Ankara'da su ve gıda güvenliği önlemleri

Kurulun konuya ilişkin kararı Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı. Alınan bazı önemli tedbirler şöyle:

-Yetkili makamların bilgisi ve izni dışında il merkezi, ilçe ve köylerde hiçbir şekilde tankerle su satışı yapılmayacak, taşınmayacak ve depolanmayacak, pazarlanamayacak, bu amaçla kaynak işletilmeyecek.
-İnşaat, sulama, temizlik, sanayi gibi ihtiyaçlar için su taşıyan tankerler, su taşıma izin belgesi alacak.
-İçme ve kullanma suyu kaynakları hariç olmak üzere, kuyu, baraj, dere, gölet gibi yerlerden su alınarak işletme kuracak gerçek veya tüzel kişiler izin alacak.
-Hangi amaç için taşınırsa taşınsın tankerdeki su klorlu bileşiklerle dezenfekte edilecek. İzin belgesi olmayan tankerle su taşınamayacak.
-Su işletmesinde çalışanlar ile tankerde çalışanlar mevzuatın öngördüğü şekilde sağlık muayene ve tetkikinden geçecek.
-İl merkezi, ilçe, köy, sanayi ve ticaret siteleri gibi yerleşim yerlerinden çıkan evsel ve endüstriyel atık suyla, doğrudan tarım amaçlı sulama yapılamayacak. Zorunlu hallerde, atık sular tekniğine ve niteliğine uygun arıtmadan sonra kullanılacak.
-Özellikle göl, gölet, çağlayan, şelale, fıskiye gibi rekreasyon amaçlı olarak inşa edilen kavşak, park ve bahçelerdeki süs havuzlarından kaynaklanabilecek, özellikle aerosol şeklindeki su zerreciklerinin solunması veya olabilecek etkileşimden kaynaklanan kuş gribi, dizanteri, enterit ve difteri gibi solunum ve sindirim sistemi bulaşıcı hastalıklara meydan verilmemesi için havuzlar belediye tarafından dezenfekte edilecek.

İÇME SULARI

-Yetkili kurumların izni olmadan içme ve kullanma suyu imlası amacıyla açılan kuyudan tüketime su verilemeyecek.
-İçme ve kullanma suyu şebekesi ile yerleşim yerlerine su sağlayan ilgili il, ilçe, ilk kademe belediyeleri, il, ilçe özel idare müdürlükleri ya da muhtarlıkları, Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanarak yürürlüğe giren 'İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik'in içme ve kullanma sularına ait hükümlerine acilen uyum sağlayacak.
-Tüm kuyular kayıt altına alınacak. Her yıl bu bilgiler güncellenecek.
-İlgili belediyeler ve muhtarlıklar, su ve kanalizasyon şebekesinde yapılacak bakım ve onarım çalışmaları ile su kesinti programlarını, ilgili sağlık grup başkanlığına ve il sağlık müdürlüğüne zaman geçirmeksizin bildirecek.
-Dezenfeksiyon cihazları otomatik olarak günün 24 saatinde çalışır vaziyette bulundurulacak, arıza durumunda su güvenliğini koruyucu önlemleri alınarak derhal cihaz devreye alınacak.
-Kaynak, içme ve kullanma suyu kaynaklarının fiziksel, kimyasal, biyolojik her türlü kontaminasyona karşı korunması amacıyla, topografik ve jeolojik özellikler dikkate alınarak, her kaynak etrafında çapı ilgili kurumca belirlenecek bir sağlık koruma bandı oluşturulacak. Sağlık koruma bandı mesafesi 25 metreden az olmayacak, bu alan ilgili muhtarlık ve belediyece tel örgü ve duvarla çevrilerek korunacak ve ağaçlandırılacak.
-İl, ilçe, belde ve köylerde hiçbir şekilde izinsiz, tanker ve benzeri araçlarla içme ve kullanma suyu taşınamayacak ve pazarlanamayacak.
-İl, ilçe, belde ve köylerde tüketime sunulan içme ve kullanma sularının debileri dikkate alınarak, normal şartlarda uç noktalarda klorlanacak. Bunun için otomatik klorlama ünitesi kurulacak. Otomatik klorlama ünitesi bulunmayan yerlerde söz konusu ünite en kısa sürede temin edilecek. Klorlama ünitesi temin edilinceye kadar basit klorlama yöntemleri uygulanacak.
-Su kesintisi veya ekonomik sebepler öne sürülerek bina bodrum katında, içme ve kullanma amaçlı açılan kuyular kapatılacak.
-Özellikle mahalle çeşmeleri gibi dezenfeksiyon işleminin yapılamadığı, ancak biyolojik veya kimyasal kirlilik tespit edilmiş suların tüketimi engellenecek. Bu gibi yerlerde, 'içilmez' ibareli tabela veya levha asılacak, tarihi veya kültürel niteliği bulunmayan, ıslahı da mümkün olmayan çeşmeler yıkılacak.
-İçme ve kullanma suyu ve şebekesi bulunan yerlerde, daha önce açılmış olsa dahi, su kuyularının içme ve kullanma suyu amaçlı kullanılması engellenecek.
-Şebeke suyu bulunmayan, şebeke olduğu halde çeşitli nedenlerle içme ve kullanma suyu verilemeyen, içme ve kullanma suyu olarak şebekeye verilen ancak yapılan inceleme ve tetkikler sonucu toplum sağlığı açısından kullanılması sakıncalı görülen, Büyükşehir Belediye mücavir alan sınırları içerisinde kalan mahalle, köy, kooperatif evleri gibi yerleşim yerlerinde yaşayanların sağlıklı içme ve kullanma su ihtiyaçları Büyükşehir Belediye Başkanlığı, diğer belediye sınırları içerisinde ilgili belediyelerce, belediye sınırları dışında ise il/ilçe özel idare müdürlüğünce veya ilgili muhtarlıkça karşılanacak.

