Anayasaya 'Fatmagül' Kriteri

Milliyet Gazetesi'nden Önder Yılmaz'ın haberine göre, Yazım Komisyonu’nda anayasa maddeleri yazılırken oldukça renkli anlar yaşandı. MHP’li Üye Faruk Bal’ın başkanlık ettiği toplantıda maddelerin yazımı; diziler, filmler ve günlük haberlerden ilham alınarak yapıldı. “Yaşam Hakkı” başlıklı 4. maddenin yazımında MHP’li Bal şunları söyledi: “Fatmagül’ün Suçu Ne?” adlı televizyon dizisini örnek verdi. Fatmagül karakterinin eski nişanlısı Mustafa’nın, öldürüleceğini bile bile ihtihar niteliğinde kaçmaya çalışırken, jandarma tarafından vurularak öldürülmesini anlatan Bal, “Orada Mustafa’nın intihar gibi ölüm sahnesi var. Mustafa, öldürüleceğini bile bile kaçıyor. Jandarma durdurabilirdi ama durdurmadı, Mustafa da öleceğini biliyordu, durabilirdi ama durmadı. Burada bir ölçü bulmamız lazım. Mustafa durmayarak, jandarmayı tahrik etti, jandarma ise peşinden koşup yakalamak yerine ölçüsüz güç kullanarak ateş edip öldürdü, sınırını aştı. Burada orta yol bulmamız lazım.” diye konuştu.

Yamyam örneği de verildi
Bal, ayrıca ABD’de bir “yamyam”ın sokakta yaşayan bir kişinin yüzünü ısırarak yerken, polis tarafından vurulmasını da konuya örnek gösterdi. Yamyamın polis tarafından 11 kurşun sıkılarak vurulduğunu belirten Bal, “Bir kurşun sıktıktan sonra yakalanabilirdi. Burada polis durmayarak, ölçülü güç kullanımını aşmıştır” diye konuştu.Bal, bu örneklerden yola çıkarak, yaşam hakkının korunması için “ölçülü güç kullanımı” tanımına yer verilmesini önerdi ve bu öneri kabul edilerek madde metninde yerini aldı.
4. Madde’nin metni, “(1)Herkes, hayat (yaşama) hakkına sahiptir.
(2) Meşru müdafaa ve suçla mücadele esnasında kanunun cevaz verdiği hallerde, hayat (yaşam) hakkını ortadan kaldıracak ya da tehlikeye düşürecek ölçüde güç kullanımının kesinlikle gerekli olduğu durumlar istisnadır” şeklinde yazıldı.
 
Bir Örnek de Yeşilçam’dan
Komisyonun bir üyesi de devletin güç kullanmasına, sinema sanatçısı Erol Taş’ın oynadığı Yeşilçam filmlerinden örnek verdi. Bazı üyeler “dizikolikler belli oldu” diyerek yaptığı espriler gergin geçen komisyon görüşmelerinde kahkahaların atılmasına ve çalışmaların hızlanmasına yol açtı.