Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸinde 2. tur

TBMM Genel Kurulu, Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi paketinin 2. tur görüşmelerinin ilk gününde 21 maddeyi görüşerek kabul etti. Maddelerin tümü 400'ün üzerinde milletvekilinin oyuyla kabul edildi.YILMAZ'IN YERÄ°NE VEKALETEN OY BaÅŸbakan Bülent Ecevit ile Devlet Bakanı ve BaÅŸbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan, oylamanın başında oyunu kullandıktan sonra Bakanlar Kurulu'na oturarak sohbet etmeyi tercih ederken, Devlet Bakanı ve BaÅŸbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli, Genel Kurul'a gelemeyen Devlet Bakanı ve BaÅŸbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz ile diÄŸer bakanların yerine vekaleten oy kullanıldı. Anayasa DeÄŸiÅŸikliÄŸi Teklifi'nin ikinci tur görüşmeleri birinci tura göre çok hızlı yapılıyor. Ä°kinci turda önceki görüşmelerde deÄŸiÅŸiklik önergesi verilmeyen maddeler için bu turda önerge verilememesi ve maddelerin görüşmeye açılmaması çalışmaları hızlandırıyor. Ayrıca BaÅŸkanlık Divanı çok sayıda görevli yardımıyla bir madde oylanırken diÄŸerinin oylarını sayıyor ve böylece aynı anda iki madde üzerinde iÅŸlem yapılabiliyor. TBMM'de ÅŸu ana kadar kabul edilen maddeler şöyle: DÜŞÜNCE SUÇUTeklif'in 1. maddesi, Anayasa'nın baÅŸlangıç kısmında deÄŸiÅŸiklik yapıyor. Buna göre, 5. fıkrada geçen, ''hiçbir düşünce ve mülahazanın'' ibaresi, ''hiçbir faaliyetin'' olarak deÄŸiÅŸtiriliyor.Maddenin oylamasına 447 milletvekili katıldı. Madde, 18 ret oyuna karşılık 418 oyla kabul edilirken, 5 milletvekili çekimser kaldı, 5 oy boÅŸ çıkarken, 1 oy da geçersiz sayıldı.TEMEL HAK VE HÃœRRÄ°YETLER2. maddenin oylamasına 458 milletvekili katıldı. Madde, 21 ret oyuna karşılık 430 milletvekilinin oyuyla kabul edilirken, 4 milletvekili çekimser kaldı, 1 oy boÅŸ çıktı, 2 oy da geçersiz sayıldı.Anayasa'nın ''temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması'' baÅŸlığını taşıyan 13. maddesinde deÄŸiÅŸiklik yapan teklif, şöyle düzenlendi:''Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasa'nın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere baÄŸlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasa'nın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve laik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz.''Madde üzerinde 1. tur görüşmelerde önerge verilmesi nedeniyle Anayasa gereÄŸi 2. turda da önerge verilmesi olanağı doÄŸdu. SP Van Milletvekili Fetullah ErbaÅŸ ve arkadaÅŸlarının, maddenin sonuna, ''öngörüldükleri amaç dışı kullanılamaz'' ibaresinin eklenmesini içeren önerge ise kabul edilmedi.CUMHURÄ°YETÄ° ORTADAN KALDIRMA FAALÄ°YETÄ°Anayasa DeÄŸiÅŸikliÄŸi Teklifi'nin ''Ä°nsan haklarına dayanan demokratik ve laik cumhuriyeti ortadan kaldırmayı'' da suç kapsamına alan 3.  