Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi Meclis'te

AKP lideri Tayyip ErdoÄŸan'a milletvekili ve BaÅŸbakanlık yolunu açacak Anayasa'nın 67, 76 ve 78. maddelerinde deÄŸiÅŸiklik önerisi 250 milletvekilinin imzasıyla Meclis BaÅŸkanlığı'na sunuldu.AK Parti'nin hazırladığı Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi teklifi, 250 milletvekilinin imzasıyla TBMM BaÅŸkanlığına sunuldu. Teklif, milletvekili seçilme yeterliliÄŸindeki bazı kısıtlamaları, ara seçimlerdeki süre koÅŸulunu kaldırıyor. Anayasa'nın milletvekili seçilme yeterliliÄŸini düzenleyen 76. maddesinin ikinci fıkrasında öngörülen deÄŸiÅŸiklik ile ''ideolojik ve anarÅŸik eylemlere'' ibaresi, ''terör eylemlerine'' ÅŸeklinde düzenleniyor. Ayrıca, milletvekili seçilmedesıtlılık olarak öngörülen, ''affa uÄŸramış olsalar bile'' ibaresi madde metninden çıkarılıyor. Bu düzenleme gerçekleÅŸtiÄŸinde Anayasa'nın 76. Maddesi'nin 2. fıkrası şöyle olacak: ''En az ilkokul mezunu olmayanlar, kısıtlılar, yükümlü olduÄŸu askerlik hizmetini yapmamış olanlar, kamu hizmetinden yasaklılar, taksirli suçlar hariç toplam 1 yıl veya daha fazla hapis ile ağır hapis cezasına hüküm giymiÅŸ olanlar; zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, devlet sırlarını açığa vurma, terör eylemlerine katılma ve bu gibi eylemleri tahrik ve teÅŸvik suçlarından biriyle hüküm giymiÅŸ olanlar milletvekili seçilemezler.'' ARA SEÇİMLERE YENÄ° DÃœZENLEMEAnayasa'nın ''TBMM seçimlerinin geriye bırakılması ve ara seçimleri'' düzenleyen 78. Maddesi'nin 3. fıkrasını da deÄŸiÅŸtiren teklif, TBMM üyeliklerinde boÅŸalma olması halinde Meclis kararı ile ara seçime gidilebileceÄŸini, ancak bir ilin veya seçim çevresinin TBMM'de üyesinin kalmaması halinde boÅŸalmayı takip eden 60 günden sonraki ilk pazar günü seçim yapılacağını hükme baÄŸlıyor. Bu deÄŸiÅŸiklik ile ara seçimlerin her seçim döneminde bir defa yapılabileceÄŸine ve genel seçimden 30 ay geçmedikçe ara seçime gidilemeyeceÄŸine; ancak üyeliklerin yüzde 5'inin boÅŸalması halinde 3 ay içinde ara seçime gidileceÄŸine iliÅŸkin hüküm kaldırılıyor Teklifte yer alan geçici madde ile de Anayasa'nın 67. Maddesi'nin son fıkrasında öngörülen, ''seçim kanunlarında yapılan deÄŸiÅŸiklikler, yürürlüğe girdiÄŸi tarihten itibaren 1 yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz'' hükmünün, TBMM'nin 22. Dönemi'nde yapılacak ara seçimlerde uygulanmaması öngörülüyor. Teklifin yürürlük maddesinde, halkoyuna sunulması halinde yasanın tümüyle oylanacağı da belirtiliyor.   DeÄŸiÅŸtirilmesi önerilen maddeler ÅŸunlar:Seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma haklarıMADDE 67. - VatandaÅŸlar kanunda gösterilen ÅŸartlara uygun olarak, seçme, seçilme ve bağımsız olarak veya bir siyasi parti içinde siyasi faaliyette bulunma ve halkoylamasına katılma hakkına sahiptir.Seçimler ve halkoylaması serbest, eÅŸit, gizli, tek dereceli, genel oy, açık sayım ve döküm esaslarına göre, yargı yönetim ve denetimi altında yapılır. Ancak, yurt dışında bulunan Türk vatandaÅŸlarının oy hakkını kullanabilmeleri amacıyla kanun, uygulanabilir tedbirleri belirler.Onsekiz yaşını dolduran her Türk vatandaşı seçme ve halkoylamasına katılma haklarına sahiptir. Bu hakların kullanılması kanunla düzenlenir.Silah altında bulunan er ve erbaÅŸlar ile askeri öğrenciler, ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler oy kullanamazlar. Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde bulunan tutukluların seçme haklarını kullanmalarında, oyların sayım ve dökümünde seçim emniyeti açısından alınması gerekli tedbirler Yüksek Seçim Kurulu tarafından tespit edilir ve görevli hakimin yerinde yönetim ve denetimi altında yapılır.Seçim kanunları, temsilde adalet ve yönetimde istikrar ilkelerini baÄŸdaÅŸtıracak biçimde düzenlenir.Milletvekili seçilme yeterliliÄŸiMADDE 76. - Otuz yaşını dolduran her Türk milletvekili seçilebilir.En az ilkokul mezunu olmayanlar, kısıtlılar, yükümlü olduÄŸu askerlik hizmetini yapmamış olanlar, kamu hizmetinden yasaklılar, taksirli suçlar hariç toplam bir yıl veya daha fazla hapis ile ağır hapis cezasına hüküm giymiÅŸ olarlar; zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlarla, kaçakçılık, resmi ihale ve alım astımlara fesat karıştırma, devlet sırrını açığa vurma, ideolojik veya anarÅŸik eylemlere katılma ve bu gibi eylemleri tahrik ve teÅŸvik suçlarından biriyle hüküm giymiÅŸ olanlar, affa uÄŸramış olsalar bile milletvekili seçilemezler.Hakimler ve savcılar, yüksek yargı organları mensupları, yükseköğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yükseköğetim Kurulu üyeleri, kamu kurum ve kuruluÅŸlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliÄŸi taşımayan diÄŸer kamu görevlileri ve silahlı Kuvvetler mensupları, görevlerinden çekilmedikce, aday olamazlar ve milletvekili seçilemezler.Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin geriye bırakılması ve ara seçimleriMADDE 78. - SavaÅŸ sebebiyle yeni seçimlerin yapılmasına imkan görülmezse, Türkiye Büyük Millet Meclisi, seçimlerin bir yıl geriye bırakılmasına karar verilebilir. Geri bırakma sebebi ortadan kalkmamışsa, erteleme kararındaki usule göre bu iÅŸlem tekrarlanabilir.Türkiye büyük Millet Meclisi üyeliklerinde boÅŸalma olması halinde ara seçime gidilir. Ara seçim, her seçim döneminde ara seçime gidilemez. Ancak, boÅŸalan üyeliklerin sayısı, üye tamsayısının yüzde beÅŸini bulduÄŸu hallerde, ara seçimlerin üç ay içinde yapılmasına karar verilir.Genel seçimlere bir yıl kala, ara seçimi yapılamaz.Â