Anayasa Mahkemesi, oğlu cezaevi yangınında ölen anneyi haklı buldu

KAPASİTE 400, KALAN 1.055 
Olay 16 Haziran 2012 günü geç saatlerde yaşandı. Şanlıurfa E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda C-15 koğuşunda, saat 22.40’da dumanlar yükseldi. Bu cezaevinin kapasitesi 400 civarındaydı; ancak toplam bin 55 tutuklu ve hükümlü kalıyordu. Yangının çıktı koğuşun kapasitesi ise 7 olmasına karşın 18 kişi kalıyordu. Anılan cezaevi ise 1968’de inşa edilen eski tip bir cezaeviydi. Yine, cezaevinde, ısı artışını ve duman miktarını otomatik algılayan uyarı sistemi yoktu.

SÜNGER YATAKLAR ATEŞE VERİLDİ
KoğuştA bulunan sünger yataklar kısa sürede tutuştu. Koğuşu ve koridorları yoğun bir duman kapladı. Yangını, koğuşta bulunan kişilerden bir kaçı çıkarmıştı. Amaçları, savcılık soruşturmasında 'cezaevi idaresine gözdağı vermek’ olarak geçti.

‘İDAREYE GÖZDAĞI VERMEK İSTEDİLER’
Dosyaya göre, idare, tutuklu ve hükümlülerin revire çıkma taleplerini, doktor olmadığı gerekçesiyle geri çeviriyor, ilaçlar zamanında alınamıyor, koğuştaki kalabalık sorunu giderilemiyordu. Yaşanan, tüm bu sorunlar nedeni ile, cezaevinde bulunan ve adi suçlardan cezaevine konulan kişiler, idareye bir tür gözdağı vermek istiyordu.

YANGIN KABLOSU KOĞUŞA YETİŞMEDİ
Dumanların yükselmesi ile birlikte cezaevi görevlileri yangını söndürmek için uzun uğraş verdi. Ancak, yangın hortumu, olayın yaşandığı C-15’e yetişmiyordu. Hortum 18,5 metre, yangının çıktığı koğuş ise 31 metre mesafedeydi. Olaydan, bir saat sonra cezaevi savcısına 13 kişinin öldüğü, 5 kişinin ise cezaevine kaldırıldığı haberi verildi. Ölüm nedenleri, karbondioksit zehirlenmesi ve dumandan boğulma olarak açıklandı.

Yaşanan facia sonrası aileler, yargı sürecini başlattı. Cezaevi görevlileri ile yürütülen soruşturmada takipsizlik kararı verildi. Bu karara yapılan itiraz ise Adıyaman 1. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından eylül 2013’de reddedildi. Öte yandan, Adalet Bakanlığı da, idari personele ilişkin yürüttüğü soruşturmada, ‘disiplin cezasına gerek yok’ kararı verildi.

‘OĞLUMUN YAŞAM HAKKI İHLAL EDİLDİ’
Yangında oğlu Yunus Eşkili’yi kaybeden Meral Eşkili, avukatı Mehmet Kırboğa aracılığı ile Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Başvuru gerekçisini, olay ile ilgili etkili bir soruşturmanın yapılmadığı, Anayasal güvence altında olan yaşam hakkının ihlal edildiği görüşü oluşturdu. Anne Eşkili ayrıca, oğlunun, olaydan 6 ay önce cezaevine girdiğini, koğuşunun değiştirilmesi için yaptığı başvuruların görmezden gelindiğini öne sürdü.
AYM: BAŞVURUCU HAKLI, GEREĞİNİ YAPIN
AYM, yapılan başvuruyu karara bağladı. AYM, kararında, devletin cezaevinde gerekli önlemleri alması gerektiği belirtildi. AYM’nin oybirliği ile alınan kararında, yaşam hakkının ihlal edildiği, etkili soruşturmanın yapılmadığına karar verildi.
dgokce@hurriyet.com.tr