444 oyla maddesi kabul edildi.Teklifin, Anayasa'nın ''Temel hak ve hürriyetlerin kötüye kullanılamaması'' baÅŸlıklı 14. maddesini deÄŸiÅŸtiren 3. maddesinin oylamasına 473 milletvekili katıldı. DeÄŸiÅŸiklik, 19 milletvekilinin ret oyuna karşı 444 milletvekilinin oyuyla kabul edildi. 3 milletvekilinin çekimser kaldığı oylamada, 5 oy boÅŸ çıkarken, 2 oy da geçersiz sayıldı.DeÄŸiÅŸiklikle ''Temel hak ve özgürlüklerin kötüye kullanılaması'' tanımı yeniden düzenleniyor. Buna göre, ''Ä°nsan haklarına dayanan demokratik ve laik Cumhuriyeti ortadan kaldırma'' da suç sayılacak. Yürürlükteki düzenleme ''Amaçlamayı'' suç sayarken, yeni deÄŸiÅŸiklikle bunun için ''Faaliyet''te bulunma ÅŸartını da getiriyor.GÖZALTI SÃœRESÄ° 4 GÃœNTBMM Genel Kurulu'nda 2. tur görüşmeleri yapılan Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi teklifinin gözaltı sürelerini düzenleyen 4. maddesi, 446 milletvekilinin oyuyla kabul edildi.Maddenin oylamasına 468 milletvekili katıldı. Madde, 17 ret oyuna karşılık 446 oyla kabul edilirken, iki çekimser, 2 de boÅŸ oy kullanıldı. 1 oy da geçersiz sayıldı.Anayasa'nın ''kiÅŸi hürriyeti ve güvenliÄŸi'ni düzenleyen 19. maddesinde deÄŸiÅŸiklik yapan teklifin 4. addesi, yakalanan ve tutuklanan kiÅŸinin, tutulma yerine en yakın mahkemeye gönderilmesi için gerekli süre hariç en geç 48 saat ve toplu olarak iÅŸlenen suçlarda en çok 4 gün içinde hakim önüne çıkarılmasını öngörüyor. Halen 15 gün olan süre, teklifte 7 gün olarak yer alırken, 1. tur görüşmelerde iktidar ortaklarının verdiÄŸi ortak önerge ile 4 güne indirilmiÅŸti.Madde üzerinde 1. tur görüşmelerde önerge verilmiÅŸ olmasına karşılık, 2 tur görüşmelerde herhangi bir önerge verilmedi.ÖZEL HAYATIN GÄ°ZLÄ°LİĞİHakim ya da yetkili makamın kararı olmadıkça kimsenin üstü, özel kağıtları ve eÅŸyası aranamayacak.Anayasa'nın ''Özel hayatın gizliliÄŸi'' baÅŸlıklı 20. maddesini deÄŸiÅŸtiren deÄŸiÅŸiklik teklifinin 5. maddesinin oylamasına 443 milletvekili katıldı. DeÄŸiÅŸiklik 12 milletvekilinin ret oyuna karşı 428 milletvekilinin oyuyla kabul edildi. 1 milletvekilinin çekimser kaldığı oylamada, 1 oy boÅŸ çıktı, 1 oy da geçersiz sayıldı.DeÄŸiÅŸiklikle, özel hayatın gizliliÄŸine adli soruÅŸturma ve kovuÅŸturma gerekçesiyle dokunulabileceÄŸine iliÅŸkin Anayasa hükmü kaldırılıyor. Hakim kararı ya da gecikmesinde sakınca bulunan durumlarda yetkili makamların yazılı emri olmadıkça kimsenin üstü, özel kağıtları ve eÅŸyası aranamayacak ve bunlara el konulamayacak. Yetkili makamların yazılı emri ile yapılan üst, özel kağıt ve eÅŸya arama ile el koyma kararları 24 saat içinde hakim onayına sunulacak. Hakim, kararını el koymadan itibaren 48 saat içinde açıklayacak, aksi halde el koyma kararı kendiliÄŸinden kalkacak.ILICAK DA OY KULLANDI FP'nin kapatılmasının ardından Anayasa Mahkemesi'nin gerekçeli kararının açıklanmaması nedeniyle milletvekilliÄŸi görevini sürdüren Ä°stanbul Mitvekili Nazlı Ilıcak, bugünkü görüşmelerde oy kullandı.FP'nin kapatılmasına iliÅŸkin gerekçeli kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla