Her kentin kalbinin attığı ünlü bir sokağı veya caddesi vardır. O kentin, o caddenin havasını solumuş biri, kolay kolay kopamaz kurduğu gönül bağından. Çünkü onun için orası, her köşesinde ayrı bir anının canlandığı yaşam treninin bir vagonudur.
İşte Ankara'da yaşamış, şehrin havasını solumuş her insanın bir vagonu vardır Tunalı Hilmi Caddesi'nde. ‘‘Ben, senin benimle Tunalı Hilmi Caddesi'ne gelebilme ihtimalini seviyordum’’ diyor Yılmaz Erdoğan şiirinde. Kimileri ise arkadaş sohbetlerinde yad eder, Tunalı Hilmi'de yaşanan mazinin renklerini.
Tunalı Hilmi'nin Ankara için olduğu kadar Türkiye için de önemi büyük. Bir defa stratejik bir noktada bulunuyor. Cumhurbaşkanlığı'na 500 metre uzaklıkta ve çevresinde birçok ülkenin büyükelçilikleri yer alıyor.
CADDENİN SİMGESİ KUĞULU PARKCadde ismini Cumhuriyet tarihinin önemli bir isminden alıyor. Tunalı Hilmi Bey, Bolu Mebusu ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk meclis üyelerinden. İşçi ve kadın haklarını Meclis’e getiren ilk milletvekili olarak biliniyor. 1964 yılına kadar Özdemir Caddesi olarak bilinen caddenin ismi, o yıldan sonra dönemin belediye başkanı Vedat Dalokay tarafından Tunalı Hilmi olarak değiştiriliyor.
Tunalı Hilmi Caddesi'nin en belirgin özelliklerinden biri, Pekin'den özel olarak getirilen kuğuların bulunduğu Kuğulu Park. Çocukluk ve gençlik yıllarını Ankara'da geçiren başkentlilerin hayatlarında önemli bir yer tutuyor burası. Eskinin gençleri şimdi torunlarıyla beraber geliyor. Parkın müdavimleri arasında büyük bir dayanışma da var. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek'in parkı kaldırıp kavşak yapma fikri ortaya çıktığında hemen harekete geçmiş, Başkan Gökçek'i bu fikrinden vazgeçirmişlerdi.
1960'lı yıllarda Polonya Büyükelçiliği sınırları içerisinde yer alan parkın içinden dere geçiyordu. Dere kenarında kavak ağaçları vardı. Tunalı Hilmi Caddesi'nin içinde bulunduğu Kavaklıdere Semti, adını işte bu dere ve kavak ağaçlarından alıyor.
KIRK YIL ÖNCE NASILDITunalı Hilmi'yi kesen Büklüm, Bülten, Bestekar, Abay Kunanbay ve Buğday Sokak gibi altı sokak bulunuyor. Kuğulu, Seymenler, Ertuğ, Çelikler, Gümüşsoy, Uğurlu ve Aynalı ise caddenin en önemli pasajları.
Büyük mağazaların, büyük pasajların bulunduğu Tunalı Hilmi'nin 40 yıl önceki çehresi bugünküne hiç benzemiyor. O günler Büklüm Sokak toprak bir yol, civardaki tek yapı ise Kavaklıdere İlkokulu. Esat'a kadar olan bölüm bağlar ve bahçelerden oluşuyor. O yıllarda caddenin üzerinde de 10 civarında yapı var.
Tunalı Hilmi'deki ilk ciddi yapı Üniversite Apartmanı'ymış. 1958 yılında Ankara Üniversitesi Öğretim üyelerinin kurdukları bir kooperatif tarafından yapımına başlanmış ama yarım kalmış. İnşaatın geri kalan kısmı çeşitli üstlerde görevli Amerikalılar tarafından tamamlanmış.
Bugün Çelikler Pasajı'nın olduğu yer, beyzbol ve futbol sahası olarak kullanılan boş bir arsaymış. Tunalı Hilmi ile Bestekar sokağın kesiştiği köşedeki üç katlı yeşil apartman ise Hacı Ana Apartmanı'ymış. Nergis Apartmanı'nın bulunduğu yerde de Ürdün Sefareti varmış.
Kavaklıdere Sineması'nın olduğu yer geniş bahçesiyle Habibe Hanım'ın köşküymüş. Seymenler Pasajı'nın yerinde Sedat Bey'in evi, Abay Kunanbay ile caddenin kesiştiği köşede Amerikan Narkotik Bürosu, Özel Optik ve Avni'nin olduğu binada Kore Sefareti, Aymet Plaza'nın yerinde Fransız Kültür Ataşeliği, Kuğulu Pasajı'nın yerinde ise benzin istasyonu bulunuyormuş.
