Anayasa’da ’barış hakkı’
Güncelleme Tarihi:
Oya ARMUTÇU Bülent SARIOĞLU / ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Eylül 02, 2007 00:00
Yeni Anayasa’ya ’barış hakkı, sığınma hakkı, kültürel mirasın korunması hakkı, gelişme hakkı’ gibi daha önce düzenlenmeyen yeni haklar da giriyor. Ancak ’barış hakkı’ kapsamına ’vatana ihanet’ başta olmak üzere devlete karşı suç işleyen teröristler alınmıyor.
ANAYASA taslağını görüşen AKP komisyonu, BM sözleşmeleri çerçevesinde Anayasa’ya ’barış hakkı’ gibi ilginç ve yeni haklar eklenmesini kararlaştırdı. Komisyon taslakta Bölücübaşı Abdullah Öcalan gibi eski TCK’nın 125. maddesindeki ’Vatana ihanet’ başta olmak üzere devlete karşı suç işleyen terör örgütü mensuplarını afların dışında tutan 14. maddede bu kapsamda bir değişiklik yapmadı. Bir komisyon üyesi, "Öcalan ve terör örgütü üyelerine af kapısını aralayacak bu tip bir düzenleme düşünmüyoruz" dedi.
HERKESİN HAKKI AKP Genel Başkan Yardımcısı Dengir Mir Mehmet Fırat başkanlığındaki komisyon, 137 maddelik taslak üzerinde haftasonu da çalıştı. ’Barış hakkı, sığınma hakkı, kültürel mirasın korunması hakkı, gelişme hakkı’ gibi daha önce düzenlenmeyen yeni haklar da Anayasa’ya girecek. Bu bölüme "Hiç kimse barış isteme hakkından alıkonulamaz" yönünde ifade eklenecek. "Temel hak ve hürriyetlerle ilgili sınırlamaların ’sadece kanunla düzenlenmesi’" de taslağa alındı.
BARIŞÇIL YAŞAM GÖREVİ Bu tanım için BM sözleşmelerinde çizilen çerçevenin temel alınacağı, gelişmiş ülkelerde yerleşen kriterin getirileceği belirtildi. Taslağa temel alınması düşünülen BM’nin, ’Halkların Barış Hakkı Bildirgesi’nde, "Halkların barışçıl bir yaşam sürdürmesi, her bir devletin kutsal görevidir" deniliyor. Devlet, ’barış hakkını’ güvenceye almakla, özellikle "Nükleer savaş tehdidini bertaraf etmek ve uluslararası ilişkilerde sorunu barışçıl yoldan çözmekle" yükümlü.
EGEMENLİK PAYLAŞIMI Egemenliğin kullanımıyla ilgili maddedeki "Yetkili organları eliyle" ifadesinin, "Yasama, yürütme ve yargı organları eliyle" şeklinde değiştirilmesi benimsendi. AB’ye üyelik durumunda "egemenliğin paylaşımı" amacıyla maddeye "Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler istisnadır" ifadesi de eklendi.
5 BAKANLI KOMİSYON Yeni hükümetin kurulmasıyla komisyonda bakan ağırlığı oluştu. 12 üyeli komisyonda, Başbakan Yardımcıları Cemil Çiçek ve Hayati Yazıcı, Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin, Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay ile Devlet Bakanı Nimet Çubukçu olmak üzere 5 bakan bulunuyor. Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin, Anayasa taslağı üzerindeki çalışmanın devam ettiğini, taslak hazırlanınca, öteki siyasi partilere de verileceğini ve kamuoyunda tartışmaya açılacağını söyledi.
HERKESİN HAKKI AKP Genel Başkan Yardımcısı Dengir Mir Mehmet Fırat başkanlığındaki komisyon, 137 maddelik taslak üzerinde haftasonu da çalıştı. ’Barış hakkı, sığınma hakkı, kültürel mirasın korunması hakkı, gelişme hakkı’ gibi daha önce düzenlenmeyen yeni haklar da Anayasa’ya girecek. Bu bölüme "Hiç kimse barış isteme hakkından alıkonulamaz" yönünde ifade eklenecek. "Temel hak ve hürriyetlerle ilgili sınırlamaların ’sadece kanunla düzenlenmesi’" de taslağa alındı.
BARIŞÇIL YAŞAM GÖREVİ Bu tanım için BM sözleşmelerinde çizilen çerçevenin temel alınacağı, gelişmiş ülkelerde yerleşen kriterin getirileceği belirtildi. Taslağa temel alınması düşünülen BM’nin, ’Halkların Barış Hakkı Bildirgesi’nde, "Halkların barışçıl bir yaşam sürdürmesi, her bir devletin kutsal görevidir" deniliyor. Devlet, ’barış hakkını’ güvenceye almakla, özellikle "Nükleer savaş tehdidini bertaraf etmek ve uluslararası ilişkilerde sorunu barışçıl yoldan çözmekle" yükümlü.
EGEMENLİK PAYLAŞIMI Egemenliğin kullanımıyla ilgili maddedeki "Yetkili organları eliyle" ifadesinin, "Yasama, yürütme ve yargı organları eliyle" şeklinde değiştirilmesi benimsendi. AB’ye üyelik durumunda "egemenliğin paylaşımı" amacıyla maddeye "Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler istisnadır" ifadesi de eklendi.
5 BAKANLI KOMİSYON Yeni hükümetin kurulmasıyla komisyonda bakan ağırlığı oluştu. 12 üyeli komisyonda, Başbakan Yardımcıları Cemil Çiçek ve Hayati Yazıcı, Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin, Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay ile Devlet Bakanı Nimet Çubukçu olmak üzere 5 bakan bulunuyor. Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin, Anayasa taslağı üzerindeki çalışmanın devam ettiğini, taslak hazırlanınca, öteki siyasi partilere de verileceğini ve kamuoyunda tartışmaya açılacağını söyledi.