Analistler İsrail-Türkiye ilişkilerinin kopacağına inanmıyor
Güncelleme Tarihi:
Analistler, Türkiye’nin İsrail’le ilişkileri koparma tehditlerinin gerçekleşmesinin söz konusu olmadığı çünkü iki ülkenin birbirine ihtiyaç duyduğu ve Ankara’nın Batı’yla yeni bir gerginliğe girmeyi kaldıramayacağı görüşünde.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Pazartesi günü, İsrail’in 31 Mayıs’ta yaşanan Gazze filosu baskını için özür dilememesi durumunda Ankara’nın Tel Aviv’le diplomatik ilişkileri keseceğini söyledi. Ancak analistler, İsrail’in özür dilemeyi açıkça reddetmesinin hükümete tepkiye yol açacağı için Davutoğlu’nun bu uyarıyı yapmak zorunda olduğunu ifade etti.
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu’ndan Bahadır Dinçer, “Eğer İsrail biraz çaba gösterseydi Türkiye çok daha büyük adımlar atardı” derken iki ülkenin Ortadoğu’nun diplomatik satranç tahtasında birbirlerine ihtiyaç duyduğunu vurguladı.
Stratejik Analizler Merkezi uzmanı Serdar Erdurmaz ise Davutoğlu’nun sözlerini yurt içinde siyasi sermaye kazanma çabası olarak nitelendirirken, Ankara’nın diyalog için koyduğu koşulları gevşettiğinin altını çizdi.
Erdurmaz, Davutoğlu ile İsrail Sanayi, Ticaret ve Çalışma Bakanı Binyamin Ben-Eliezer arasında geçen Çarşamba yapılan gizli görüşmelere değinerek, “Her türlü gerginliğe karşın iki ülke ilişkileri rayına sokmak için istekli olduğunu gösterdi” dedi.
Analistler, İsrail’le yaşanan ayrışmanın, AK Parti hükümetinin İran’la yakın ilişkileri ve NATO’nun tek Müslüman üyesini Batı’dan uzaklaştırdığı inancı dolayısıyla ateş altında olduğu bir dönemde Washington’la ilişkileri daha da gereceğini ifade etti.
Ortadoğu Çalışmaları Merkezinden Oytun Orhan, “İsrail’le ilişkilerin koparılması bana mümkün görünmüyor. ABD’den gelen güçlü bir baskı var” dedi. Orhan, “İsrail’le ilişkiler Türkiye’nin Batı’ya yöneliminden bağımsız değil. Türkiye kendisini İran ya da Suriye gibi İsrail’le tam bir çatışma içinde konumlandıramaz” dedi.
Ancak analistler Türkiye’nin, bir yandan diyalog kanallarını açık tutarken diğer yandan İsrail üzerindeki baskısını “kademeli olarak artırmayı” seçebileceğini belirtti. Örneğin askeri uçaklara uygulanan hava sahası yasağının sivil uçaklara da genişletilmesi bu stratejinin bir parçası olabilir.
Orhan, “1990’lardaki gibi yakın bir ilişkinin yeniden kurulmasının artık mümkün olmadığını” ifade etti.
Analist, “Ancak ben tarafların yakın gelecekte yangına körükle gitmekten vazgeçeceğini ve ilişkilerin soğuk barış modelinde süreceğine inanıyorum; en azından iki ülkede de hükümetler değişene kadar” dedi.