Flamingo Pastanesi, Antik Tuğra, Subora Kırtasiye, Missuri Kurutemizleme, su tesisatçısı Fevzi Usta ve bugünkü adıyla Arkadaş Abajur olan camcı Mehmet Amca, kırk yıldır caddede bulunan ve halen semte hizmet veren işyerleri arasında.
HİÇ ESKİMEYEN FLAMİNGOTunalı Hilmi'de, önemli markalara meydan okuyan 49 yaşında bir pastane bulunuyor. 1955 yılında kurulan Flamingo Pastanesi, caddenin en eski işletmesi. Numara 93'teki pastanede özel karamelli pasta ve portakallı çikolata tadılabilir.
Bölgeye renk katan bir başka eski işletme ise Kıtır. 30 yıldır aynı yerde bulunuyor. Yozgatlı Muzaffer usta burada 15 yıldır kokoreç yapıyor. Kıtır'ın hemen yanında 20 yıllık Uğurlu Pasajı var. Antikacılar Çarşısı diye bilinen pasajda antika dükkanları ağırlıklı olarak bulunuyor. Dekorantik Anadolu eşyaları toplarken, Rengül Toral, Geronimo ve İsmail Öğütlü İngiliz, Fransız ve Amerikan eşyalarını topluyorlar.
Caddenin tek çiçekçisi olan 94 numaradaki Yasemin Çiçek Evi 37 yıldır, Tunalı sakinlerine çiçek veriyor. Çiçek Evi, 1967 yılında Ali Osman Ceran tarafından açılmış. Bugün dükkanı işleten oğul Burhan Ceran, babasının
Atatürk'ün Rusya'dan getirdiği önemli isimlerin yanında çıraklık yaptığını anlatıyor. Burada bin çeşit çiçek bulunuyor. Kır çiçeği ve gül en çok tercih edilenler. Fiyatlar 5 milyon ile 12 milyon TL arasında değişiyor.
Oğuz Uzun da caddenin eski markalarından. 17 yıldır Tunalı'da çikolata yapıp satıyor. Oğuz Uzun'da dönemine göre 15 ile 20 arasında değişen çikolata çeşidi bulunuyor. Aralarında el yapımı yaldızlı, bademli, kokteyl, spesiyal çikolatalar var. Kilosu 24 ile 100 milyon lira arasında değişiyor.
Cafe des Cafes, yani ‘‘kafelerin kafesi’’ caddede açılan ilk kafe. Sahibi Halil Yurtkuran, 1995'te Ankara'da kafe kültürünü yaygınlaştırmak amacıyla burayı açmış. Mekanda 25 kahve çeşidi bulunuyor. Açık büfe kahvaltı servisi de var. Cajun baharatı ile marine edilmiş tavuk dilimleri, domates, roka ve hardal sosun yer aldığı Cajun Salata'sı mutlaka denenmeli. Fesleğen soslu tavuk da spesiyalleri arasında.
Tunalı Hilmi Caddesi'nde Sus, Ses ve Talip olmak üzere üç sinema, bir de kültür merkezi vardı. Şimdilerde caddedeki tek sinema Kavaklıdere Sineması. 650 kapasiteli sinemanın 4 salonu bulunuyor. Özellikle festival filmlerine ev sahipliği yapıyor. Şu anda salonlarda Son Samuray, Vizontele Tuuba, Merhaba Hababam Sınıfı, Aşk Her Yerde ve Kayıp
Balık Nemo adlı
filmler gösteriliyor.
CADDE KAVAKLIDEREM'E EMANETTunalı Hilmi'nin eski havasının bozulmaması ve semte sahip çıkmak için Kavaklıdere sakinlerinin kurmuş olduğu bir de dernek bulunuyor. Dernek Kavaklıdere'nin çağdaş bir semt olmasını sağlamayı ve yerel yönetimlerle semt sorunlarının çözümünde iletişim kurmayı amaçlıyor. Bayramlarda caddeyi süslüyor, kültürel etkinlikleri organize ediyor, semtlilik bilincini artırmak ve dayanışmayı sağlamak amacıyla yardım kampanyaları düzenliyor ve çevre düzenlemeleri çalışmalarında bulunuyorlar. Tunalı Hilmi Caddesi'ndeki olası bir sorunda da ilk müdahale eden Kavaklıderem Derneği oluyor. Şimdilerde Kuğulu Park'a Tunalı Hilmi'nin heykelini yaptırabilmek için çalışıyorlar.
Telefon numaraları Cafe des Cafes: (312) 426 55 11
Flamingo Pastanesi: (312)
426 83 72
Kıtır: (312) 427 44 44.
Yasemin Çiçekevi: (312) 426 82 73
Kavaklıdere Sineması: (312) 468 71 93
Kavaklıderem Derneği: (312) 426 02 06
Uğur Uzun Çikolatacısı: (312) 426 06 66
Antikacılar Çarşısı: (312) 428 26 58.