Anadolu Otoyolu viyadükleri tehlikede

Van Yüzüncü Yıl Ãœniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi araÅŸtırmasında ''12 Kasım Düzce depreminde Anadolu Otoyolu, mühendisliÄŸin üç temel ilkesi olan ekonomi, güvenirlilik ve uygulanabilirlik konularında sınıfta kalmıştır'' denildi.Van Yüzüncü Yıl Ãœniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi'nce, 1998 yılından bu yana Anadolu Otoyolu'nun bulunduÄŸu Bolu, KaynaÅŸlı, Düzce ve Yığılca'da  yürütülen tez çalışmasının haritalanması tamamlandı. YYÃœ Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Ãœmit TolluoÄŸlu yaptığı açıklamada, AraÅŸtırma Görevlisi Ali Murat Ay tarafından yürütülen tez çalışmasının Hacettepe Ãœniversitesi AraÅŸtırmaFonu Projesi desteÄŸi ile 1986 yılında yapımına baÅŸlanan ve halen sürdürülen Anadolu Otoyolu'nun bulunduÄŸu yörede yapıldığını bildirdi. TolluoÄŸlu, Türkiye'nin en büyük aktif kırık zonu olan Kuzey Anadolu Fay Zonu'nun yaklaşık 5 milyon yıldan beri aktif olduÄŸunu ve bu yüzden Türkiye'deki en büyük depremlerin bu kırık zon boyunca meydana geldiÄŸini anlatarak ''Bu fay zonu Türkiye'de mevcut olan ve gelecekte planlanan kara ve demiryolu güzergahlarını, büyük mühendislik yapılarını kesmekte, ayrıca yoÄŸun nüfus alanlarından geçmekte, dolayısıyla büyük risk ve tehlike arz etmektedir'' dedi.Prof. Dr. TolluoÄŸlu, ülkemizde 17 AÄŸustos ve 12 Kasım depremlerinin meydana geldiÄŸini ve çok acı tecrübeler yaÅŸandığını belirterek ÅŸunları ifade etti: ''Anadolu Otoyolu, güzergah boyunca bazı yerlerde viyadüklerle, bazı noktalarda ise tünellerle geçilmektedir. 12 Kasım depremi, bu güzergah seçiminin ne kadar yanlış olduÄŸunu bir kez daha göstermiÅŸtir. Bir sınav niteliÄŸi taşıyan  12 Kasım Düzce depreminde Anadolu Otoyolu, mühendisliÄŸin üç temel ilkesi olan ekonomi, güvenirlilik ve uygulanabilirlik konularında sınıfta kalmıştır."  TolluoÄŸlu, 12 Kasım depreminin viyadüklerde yaklaşık 28 santimetrelik saÄŸ yönlü yanal yer deÄŸiÅŸirmeye neden olduÄŸunu kaydederek ÅŸunları vurguladı: ''Depremin ÅŸiddetiyle viyadük tablalarının rotasyonal hareketi sonucu baÄŸlantı noktalarında ciddi hasarlar meydana gelmiÅŸtir. Yaklaşık doÄŸu-batı yönlü viyadüklerin ayakları doÄŸuya doÄŸru kaymıştır.Aktif fay bölgesinde kalan bu bölgenin ileride meydana gelebilecek birdepremde iskambil kağıtları gibi devrilmesi iÅŸten bile deÄŸildir.  Bu hasarların nasıl giderilebileceÄŸi asıl merak konusudur.''  BOLU TÃœNELÄ°'NDEKÄ° ÇÖKMELER12 Kasım depreminin Bolu Tüneli içinde de deÄŸiÅŸik noktalarda  çökme ve yer yer çatlamalara neden olduÄŸuna dikkat çeken TolluoÄŸlu ÅŸunları anlattı:  ''Ä°ncelenen alan, topografik özellikler nedeniyle aktif heyelan bölgesidir. 12 Kasım depreminin ardından otoyol güzergahlarında deÄŸiÅŸik alanlarda uygulanan yamaç dolgularının ciddi bir biçimde heyelan sonucu bozulduÄŸu tespit edilmiÅŸtir.''TolluoÄŸlu göz ardı edilen diÄŸer bir gerçeÄŸin ise inceleme alanındaki aktif fay zonlarında geliÅŸen kataklastik kayaçların (arduvaz,filit, fay, breÅŸi ve kili) varlığının olduÄŸuna iÅŸaret ederek,''Bu litojilerin saha ve laboratuvarlarda yeterince araÅŸtırılmamış ve mühendislik hesaplarında dikkate alınmammış olması ve bu tür litojilere uygun tahkimatların kullanılmaması bizce önemli bir ihmal olarak görülmektedir.''Â