milletvekiliÄŸi düşecek olan Tokat Milletvekili Bekir Sobacı ise Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi görüşmelerine başından beri katılarak oy kullanıyordu. KONUT DOKUNULMAZLIÄžITeklifin 6. maddesinin oylamasına, 461 milletvekili katıldı. Madde, 14 ret oyuna karşı, 444 oyla kabul edilirken, 1 milletvekili çekimser kaldı, 1 oy boÅŸ çıktı, 1 oy da geçersiz sayıldı.Teklif, Anayasa'nın ''konut dokunulmazlığı''nı düzenleyen 21. maddesini yeniden düzenliyor. Buna göre, ''milli güvenlik, kamu düzeni, suç iÅŸlenmesinin önlenmesi, genel saÄŸlık ve genel ahlakın korunması veya baÅŸkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması sebeplerinden biri veya birkaçına baÄŸlı olarak usulüne göre verilmiÅŸ hakim kararı olmadıkça'' konutlara girilemeyecek, arama yapılamayacak ve eÅŸyalara el konulamayacak. Yetkili merciin kararı 24 saat içinde görevli hakimin onayına sunulacak. Hakim, kararını el koymadan itibaren 48 saat içinde açıklayacak; aksi halde el koyma kendiliÄŸinden kalkacak.HABERLEÅžME ÖZGÃœRLÜĞÜAnayasa'nın ''HaberleÅŸme Hürriyeti''ni düzenleyen 22. maddesinde deÄŸiÅŸiklik öngören deÄŸiÅŸiklik teklifinin 7. maddesinin oylamasına 454 milletvekili katıldı. Teklif, 18 milletvekilinin ''ret'' oyuna karşı 436 milletvekilinin oyuyla kabul edildi.''Milli güvenlik, kamu düzeni, suç iÅŸlenmesinin önlenmesi, genel saÄŸlık ve genel ahlakın korunması veya baÅŸkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması'' gerekçeleri olmadıkça haberleÅŸme özgürlüğü sınırlandırılamayacak. HaberleÅŸmenin engellenmesi ve gizliliÄŸine dokunulabilmesi yetkisi, hakim kararı olmadıkça ya da gecikmesinde sakınca bulanabilecek durumlarda da yetkili makamın yazılı emri olmadıkça kullanılamayacak. Yetkili makamın kararı 24 saat içinde görevli hakimin onayına sunulacak. Hakim, kararını 48 saat içinde açıklayacak, aksi durumda karar kendiliÄŸinden kalkacak.SEYAHAT VE YERLEÅžME HÃœRRÄ°YETÄ°TBMM Genel Kurulu'nda 2. tur görüşmeleri yapılan Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi teklifinin 8. maddesi, kabul edildi.Anayasa'nın ''yerleÅŸme ve seyahat hürriyeti''ni düzenleyen 23. maddesinde deÄŸiÅŸiklik yapan maddenin oylamasına 457 milletvekili katıldı. Madde, 20 ret oyuna karşı 432 oyla kabul edilirken, 2 milletvekili çekimser kaldı, 1 oy boÅŸ çıktı, 2 oy da geçersiz sayıldı.Getirilen deÄŸiÅŸiklikle, vatandaÅŸların yurt dışına çıkışlarının sınırlandırılması gerekçeleri arasında sayılan ''ülkenin ekonomik durumu'' ibaresi metinden çıkarılıyor.KÃœRTÇE YASAÄžININ KALKMASINA 381 OY''Düşüncelerin açıklanması ve yayılmasında yasaklanan herhangi bir dilin kullanılamayacağı'' hükmü Anayasa'dan çıkartılıyor.Anayasa'nın ''Düşünceyi açıklama ve yayma hürriyetini'' düzenleyen 26. maddesinde deÄŸiÅŸiklik öngören 9. maddenin gizli oylamasına 468 milletvekili katıldı. DeÄŸiÅŸiklik 78 milletvekilinin ret oyuna karşı 381 milletvekilinin oyuyla kabul edildi. 