Amerikan usulü nazizm

Gösterimdeki yeni filmlerden ‘‘Geçmişin Gölgesinde’’ (American History X), Amerikalı neo-nazi bir gencin, hayatını zehirleyen ırkçılık belasından kurtuluş sürecini anlatıyor.

İlk Korku/Primal Fear’’, ‘‘Larry Flint: Skandalın Adı/The People Vs. Larry Flynt’’, ‘‘Tutku/Rounders’’ filmlerinden aşina olduğumuz Edward Norton'a Oscar adaylığı getiren ‘‘Geçmişin Gölgesinde’’ (American History X) gösterime girdi. Klip yönetmenliğinden gelen Tony Kaye'in yönettiği ilk uzun film olan ‘‘Geçmişin Gölgesinde’’, ırkçılık, Yahudi ve siyah aleyhtarlığı ve şiddet üzerine yoğunlaşıyor.

Uluslararası Af Örgütü'nün (Amnesty International), eğitim aracı olarak kullanılmasını planladığı ve dünyanın her köşesindeki üniversitelerde gösterilmesi için çaba sarfettiği filmin konusuna gelince...

Babasının öldürülüşünü bir türlü kabullenemeyen ve öfkesini boşaltacak bir mecra arayan Derek (Edward Norton), sonunda ırkçılığı savunan neo-nazilerin oluşturduğu bir hareketin karizmatik lideri olur. Örgüt üyeleri bir takım kundaklama faaliyetlerine girişirler. Bunların sonucunda ölümlerin meydana gelmesi üzerine soruşturma derinleştirilir ve Derek kendisini hapishanede bulur. Aradan üç yıl geçer. Herkes Derek'in hapisten çıkmasını ve yeniden hareketin başına geçmesini beklemektedir. Ama beklentileri boşa çıkar, çünkü geçen zaman Derek'i bambaşka biri yapmıştır.

Ağabeyini çok seven genç Danny Vinyard'ın (Edward Furlong - ‘‘Terminator 2’’ ve ‘‘Hayvan Mezarlığı 2’’) bakış açısından geri dönüşlerle anlatılan ‘‘Geçmişin Gölgesinde’nin senaristi David McKenna. Kendisi de şiddet dolu bir ortamda büyüyen McKenna, hikayenin çıkış noktasını anlatırken şunları söylüyor: ‘‘Ana fikir hiçbir insanın doğuştan ırkçı olmamasıydı. Bu, çevredeki insanlar aracılığıyla öğrenilen bir kavram. Burada aklımı kurcalayan soru şu oldu: İnsanlar niçin nefret ediyorlar ve bu duygudan kurtulmak için neler yapıyorlar? Bu deneyimin sonucunda şunu söyleyebilirim: Nefret ailede başlıyor.’’

GEÇMİŞİN GÖLGESİNDE

AMERICAN HISTORY X

Yönetmen: Tony Kaye

Senaryo: David McKenna

Görüntü: Tony Kaye

Müzik: Anne Dudley

Oyuncular: Edward Norton (Derek Vinyard), Edward Furlong (Danny Vinyard), Beverly D'Angelo (Doris Vinyard), Jennifer Lien (Davina Vinyard), Ethan Suplee (Seth), Fairuza Balk (Stacy), Stacy Keach (Cameron Alexander)... 1998 ABD yapımı, 115 dk.