DEPOLAR

-İçme ve kullanma suyu taşıma izin belgesi verilen tankerler hariç başka tankerle içme ve kullanma suyu taşınamayacak. Su depolarında içme ve kullanma suyu dışında su depolanmayacak.
-Resmi ve özel, askeri ve sivil hizmet ve ikamet binalarında bulunan su depoları su kesintisinin yapıldığı zamanlar hariç kullanılamayacak. Buna rağmen her an kullanılabilecek şekilde, binaların yöneticileri veya sorumluları tarafından üç ayda bir depo temizliği ve dezenfeksiyonu yaptırılacak.
-Cadde ve sokaklarda, kaldırımda, bina bahçesinde, park ve kamyon içinde sabit veya seyyar olarak cam veya PVC damacana ile kaynak, içme veya içme ve kullanma suyu satışı ve depolaması yapılmayacak. Yapılması halinde el konulacak.
-İçme ve kullanma suyu barajları kısa mesafeli koruma alanı içinde zirai ilaç ve gübre kullanılamayacak. -Su bayileri ve hazır gıda satan bakkal, süper, hiper ve gross marketler dışında damacana ile su satışına izin verilmeyecek.
-Ambalajlı su taşıyan araçlar kasalarını, branda ile kapacak.

GIDA GÜVENLİĞİ

-Evsel ve endüstriyel sıvı atık deşarj edilen dere ve çaydan herhangi bir sistem ve metotla arıtılmamış su alınarak sebze ve meyve bahçeleri sulanmayacak.
-Ankara Çayı kenarında arazileri bulunan ve geçimini bahçelerine sebze ve meyve ekerek temin eden kişiler, sulama suyu ihtiyacını ilgili kurumların izni ile açılan kuyulardan karşılayacak. Alınan suyun fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri tetkik edildikten sonra sebze ve meyve sulamasında kullanılacak. İlgili mevzuata uymayan su kuyuları kapatılacak.
-Tüketime sunulmak üzere üretimi yapılan sebze ve meyveler zorunlu haller dışında yıkanmadan ve herhangi bir işleme tabi tutulmadan hal ve pazar yerlerine intikal ettirilecek.
-Sebze ve meyvelerin toprak, yaprak, kök gibi istenmeyen maddelerden arındırılması amacıyla yıkanmasının zorunlu olması hallerinde, yıkama işlerinde kullanılacak su hijyenik şartlara uygun olarak bir defa kullanılacak.
-Sebze ve meyvelerin, üretim aşamasında, hal ve pazar yerlerinde yıkanması gerektiğinde, ilgili belediyelerce inşa edilen yıkama havuzunda dezenfektanlı su ile yıkanacak. Hal, pazar yeri ve manavlarda satılan hiçbir sebze ve meyve ıslatılmayacak. Belediyelerin inşa edeceği yıkama havuzları dışında hal, pazar yeri ve manavlarda varil, teneke, havuz gibi su depolama ve yıkama sistemleri bulundurulmayacak.
-Fosseptik atıkları sebze ve meyve bahçelerinde gübre olarak kullanılmayacak.
-Hal, pazar yeri, manav, seyyar satış araçlarında ve marketlerde sebze ve meyve satışı yapan personel sağlık muayene kartı almadan işe başlatılmayacak.
-Hal, pazar yeri, manav ve marketlerde, sebze ve meyveler asgari 50 santimetre yükseklikte olan tezgahlarda teşhir edilecek ve satılacak. Sebze ve meyve atıkları bekletilmeden toplanarak katı atık depolama alanlarına intikal ettirilecek.
-Hal ve pazar yerleri, park ve bahçe gibi umuma açık yerlerde su, meşrubat, limonata, buz gibi maddeler açıkta sürahi, bidon, küp, testi, bardak gibi açık kaplarla satılmayacak.
-Kaynağı ve niteliği belirsiz, etiketsiz et ve süt ile ürünleri ile simit, pasta, börek, pamuk şekeri, dondurma, her türlü tatlı, elma şekeri, şeker macunu, etli pide, lahmacun, ciğer, köfte, kokoreç, şekerli buz, helva, haşlanmış ve patlamış mısır, soyulmuş salatalık, midye dolması kelle, paça ve her türlü sakatat doğrudan ve dolaylı olarak tüketilen ham, yarı mamul, mamul gıda maddeleri hiçbir yerde, hiçbir şekilde satılamayacak.
-Dondurma, dondurulmuş şekerli buz gibi gıdalar mevcut mevzuat hükümlerine aykırı olarak, kaldırım, bahçe gibi alanlarda sabit veya seyyar düzenekler kurularak üretilemeyecek, satılamayacak.
-Kaynağı ve niteliği bilinen ambalajlı ve ambalajsız ham, yarı mamul ve mamul gıda maddeleri, yetkili kurum ve kuruluşların izin verdiği yerlerde, öngörülen şekilde imal edilecek ve satılacak. İzin verilen mahaller dışına çıkarak bina veya dükkanların cepheleri ve çevresi hiçbir şekilde kullanılmayacak. Bu nedenle, niteliği, kapasitesi ve miktarı ne olursa olsun her türlü gıda üretim, tüketim ve satış yerlerine verilen izinli alan dışında camekan, dolap, tezgah, askılık, raf, bölme gibi düzenekler kullanılarak üretim, satış ve teşhir yapılmayacak.