4 milletvekilinin çekimser kaldığı oylamada, 3 oy boÅŸ çıkarken, 2 oy da geçersiz sayıldı.DeÄŸiÅŸiklikle düşüncenin açıklanması ve yayılmasında yasayla yasaklanmış bir dilin kullanılamayacağına iliÅŸkin hüküm kaldırılıyor. Ancak bu özgürlük, ''Milli güvenlik, kamu düzeni, kamu güvenliÄŸi, cumhuriyetin temel nitelikleri, devletin ülkesiyle bölünmez bütünlüğünün korunması'' amaçlarıyla sınırlandırılabilecek.Düşünceyi açıklama ve yayma özgürlüğünün kullanılmasında uygulanacak ÅŸekil, ÅŸart ve usuller kanunla düzenlenecek.Bu deÄŸiÅŸiklik ilk 10 madde arasında en yüksek ret oyunu alan madde oldu. Önceki 9 maddenin oylamasında ret oylarının sayısı 21'i geçmezken, bu maddeye 78 milletvekili ret oyu verdi.HALKIN HABER ALMA HAKKIHalkın haber alma hakkının sadece belirli nedenlerle sınırlandırılmasını öngören Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi teklifi kabul edildi. Anayasa'nın 31. maddesini deÄŸiÅŸtiren 11. maddenin oylamasına  476 milletvekili katıldı. DeÄŸiÅŸiklik, 20 milletvekilinin ret oyuna karşı 447 milletvekilinin oyuyla kabul edildi. Maddenin oylamasında, 3 milletvekili çekimser kalırken, 4 oy boÅŸ çıktı, 2 oy da geçersiz sayıldı. DeÄŸiÅŸikliÄŸe göre, kamu tüzelkiÅŸilerinin elindeki basın dışı kitle haberleÅŸme araçlarından yararlanma hakkı, sadece ''Milli güvenlik, kamu düzeni, genel ahlak ve saÄŸlığın korunması'' gerekçeleriyle sınırlandırılabilecek. DERNEK KURMA ÖZGÃœRLÜĞÜTBMM Genel Kurulu'nda 2. tur görüşmeleri süren Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi teklifinin dernek kurma özgürlüğüne iliÅŸkin 12. maddesi kabul edildi.  Madde üzerindeki oylamaya 463 milletvekili katıldı. Madde, 16'ya karşı 439 oyla kabul edildi. Oylamada 2 milletvekili çekimser kalırken, 4 oy boÅŸ çıktı, 2 oy da geçersiz sayıldı.  Teklifin 12. maddesi, Anayasa'nın dernek kurma özgürlüğüne iliÅŸkin34. maddesinin Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅŸmesi (AÄ°HS) uyarınca yenidendüzenlenmesini öngörüyor. Buna göre, ''Herkes (gerçek ve tüzel kiÅŸiler), önceden izin almaksızın dernek kurma ve bunlara üye olma ya da üyelikten çıkma'' özgürlüğüne sahip olacak. Dernek kurma özgürlüğü ancak ''milli güvenlik, kamu düzeni, suç iÅŸlenmesinin önlenmesi, genelsaÄŸlık ve genel ahlak ile baÅŸkalarının hürriyetinin korunması sebepleriyle ve kanunla'' sınırlanabilecek.  Yeni düzenleme dernek kapatma veya faaliyetten alıkoymanın  kanunda belirtilen hallerde; hakim kararıyla yapılabileceÄŸini, acil durumlarda bu konuda verilen yetkili merci kararının da öngörülen sürelerde hakim onayı aranmasını hükme baÄŸlıyor. Bu hükümler vakıflar için de uygulanacak. TOPLANTI VE GÖSTERÄ° YÃœRÃœYÜŞÜ YAPMA HAKKIToplantı ve gösteri yürüyüşü yapma hakkı önündeki sınırlamaları kaldıran Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi kabul edildi.Anayasa'nın, 34. maddesinde deÄŸiÅŸiklik yapan 13. maddenin oylamasına 463 milletvekili katıldı. DeÄŸiÅŸiklik 15 milletvekilinin ret oyuna karşı 444 milletvekilinin oyuyla kabul edildi. Maddenin oylamasında 1 milletvekili çekimser kalırken, 1 oy geçersiz sayıldı, 2 oy da boÅŸ çıktı.Madde ile toplantı ve gösteri yürüyüşü yapma hakkı önündeki sınırlamalar kaldırılıyor. Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkına da sadece dernek kurma özgürlüğündeki gerekçelerle sınırlandırma getirilebilecek.ADÄ°L YARGILAMA HAKKITBMM Genel Kurulu'nda 2. tur görüşmeleri süren Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi teklifinin 14. maddesi, kabul edildi. Madde üzerindeki oylamaya, 464 milletvekili katıldı. Madde, 23 retoyuna karşı 439 oyla kabul edildi. Oylamada, 1 milletvekili çekimser kalırken, 1 oy da boÅŸ çıktı.  DeÄŸiÅŸiklik, Türkiye'nin taraf olduÄŸu uluslararası sözleÅŸmelerin öngördüğü ''adil yargılama hakkı''nın Anayasa'da düzenlenmesini saÄŸlıyor. Anayasa'nın ''Hak arama hürriyeti'' baÅŸlıklı 36. maddesindeki düzenlemeye, ''adil yargılanma'' ibaresi ekleniyor.    Bu kapsamda, Anayasa'nın 36. maddesi ''Herkes meÅŸru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir. Hiçbir mahkeme, görev ve yetkisi içindeki davaya bakmaktan kaçınamaz''ÅŸeklinde düzenlendi.  ÖLÃœM CEZASISavaÅŸ, çok yakın savaÅŸ tehditi ve terör suçları dışında ölüm cezası verilemeyecek. Anayasa'nın 38. maddesinde deÄŸiÅŸiklik öngören 15. maddenin oylamasına 465 milletvekili katıldı. DeÄŸiÅŸiklik, 74 milletvekilinin ret oyuna karşı 383 milletvekilinin oyuyla kabul edildi. 4 milletvekilinin çekimser kaldığı oylamada, 2 oy geçersiz sayılırken, 2oy da boÅŸ çıktı. Bu sonuçla tartışmalı maddelerden biri olan 15. maddenin ilk turdaki 368 olan kabul oyları 383'e yükseldi. Ancak bu arada ret oyları da 65'den 74'e çıktı.DeÄŸiÅŸiklik, ''SavaÅŸ, çok yakın savaÅŸ tehdidi ve terör halleri dışında ölüm cezası verilemeyeceÄŸi''ni hükme baÄŸlanıyor. Anayasa'nın 38. maddesinde yapılan deÄŸiÅŸikliklere göre, yasaya aykırı olarak elde edilmiÅŸ bulgular delil olarak kabul edilemeyecek vehiç kimse yalnızca sözleÅŸmeden doÄŸan bir yükümlülüğü yerine getirmemesinden dolayı özgürlüğünden alıkonulamayacak. TEMEL HAK VE HÃœRRÄ°YETLERÄ°N KORUNMASITBMM Genel Kurulu'nda 2. tur görüşmeleri süren Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi teklifinin 16. maddesi, kabul edildi.  Anayasa'nın temel hak ve hürriyetlerin korunmasını düzenleyen 40. maddesinde deÄŸiÅŸiklik öngören teklifin oylamasına 452 milletvekili katıldı. Madde, 425 milletvekilinin oyuyla kabul edilirken, 20 milletvekili ret oyu kullandı; 2 milletvekili çekimser kaldı, 1 boÅŸ oykullanıldı, 4 oy da geçersiz sayılı.  