Amerikalı akıl hocalarının terör-yoksulluk kapışması

Forum Ä°stanbul, ABD'nin önde gelen iki ismi Richard Perle ile Edmund Cain'in ‘‘yoksulluk ve terörizm’’ tartışmasına sahne oldu.Forum Ä°stanbul'un ikinci gününde ‘‘Balkanlar, OrtadoÄŸu ve Kafkasya Üçgeni'nde Kalıcı Ä°stikrar İçin Stratejik Ä°ÅŸbirliÄŸi’’ konusu ele alınırken iki Amerikalı konuÅŸmacı arasında farklı bakış açılarından doÄŸan bir tartışma yaÅŸandı.The Carter Center'ın Küresel GeliÅŸme GiriÅŸimi BaÅŸkanı olarak toplantıya katılan Edmund Cain, yoksulluk ile mücadelenin önemine deÄŸindi. Uzun yıllar BM GeliÅŸme Programı'nda görev alan Cain, zengin ve fakir ülkeler arasında açılan uçurumun fakir ülkelerin kendi içindeki eÅŸitsizliÄŸin de giderek artmasına neden olduÄŸunu söyleyerek, ‘‘Neden terörizmle mücadele ettiÄŸimiz gibi yoksullukla da önleyici olarak mücadele etmiyoruz ki, terörde de baÅŸarılı olalım’’ diye konuÅŸtu.Güney ile Kuzey arasındaki eÅŸitsizlikten sözeden Cain, Kuzey'in 10 zengin ülkesinin Güney'deki yoksul ülkelerden 70 kat daha zengin olduÄŸunu belirterek, ‘‘Bu fark varken, Güney için nasıl bir umut yaratılabilir’’ dedi. Bu sorunun ülkelerin kendi içlerinde de olduÄŸunu belirten Cain, Türkiye'de de benzer bir sorunun yaÅŸandığını vurguladı.TÃœRKÄ°YE'NÄ°N POTANSÄ°YELÄ°Türkiye'de uzun yıllardır kiÅŸi başına gelirin arttığını, ancak bunun zengin - yoksul farkını ortaya koymadığını, rakamların bunu tam olarak anlatamadığını söyleyen Cain, şöyle konuÅŸtu: ‘‘Ulusal gelirin dağılımı ve eÄŸitime ayrılan kaynaklar önemli. EÄŸitimde eÅŸitsizlik giderek belirginleÅŸiyor. Ama yine de Türkiye yoksul Güney ülkelerine göre daha ÅŸanslı. Potansiyeli var ama Türkiye'nin iyi yönetimlerle çok daha iyi hedeflere yönlendirilmesi lazım. Türkiye'nin yapısal ataklara ihtiyacı var. Türkiye bunu baÅŸarırsa önü açıktır.’’Şahinler'in önde gelen isimlerinden ve ABD eski Savunma Bakan Yardımcısı Richard Perle ise terörizm ile yoksulluk arasında doÄŸrudan bir baÄŸ kurulmasına karşı çıkarak, ‘‘Terörizmin yoksulluÄŸun sonucu olduÄŸunu düşünürsek o zaman suçluları yoksulluÄŸun kurbanı olarak affetmek zorunda kalırız. O zaman umutsuz ve yoksul insanların böylesi hareketlere giriÅŸmesi bizi ÅŸaşırtmaz’’ diye konuÅŸtu.Perle, ‘‘Sayın Cain, BM'in bu normların bekçisi olduÄŸunu söyledi ama, BM birçok açıdan baÅŸarısız oldu. BM günümüzdeki güvenlik tehditleriyle ilgilenmedi’’ diyerek Afganistan'a deÄŸindi. Afganistan'da Taliban rejiminin ülkeyi terör kampına çevirdiÄŸini söyleyen Perle, Afganistan'da terörün nedeninin yoksulluk deÄŸil, Molla Ömer'in ideolojisi ve Ladin'e destek vermesi olduÄŸunu vurguladı.ABD olmasaydı dünya daha yoksul olurduBilgi Ãœniversitesi Öğretim Ãœyelerinden Soli Özel'in ‘‘KüreselleÅŸmenin ikinci gücünden asıl yararlanan ABD'dir’’ sözlerine de yanıt veren Richard Perle, ‘‘Elbette küreselleÅŸmeden ABD olarak biz de yararlandık. Ancak ABD'ye avantaj saÄŸlayıp, diÄŸer ülkelere sorunlar çıkardığı doÄŸru deÄŸil. ABD olmasaydı dünya ÅŸu ankinden daha yoksul olurdu’’ dedi.ABD pazarının önemine deÄŸinen Perle, beÄŸenilen ürünler yapan üreticilerin bu pazarda yer bulabildiÄŸini, Türkiye'nin ABD pazarına katılmasının iki ülke arasındaki iliÅŸkilerini olumlu etkilediÄŸini hatırlattı. Perle, ‘‘Suriye'ye karşı askeri bir harekata karar verirseniz, Fransa destek verir mi?’’ sorusuna ise ÅŸu yanıtı verdi. ‘‘Suriye'ye askeri harekat yapmak gibi bir niyetimiz yok. Suriye terör örgütlerini vazgeçtiÄŸi sürece böyle bir niyetimiz olmaz. BaÅŸkan Esad, bu konunun ABD'yi nasıl üzdüğünü biliyor, teröristleri desteklemenin korkunç bir ÅŸey olduÄŸunu anlıyor. Fransızlar'a gelince Fransızlar'ı bugünden yarına bilemezsiniz.’’Perle: Teröristler bizi imamlar yönetsin istiyorRichard Perle, ‘‘Teröristler bizim parlamentolar tarafından deÄŸil, imamlar ve camilerle yönetilmemizi istiyor. Onların bu isteÄŸi en ciddi terörist hareketlerin kaynağı. Terörist saldırıların kaynağı yoksulluk deÄŸil. Teröristler size ve bana nasıl yaÅŸamamız gerektiÄŸini söyleyen kiÅŸiler’’ dedi. Perle, Türkiye'nin dinsel açıdan ileri bir ülkenin dünyaya nasıl açık olacağını gösterdiÄŸini ifade etti. Perle bir soru üzerine, AB ile ABD arasındaki farklılığı şöyle anlattı: ‘‘ABD hareket eder, AB konuÅŸur. ABD gelip AB'yi örgütleyene kadar AB sorunlardan konuÅŸmaya devam eder.’’Perle'ün bu konuÅŸması üzerine tekrar söz alan Edmund Cain, ‘‘Ben terörizmin tek nedeninin yoksulluk olduÄŸunu söylemedim. YoksulluÄŸun teröre katkıda bulunduÄŸunu söylüyorum’’ dedi.Â