Amerika’da Amerikalı Ä°ngiltere’de Ä°ngiliz Türkiye’de Türk’üm

Ä°ngiliz Observer gazetesi 2002 yılının ‘‘En iyi ve en parlak sanatçısı’’ seçti. The Economist onu Sanat dünyasının Pedro Almodovar'ı diye tanıttı. The Guardian'ın birinci sayfasında fotoÄŸrafları çıktı. Türk yönetmen KutluÄŸ Ataman'ı (42) dünya çoktan keÅŸfetti. Kısa filmleriyle ve belgeselleriyle dünyada pek çok ödüle layık görülen KutluÄŸ Ataman, altı aydır Türkiye'de. Bu süre zarfında Kıbrıs harekatı sonrasında geçen ‘‘Palto’’ isimli bir senaryo bitirdi, bir kısa filmin prodüktörlüğünü yaptı ve Perihan MaÄŸden'in ‘‘Bir Genç Kızın Romanı’’nı çekmek için hazırlıklara baÅŸladı. BERLÄ°N'DE FÄ°NALE KALAN PALTO‘‘Yalan Dünya’’ isimli prodüksiyon ÅŸirketinde Gülen Güler ve Murat Çelikkan ile çalışıyorum. Yönetmenlik ve prodüktörlük yapıyorum. Efe Buluç adlı çok genç bir kısa filmcinin filmini yapıyoruz. Onun gibi ilk kez kısa film çekecek olan gençlere destek veriyorum. Bir film senaryosu yazdım. 1974 Kıbrıs harekatı sırasında, Kıbrıs'ta geçen bir çocuk hikayesi. Ä°smi 'Palto.' Bu senaryo, Berlin Film Festivali bünyesinde yer alan Avrupa derecelendirmesinde (European Pitch) finale kalan 12 senaryo içinde yer aldı. Berlin Film Festivali 6 Åžubat'da baÅŸladı. Bu festivalde uluslararası film yapımcıları bir araya geliyor ve filmin finansmanına çözüm bulmaya çalışıyor.Nasıl bir ailenin çocuÄŸusunuz?- Annem babam Ä°stanbul doÄŸumlu ama kimlik olarak Erzincanlı’yız. Ben Amerikan Hastanesi'nde doÄŸacakmışım ama yetiÅŸtirememiÅŸler, Ä°talyan Hastanesi'nde doÄŸmuÅŸum. ÇocukluÄŸumda her yaz Erzincan'a giderdik. Babam avukattı ama müteahhitlik yapıyordu. Ama sonraları onu da yapmadı. Çünkü babasından kalan paraları vardı. Erzincan'da çiftlikler ve mallar.Yurtdışında eÄŸitim gördünüz ve çalışmalarınızı orada yoÄŸunlaÅŸtırdınız. Mimar Sinan Ãœnivrsitesi'ni bırakıp yurtdışına gitmenizin temel nedeni neydi?- Çünkü 12 Eylül oldu. Türkiye'de kendime bir gelecek göremiyordum. Amerika'ya gittim. Los Angeles'da sinema okudum. California Ãœniversitesi ve Sorbone'un ortaklaÅŸa yürüttüğü bir programdı. Sonra bursla Fransa'ya gittim. 2 yılım Paris'te geçti. Bir yıl Almanya'da yaÅŸadım. Çünkü orada bir film çektim. Altı aydır Türkiye'deyim.Kendinizi nereye ait hissediyorsunuz?- Güncel sanat alanında çalıştığım için sürekli Britanya'ya gitmek zorundayım. Orada iÅŸ yapıyor, oradaki fonlardan yardım alıyorum. Haliyle Ä°ngilizler bana Britanyalı, Amerikalılar Amerikalı, Türkler de Türk diyor. Benim için çok fazla fark etmiyor. Ä°smimi yanlış söylemesinler yeter.Holywood filmlerini nasıl buluyorsunuz? - Bize gelenleri kötü. Gerçi bu sezon biraz ÅŸaşırtıcı bir sezon. Ben üç tane aksiyon filminin üçünü de çok beÄŸendim. Yüzüklerin Efendisi, Harry Potter ve BaÅŸka Gün Öl (James Bond).Bu tarz filmlere imza atmayı düşünüyor musunuz?- Düşünmüyorum. 40 yaşına geldim. Bu saatten sonra o merdivenleri nasıl tırmanacağım. Ben gerçekçi ve bu coÄŸrafyaya ait hikayelerle ilgileniyorum. EÅžCÄ°NSELLERÄ°N YAÅžADIKLARIYaratıcılığınızı besleyen kaynakları öğrenebilir miyiz?