’Anız yakmak milli serveti yok eder’

Türkiye genelinde hasat edilen buğday ve benzeri saplı mahsullerin hasadından sonra tarlada kalan bitki saplarını sürülerek temizlenmesi masraflı olduğu için bazı üreticiler tarafından anız yakılıyor. Kırklareli Tarım ve Orman İl Müdürü Funda Eylem Özel, "Tarla bitkilerinde, ürünü tarladan kaldırdıktan sonra tarlada kalan bitki kısımları, kök, sap, dal ve yaprak gibi kötü bir alışkanlık sonucu bazı üreticiler tarafından yakılmaktadır ve ne yazık ki bu üretici sayısı oldukça fazladır. Anız olarak bilinen bu bitki artıklarının, toprağı kolay işlemek ve yabancı ot tohumlarının ortadan kaldırılması amacıyla yakılması topraklarımıza, ailemizin ve ülkemizin geleceğine büyük zarar vermektedir. Anız yakmak milli serveti yok eder. Öyle ki anızın yakılmasının faydası olmadığı gibi zararları saymakla bitmez" dedi.

Özel, anız yakmanın toprağa verdiği zararları anlatarak, şöyle dedi:

"Anız denilen bitki artıkları organik maddelerdir. Toprağa karıştırıldığında toprakta ayrışarak, ’humus’ adı verilen ve toprağın verim gücünü artıran maddeyi meydana getirir. Ayrışma sırasında, anızın yapısında bulunan, bitkiye yarayışlı bitki besin maddeleri toprağa geçerek toprağın verim gücünü artırır. Çünkü gıda olarak aldığımız buğday, mısır, bakliyat, sebze ve meyve gibi ürünlerin kimyasal yapısında bulunan besin maddeleri, farklı miktarlarda anızda da bulunur. Anızın yapısında bulunan karbon, hidrojen, oksijen, azot ve kükürt gibi besin elementleri, yakma işlemi sonucunda karbondioksit, kükürt dioksit, hidrojen ve azot gazı halinde havaya uçar. Bu, büyük bir kayıptır; zira böylece, humusu meydana getiren karbon,, hidrojen, oksijen, azot, ve kükürt yok edilmiş olur. Yukarıda adı geçen besin elementlerine ilave olarak anızın yapısında bulunan fosfor, potasyum kalsiyum, magnezyum ve demir, mangan, çinko, bakır gibi diğer mikroelementler de bitkilerin alamayacağı form olan oksitlere dönüşür. Bunlar kül haline gelip toprağın geçirgenliğini ve havalanmasını engeller. Topraktaki faydalı canlıların en çok bulunduğu 0-3 santimetre derinlikte sıcaklık 650 derecenin üzerindedir. Oysa anızın yakılması sonucu toprak yüzeyinde 2000 derecenin üzerinde bir sıcaklık meydana gelir. Bu yüksek sıcaklıkta faydalı bakteriler ve mantarlar ölür; böylece toprak canlılığını kaybeder. Toprağın yüzey kısmında bulunan humus ve humus yapıcı anızın yakılması toprak erozyonunun artmasına yol açar. Rüzgar ve yağışlar sonucu toprak kaybı meydana gelir ve toprak her yıl giderek fakirleşir.

Uyarı ve yasaklara rağmen anız yakmak, milli servetimiz olan toprağı yok etmek demektir. Bir dekarlık alandan buğday-arpa yetiştiriciliğinde tarlada 150-200 kilogram kadar anız; dane mısır yetiştiriciliğinde 1 tondan fazla sap, yaprak ve kök; pamuk ve ayçiçeği yetiştiriciliğinde 600-700 kilogram bitki artığı kalmaktadır. Bunların yakılmayıp toprağa karıştırılmasıyla toprak bir yandan humus bakımından zenginleşirken, diğer yandan aşağıdaki tabloda verilen miktarlarda besin maddesi toprağa geçer ve böylece toprağın verimliliği artar."