Anadolu'nun ilk kadın valileri
Güncelleme Tarihi:
Günümüzden 650 yıl önce kadın sultanlar valilik görevi yapıyor, elçi olarak yabancı ülkeleri ziyarete gidiyor ve medrese yaptırarak eğitime büyük katkı sağlıyorlardı.
Erciyes Üniversitesi Kayseri ve Yöresi Tarih Araştırma Merkezi (KAYTAM) Okutmanı Mehmet Çayırdağ, kadın haklarının, Anadolu Selçuklular ve Beylikler döneminde, günümüzden daha ileri düzeyde olduğunu, kadın valilerin görev yaptıklarını, yurtdışına elçi olarak gönderildiklerini ve çok sayıda medrese, imaret ve hastanenin de kadın sultanlar tarafından yaptırıldığını söyledi.
Mezarı, Kayseri'nin Gültepe Mahallesi'ndeki Köşk Medrese içinde bulunan Doğa Hatun'un 1340-1350 yılları arasında Kayseri Valiliği görevini yaptığını anlatan Çayırdağ, şu bilgileri verdi:
''Merkezi Sivas'ta olan Eratna beyliğinin kurucusu Alaattin Eratna'nın eşi Doğa Sultan, 1340-1350 yılları arasında 10 yıl boyunca Kayseri'de valilik görevi yapmış. Suli Paşa Hatun adıyla da anılan Doğa Hatun, şehrin güvenliğinin sağlanması, halkın huzurunun temin edilmesi, ticaretin gelişmesi ve kervanların güvenliği için tam yetkiyle görev almış. Yurtdışından gelen elçileri de kabul eden Doğa Hatun, Köşk Medrese'nin ve imaretinin de yaptırılmasını sağlamış.''
MISIR HATUN
Mehmet Çayırdağ, Merkezi Kahramanmaraş'ta bulunan Dulkadiroğulları'ndan Nasrettin Mehmet Bey'in eşi Mısır Hatun'un da tıpkı Doğa Hatun gibi Kayseri'de 1420-1435 yılları arasında valilik görevinde bulunduğunu, elçi olarak Mısır'a gittiğini kaydetti. Çayırdağ şunları söyledi:
''Mısır Hatun, valilik görevinin yanında, elçi olarak Mısır'ın Kahire şehrine gidiyor. Asıl adı Hatice olan Mısır Hatun'a Mısır'a gittiği için sonradan bu isim veriliyor. Mısır Hatun ayrıca 1432 yılında gittiği Kudüs'te bir medrese yaptırıyor ve medrese için vakıf kuruyor. Kayseri'de bulunan Hatuniye Medresesi'nin de Mısır Sultan adına yaptırıldığı biliniyor.''
Kayseri'de bulunan tarihi eserlerle ilgili araştırmalar yapan ve basılı eserleri bulunan Çayırdağ, Anadolu'da kurulan ilk tıp fakültesi olarak kabul edilen Şifahiye ve Gıyasiye medreselerinin, Gevher Nesibe Hatun'un vasiyeti üzerine kardeşi Gıyasettin Keyhüsrev tarafından yaptırıldığını belirtti. Çayırdağ, Güllük Camii ve medresesinin de Atsız Elti Hatun, Hunat Medresesi, camii ve hamamının da Selçuklu hükümdarı 1. Alaaddin Keykubat'ın eşi Mahperi Hatun tarafından yaptırıldığını ifade etti.
Mehmet Çayırdağ, kadın valiler ve sultanlarca yaptırılan çok sayıda medrese, hamam, cami ve diğer hayır eserlerinin büyük bölümününayakta kalmayı başardığını ve turistlerce ziyaret edildiklerini söyledi.