Anayasa Mahkemesi operasyonu

CumhurbaÅŸkanı Sezer’in son 3 üyeyi atamasıyla ‘20 yılı kurtuldu’ yorumları yapılan Anayasa Mahkemesi’ne üye seçimini deÄŸiÅŸtirmek için AKP harekete geçti. Hazırlanan öneriye göre 21’e yükselecek üyelerden 7’sini Meclis seçecek. Tüm üyeleri belirleme yetkisi olan Köşk ise en fazla 4 üye seçebilecek.AKP’nin Anayasa Mahkemesi’yle ilgili deÄŸiÅŸiklik planının ayrıntıları belli oldu. AKP’nin bu konudaki Anayasa deÄŸiÅŸiklik önerisine göre, üye sayısı 21’e çıkarılıyor. Yüksek Mahkeme’nin 7 üyesini doÄŸrudan Meclis’in seçmesi öngörülüyor. Mevcut yasalara göre Yüksek Mahkeme’nin tüm üyelerini seçen CumhurbaÅŸkanı’nın bu yetkisi, sınırlandırılıyor. CumhurbaÅŸkanı’nın Anayasa Mahkemesi’ne en fazla 3 ya da 4 üye seçmesi öngörülüyor.YAÅž HADDÄ°NE SON TBMM Anayasa Komisyonu BaÅŸkanı Prof.Dr. Burhan Kuzu’nun hazırladığı AKP’nin önerisinde, Yüksek Mahkeme’deki ‘yaÅŸ haddinden emeklilik’ uygulaması da kaldırılıyor. Ãœyelerin görev süreleri 7-8 yılla sınırlandırılıyor. Kuzu’nun verdiÄŸi bilgiye göre, AKP’nin, Meclis’in yeni yasama dönemindeki öncelikli gündem maddeleri arasında yer alacak önerisinde ÅŸu yenilikler var:Anayasa Mahkemesi’nin asıl ve yedeklerle birlikte bugün 15 olan üye sayısı 21’e çıkarılıyor.Bugün yine tek heyet sistemiyle çalışan Yüksek Mahkeme’de iki daire ve bunların üzerinde de, iki dairenin üyelerinden oluÅŸan bir Genel Kurul sistemi getiriliyor. Her biri ayrı görev alanlarına sahip olacak bu daireler, Yüce Divan yargılamaları ile yasa incelemelerini yaparken, parti kapatma kararlarını ise Genel Kurul verecek. Daireler 10’ar kiÅŸiden, Genel Kurul ise 21 kiÅŸiden oluÅŸacak. Mevcut uygulamada CumhurbaÅŸkanı, mahkemenin 15 üyesinden 11’ini Yargıtay, Danıştay, Sayıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek Ä°dare Mahkemesi ve YÖK’ün belirlediÄŸi 3’er aday arasından, 4 üyeyi de doÄŸrudan kendisi seçiyor. AKP’nin önerisinde, Köşk’ün belirleyeceÄŸi üye sayısı 3-4 ile sınırlandırılıyor. 21 üyenin üçte birini oluÅŸturan 7 üyeyi doÄŸrudan Meclis seçecek. Meclis’in bu seçimde nasıl bir kriter uygulayacağına ise parti yönetimi karar verecek. Bu konuda, Meclis’in, Yargıtay, Danıştay ve Sayıştay’dan yapılacak baÅŸvurular arasından seçim yapması eÄŸilimi ağır basıyor. Kalan 14 üyenin 11’ini ağırlık Yargıtay ve Danıştay’da olmak üzere yüksek yargı organları doÄŸrudan seçecek.MAHKEME TIKANDI Önerinin mimarı Kuzu’ya göre, bu deÄŸiÅŸiklikleri Anayasa Mahkemesi de istiyor. Kuzu, ‘Mahkeme, çok ağır iÅŸ yükü altında tıkandı, iÅŸlevini göremez oldu. Sadece Yüce Divan için çalışsa, elindeki iÅŸleri 2 yılda tamamlayamaz hale geldi’ dedi. Amaçlarının mahkemeyi yeniden iÅŸler hale getirmek olduÄŸunu da savunan Kuzu, Meclis’in üye seçimi konusunda da şöyle dedi: ‘Almanya ve Avusturya’da üyelerin tamamını Meclis, ABD’de ise baÅŸkan seçiyor. Bütün dünyada siyasi organların mutlaka üye seçimi var, hem de en az yarısını. Biz gayet sembolik bir rakam öneriyoruz.’ AKP’nin önerisinin mimarı Prof. Dr. Burhan Kuzu, ‘Bizim önerimiz biraz 1961 Anayasası’ndaki modeli anımsatıyor. O zaman da Meclis üye seçerdi. Mesela, eski baÅŸkanlardan Yekta Güngör Özden’i Meclis seçmiÅŸti’ dedi. Kuzu’ya göre, yapılacak deÄŸiÅŸiklikle artık Anayasa Mahkemesi’nde bir üyenin 20-25 yıl görev yapması mümkün olmayacak. Bu süre 7-9 yıl ile sınırlanacak. Kuzu, deÄŸiÅŸiklikle mevcut üyeleri maÄŸdur etmeyeceklerini de bildirdi.Â