Kabul edilen madde, bireylerin yargı ya da idari makamlar önünde sonuna kadar haklarını arayabilmelerine kolaylık ve imkan saÄŸlıyor. Anayasanın 40. maddesine eklenen ikinci fıkra, ''devlet, iÅŸlemlerinde,ilgili kiÅŸilerin hangi kanun yolları ve mercilere baÅŸvuracağını ve sürelerini belirtmek zorundadır'' hükmünü içeriyor. EVLÄ°LÄ°KTE EÅžLER ARASI EŞİTLÄ°KTBMM Genel Kurulu’nda Anayasa  deÄŸiÅŸikliÄŸi teklifinin 17. maddesi kabul edildi.Teklifin bu maddesi üzerindeki oylamaya 449 milletvekili katıldı  ve madde 30 ret oyuna karşı 410 oyla kabul edildi. Oylamada 2  milletvekili çekimser kaldı, 4 oy boÅŸ çıktı, 3 oy da geçersiz sayıldı.Kabul edilen maddeyle evlilikte eÅŸler arasındaki eÅŸitlik anayasal  düzenlemeye alınıyor. Yapılan deÄŸiÅŸiklikle Anayasa’nın „Ailenin  korunması“ baÅŸlıklı 41. maddesinin birinci fıkrasındaki „Aile Türk  toplumunun temelidir“ hükmüne „ve eÅŸler arasında eÅŸitliÄŸe dayanır“  ibaresi eklendi.KAMULAÅžTIRMATBMM Genel Kurulu’nda 2. tur  görüşmeleri süren Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi teklifinin kamulaÅŸtırmaya  iliÅŸkin 18. maddesi kabul edildi.Anayasa’nın „kamulaÅŸtırma“ baÅŸlıklı 46. maddesinin yeniden  düzenleyen teklifin oylamasına, 431 milletvekili katıldı. Madde, 19  ret oyuna karşı 410 oyla kabul edilirken, 1 milletvekili çekimser  kaldı, 1 oy da geçersiz çıktı.DeÄŸiÅŸiklikle, devlet ve kamu tüzel kiÅŸileri, „kamu yararının  gerektirdiÄŸi hallerde gerçek karşılıklarını peÅŸin ödemek ÅŸartıyla“  özel mülkiyette bulunan taşınmazları yasada belirtilen usullere göre  kamulaÅŸtırmaya yetkili olacak.KamulaÅŸtırma bedeli ile kesin hükme baÄŸlanan artırım bedeli nakden ve peÅŸin olarak ödenecek.Tarım reformunun uygulanması, büyük enerji ve sulama projeleri ile iskan projelerinin gerçekleÅŸtirilmesi, kıyıların korunması ve turizm  amacıyla kamulaÅŸtırılan toprakların bedellerinin ödeme ÅŸekli kanunla  gösterilecek. KamulaÅŸtırılan topraktan, toprağı doÄŸrudan iÅŸleyerek  geçimini saÄŸlayan küçük çiftçiye ait alanların bedeli her durumda  peÅŸin ödenecek.Kanunun taksitlendirmeyi öngörebileceÄŸi bu durumlarda  taksitlendirme süresi 5 yılı aÅŸamayacak ve taksitler eÅŸit olarak  ödenecek. Taksitlerin herhangi bir nedenle ödenmemesi durumunda kamu  alacakları için öngörülen en yüksek faiz uygulanacak.Ä°ÅžSÄ°ZLERÄ° KORUMADevlete, çalışanların yanı sıra  iÅŸsizleri de koruma görevi veren Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi kabul edildi.Anayasa’nın 49. maddesini deÄŸiÅŸtiren teklifin 19. maddesinin  oylamasına 432 milletvekili katıldı. DeÄŸiÅŸiklik, 11 milletvekilinin  ret oyuna karşı, 419 milletvekilinin oyuyla kabul edildi. Oylamada 2  milletvekili çekimser kaldı.Yeni düzenlemeye göre, devlet çalışanların yanı sıra “İşsizleri“ de koruyacak, çalışma barışını saÄŸlamak için gerekli önlemleri alacak.MHP Ä°stanbul Milletvekili Mustafa Verkaya, maddeye „Hiçbir kiÅŸi  ya da kurumun borçlarından dolayı üretimi durdurulamaz“ ÅŸeklinde bir  fıkra eklenmesini istedi. Yapılan iÅŸari oylamada MHP    milletvekillerinin yanı sıra, SP ve AKP milletvekilleriyle bazı  ANAP’lılar da „Kabul“ oyu verdi. Ä°ÅŸari oylama sonunda sayımda  tereddüt olunca BaÅŸkanvekili Ali Ilıksoy, elektronik oylama yaptırttı  ve önerge reddedildi.SENDÄ°KA KURMA HAKKITBMM Genel Kurulu’nda 2. tur  görüşmeleri süren Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi teklifinin 20. maddesi kabul  edildi.Anayasa’nın „Sendika Kurma Hakkı“ baÅŸlıklı 51. maddesinde  deÄŸiÅŸiklik öngören teklifin oylamasına 431 milletvekili katıldı.  