GAZETE KAĞIDINDAN AMBALAJ YASAK

-Market, hal, pazar yeri, bakkal ve manav gibi gıda satışı yapan yerlerde niteliksiz ve izinsiz basılmış kağıt, gazete, kullanılmış teneke, poşet, çuval gibi sağlık şartlarına aykırı maddeleri gıda ambalajı ve taşıma maddesi olarak kullanılmayacak.
-Özellikle servis ve üretim elamanları paketleme, sevk ve tartı esnasında, gıdalar ile doğrudan teması önlemek için tek kullanımlık sentetik eldiven kullanacak.
-2. sınıf ve üzeri lokanta, pastane ve toplu tüketim yerlerinde her türlü cam ve metal bulaşıklar, tercihen otomatik makine aracılığıyla yıkanarak temizlik ve hijyeni sağlanacak.

UMUMA AÇIK ALANLARDA GENEL SAĞLIK TEDBİRLERİ

-Berber, kuaför, hamam, yüzme havuzu, güzellik salonu gibi yerlerde kullanılan havlu ve çarşaflar, kurutmak amacıyla işyeri dışında, bahçe, sokak ve caddede serilmeyecek. Çarşaf, önlük ve havlular bir kere kullanıldıktan sonra yıkanacak. Buralarda terlik, kese, eldiven, başlık, önlük ve maskeler de bir kere kullanılacak.
-Yüzme havuzu, hamam ve saunalarda, oturak, şezlong, zemin, duvar, terlik gibi malzemeler sürekli dezenfekte edilecek.
-Berber ve kuaförlerde, ustura, kan taşı ve koter gibi yakma alet ve edevatları kullanılmayacak. Jilet sapı, tarak, makas, cımbız gibi plastik ve metal aletler her kullanımdan sonra dezenfektanlar içerisinde muhafaza edilecek veya silinecek.
-Kıraathane lokal gibi oyun ve eğlence salonlarında kullanılan her türlü sopa, taş, açacak, kağıt gibi oyun aletleri düzenli olarak dezenfekte edilecek.
-Minibüs, otobüs, tren, metro gibi toplu taşım ve servis araçlarının günlük olarak temizlik ve dezenfeksiyonları yapılacak.

HEPATİT B

-Berber, kuaför, hamam, güzellik salonu, banyo, sauna, lokal, bar, pavyon, gazino gibi eğlence yerlerinde çalışanlar ile umumi mahallerde çalışan özel meslek grupları ve seks işçileri, portör muayeneleri kapsamında yapılan diğer tetkiklere ilaveten, en az üç ayda bir Hepatit-B tetkikleri yaptıracak.
-Karara aykırı hareket edenler hakkında ilgili mevzuat çerçevesinde adli ve idari tatbikat yapılacak.

Ankara İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu kararında, beslenme amacıyla evlere giren her türlü sebze ve meyvelerin tüketilmeden yıkanması ve klorlu suda (şebeke suyu) yarım saat bekletildikten sonra kullanılması önerildi.