- Ben insanlardan, insanların anlattığı hikayelerden besleniyorum. Benim yaptığım sanat kendi yaptığım otoportremin tuÄŸlaları. Her ne kadar insanlardan yola çıksam da özde kendimi ifade ediyorum. Mesela?- Mesela 'Semiha B. Unplugged'. Bu belgeseli çektiÄŸim vakit ben Türkiye'ye yeni gelmiÅŸtim, yeniden adapte olmaya çalışıyordum. Semiha Berksoy unutulmuÅŸtu, Türkiye'nin tekrar onu hatırlaması gerekiyordu. Onda kendimi görüyordum. O belgesel sayesinde o da ben de tekrar Türkiyeli olduk. Peruk Takan Kadınlar'da da aynı ÅŸey oldu. Hostes Leyla'da, Transseksüel Demet Demir'de ve başörtüsü takamadığı için üniversiteye alınmayan kızda kendimi gördüm. Onların yaÅŸadıkları bir eÅŸcinsel olarak benim Türkiye'de yaÅŸadıklarımdan farklı deÄŸildi. Lola ve Billidikid filmiyle ilk defa eÅŸcinseller 'gerçek' kiÅŸiler olarak karşımıza çıkmıştı. Heteroseksüellerin başına gelebilecek her ÅŸey onların başına da geliyordu. Her ÅŸeyi hiç korkmadan gösterdiniz. Bu cesaret nereden kaynaklanıyor? - Kendimi cesur olarak nitelendirmiyorum. Aklın yolu birdir. Tabuları kıramayan ve tabuları kırdığım için benim üzerime gelen insanları her zaman aklın yoluna davet ettim. Ben modern Türkiye'ye güveniyordum. Açıkçası korkmadım. Ben bu iÅŸi yaptığımda sinemacılar ve dağıtımcılar bana 'Biz iki erkeÄŸin öpüştüğünü gösteremeyiz' dedi. Bazıları daha da ileri gidip 'Biz bir i... yönetmenin filmini gösteremeyiz' dediler. Bunları diyenler solcu ve aydın geçinenlerdi. Ben onları hiçbir zaman suçlamadım. Onları akıl yoluna davet ettim. Ä°stanbul Festivali'nin ve Hülya Uçansu'nun desteÄŸi olmasaydı bu film hiçbir zaman gösterilemeyecekti. Orada halk ödülü kazandı bu film. Sonunda benim dediÄŸim çıktı. Film Trabzon'da, Mersin'de bile gösterildi. Bu mesele akıl ve akılsızlık meselesi. Akıllı olan söylemesi gerekeni söyler, tarihinin önüne koyduÄŸu problemi çözer. Siz bu kadar açık konuÅŸurken Türkiye'deki eÅŸcinsellerin büyük bir bölümü hálá susuyor... - Susmaları çok normal. Çünkü konuÅŸtukları vakit iÅŸlerinden ve evlerinden atılabilirler. Sosyal güvenceleri yok. Bu sadece eÅŸcinsellerin sorunu deÄŸil. Ben KutluÄŸ Ataman olarak konuÅŸabilirim. Çünkü benim göreceli bir korunma alanım var artık. Ben yurt dışında yaÅŸayabilirim, benim bankada param var, ben sanatçıyım, falan falan falan...REKLAMLAR DÃœNYA KALÄ°TESÄ°NDE DEĞİLTürkiye'de yapılan reklamlar kesinlikle dünya kalitesinde deÄŸil. Ayrıca piyasadakilerin aÅŸağılık kompleksi var. Yerli yaratıya çok fazla güvenmiyorlar. Yapılan reklamlarda da çok fazla yaratıcılık aranmıyor. Türkiye'deki piyasa, beni dünyanın en iyilerinden biri yapamazdı. Bu sebeple ben de enerji harcamadım. Kliplerde de aynı ÅŸekilde. Yaratıcılığınız sınırlandırılıyor. Sizin yönetmen olarak yurt dışında sivrilebileceÄŸiniz klipleri burada kimse anlamıyor. Türkiye'de reklam ve klip yöneten tüm yönetmenler uzun metrajlı film çekmek istiyor.Unutamadığım filmler: Alfred Hitchcock filmleri. AÄŸladığım filmler: Yok. Çünkü film izlerken iÅŸin teknik kısmıyla çok meÅŸgul oluyorum. Â