Madde, 13 ret oyuna karşılık, 415 oyla kabul edilirken, 3 milletvekili oylamada çekimser kaldı.Anayasa’nın 51. maddesinin ilk fıkrasındaki „işçiler ve  iÅŸverenler“ ibaresi, “Çalışanlar ve iÅŸverenler“ olarak  deÄŸiÅŸtirilerek, diÄŸer çalışanlara da sendika kurma hakkı tanınıyor. Ayrıca, deÄŸiÅŸiklikle, sendika ve üst kuruluÅŸ yöneticiliÄŸi için aranan  10 yıl bilfiil çalışmış olma koÅŸulu da kaldırılıyor.Mevcut düzenlemede yeralan, sendikaların gerekli belgeleri  vermemeleri halinde haklarında kapatılma davaları açılmasına yönelik   hüküm de çıkarılıyor.Kabul edilen deÄŸiÅŸikle Anayasa’nın 51. Maddesi, ÅŸu ÅŸekilde  düzenlendi:“Çalışanlar ve iÅŸverenler, üyelerinin çalışma iliÅŸkilerinde,   ekonomik ve sosyal hak ve menfaatlerini korumak ve geliÅŸtirmek  için  önceden izin almaksızın sendikalar ve üst kuruluÅŸlar kurma, bunlara  serbestçe üye olma ve üyelikten serbestçe çekilme haklarına sahiptir.  Hiç kimse bir sendikaya üye olmaya ya da üyelikten ayrılmaya  zorlanamaz.Sendika kurma hakkı ancak milli güvenlik, kamu düzeni, suç  iÅŸlenmesinin önlenmesi, genel saÄŸlık ve ahlak ile baÅŸkalarının  korunması sebepleriyle kanunla sınırlanabilir.Sendika hakkının kullanılmasında uygulanacak ÅŸekil, ÅŸart ve  usuller kanunda gösterilir.Ayını zamanda ve aynı iÅŸkolunda birden fazla sendikaya üye  olunamaz.İşçi niteliÄŸi taşımayan kamu görevlilerinin bu alandaki haklarının kapsam, istisna ve sınırları, gördükleri hizmetin niteliÄŸine uygun  olarak kanunla düzenlenir.ASGARÄ° ÃœCRETAsgari ücretin belirlenmesinde  çalışanların geçim ÅŸartlarının da dikkate alınmasını öngören Anayasa  deÄŸiÅŸikliÄŸi kabul edildi.Anayasa’nın 55. maddesini deÄŸiÅŸtiren 21. maddenin oylamasına 430  milletvekili katıldı. DeÄŸiÅŸiklik, 9 milletvekilinin ret oyuna karşı,  414 milletvekilinin oyuyla kabul edildi. 3 milletvekilinin çekimser  kaldığı oylamada, 3 oy boÅŸ çıktı, 1 oy da geçersiz sayıldı.DeÄŸiÅŸikliÄŸe göre, asgari ücretin belirlenmesinde, “Ülkenin  ekonomik durumu„nun yanı sıra “Çalışanların geçim ÅŸartları“ da  dikkate alınacak.Ä°LK GÃœNDE 21 MADDEGenel Kurul, 37 maddelik Anayasa DeÄŸiÅŸikliÄŸi Paketi’nin ikinci tur görüşmelerinin ilk gününde 21 maddeyi görüşerek kabul etti. Gün  boyunca sadece yarım saat ara veren Genel Kurul, 9.5 saat süren bir  çalışma yaptı.BaÅŸkanvekili Ali Ilıksoy, 21. maddenin oylamasının ardından yarın  saat 11.00’de yeniden toplanmak üzere birleÅŸimi kapattı.Sendika ve üst kuruluÅŸlarının  tüzükleri, yönetim ve iÅŸleyiÅŸleri,  Cumhuriyetin temel nitelikleri ve demokrasinin esaslarına aykırı  olamaz.“Â