABD'NİN TEKNOLOJİ HARİKASI CASUS UÇAKLARI....BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı George W. Bush’un Washington’daki görüşmesinde gündeme gelen anlık istihbaratın detayları üzerinde tartışmalar sürerken, Amerika’nın daha önce bu yöntemi, George W. Bush’un babası eski Başkan George Bush döneminde, uyuşturucu kartellerine karşı Kolombiya Devleti ile denediği ve tarihin en büyük uyuşturucu baronu Pablo Escobar’ı bu sayede yakalattığı anlaşıldı.
KOLOMBİYA PLANI İlk defa 1989’da anlık istihbarat (real-time intelligence) paylaşımı adıyla ortaya atılan Kolombiya Planı, Escobar’ın bir türlü önlenemeyen uyuşturucu dağıtım ağını bütün Amerika’ya yayması üzerine gündeme geldi. Amerikan Anayasası’nın savaş ve ulusal güvenlik konularını içeren 50. Maddesi’ne göre, ABD’nin istihbarat paylaşımı ancak Başkan’ın onayıyla ve ulusal güvenliği tehdit eden durumlarda gerçekleşebileceği için Bush Yönetimi, o yıl bir Ulusal Güvenlik Yönetmeliği çıkardı. Tıpkı Erdoğan ile görüşmesinde PKK’yı "Amerika’nın düşmanı" ilan eden oğul Bush gibi, baba Bush da, uyuşturucu meselesini Amerika’nın ulusal güvenliğini tehdit eden boyutlara ulaştığını belirterek, Latin Amerika ile ABD radar sistemlerinin sağladığı ’anlık istihbarat’ üzerinden bir koordinasyon sağlanmasını istedi.
NSA DEVREYE GİRDİ Ardından Teksas, Virginia ve Porto Riko’ya bu amaçla ROTHR adı verilen radar sistemleri yerleştirildi. Sistem, Karayipler Radar Üssü ile entegre edilerek, bölgede uyuyturucu sevkiyatı olabileceği şüphesi taşıyan tüm uçuşlar takip edildi. Amerika’nın en üst düzey istihbarat kuruluşu National Security Agency üzerinden, tüm iletişim ağları ve elektronik sinyaller izlemeye alındı. Operasyon için Florida’da konuşlu Joint Interagency Task Force East (JIATF-E) üssünde de bir koordinasyon merkezi oluşturuldu.
ANINDA OPERASYON Uzun takibin ardından Escobar, 1993’te Kolombiya’nın o dönemki uyuşturucu merkezi Medellin’de bir ’barrio’da (Escobar’ı destekleyen gecekondu mahallelerine verilen ad) tespit edildi. Escobar’ı yakalamak için kurulan ’Arama Timi’ hemen bir baskın düzenledi. Uzun süren çatışmanın ardından Escobar öldürüldü. Hatta bazılarına göre Escobar’ı bizzat, Amerikan Ordusu’nun Delta Force birimi vurdu.
KAZA YAŞANINCA DURDU Amerika’nın, uyuşturucu tacirlerine karşı Kolombiya ve Peru ile sürdürdüğü ’anlık istihbarat’ paylaşımı, Escobar’ın öldürülmesinden sonra 2001’de yaşanan bir kazaya kadar devam etti. O yıl Peru Hava Kuvvetleri’ne ait bir savaş uçağı, Amerika’dan gelen bir istihbarat üzerine uyuşturucu sevkiyatı yaptığını zannettiği bir sivil uçağı düşürdü. Ancak uçakta kızıyla seyahat eden bir Amerikalı olduğu anlaşılınca konu Amerikan basınında da büyük tartışma yarattı. 1989’da Baba Bush’un uyuşturucuya karşı başlattığı ’anlık istihbarat’ paylaşımı projesini, 2001’de oğul Bush sona erdirdi.