Alzheimer’a en iyi önlem akdeniz tipi yaşam
Güncelleme Tarihi:
Bugün 21 Eylül Dünya Alzheimer Günü. Şu anda tüm dünyada 57 milyon, Türkiye’de ise 700 bin kişi bu hastalığın etkisi altında. Uzmanlar, “Sadece Akdeniz tipi beslenmek değil Akdenizliler gibi keyifli, kalabalık sofralarda beslenmek de önemli. Sosyalleşmeden diyet, Alzheimer riskini daha az düşürüyor” diyor.
Alzheimer hastalığının önümüzdeki 30 yıl içinde yaklaşık 3 katına çıkması bekleniyor. Hem dünya nüfusu hem Türkiye yaşlanıyor. Bunun sonucu olarak Türkiye’de Alzheimer artış hızı da yükselecek. Şu anda tüm dünyada 57 milyon, Türkiye’de ise 700 bin kişi bu hastalığın etkisi altında. Kansere dahi çare bulmanın eşiğindeyken Alzheimer için hâlâ kesin tedavi edici bir ilaç yok. Ancak kesin olarak bilinen bir şey var ki Alzheimer’ın en önemli nedenleri kötü beslenme, hareketsizlik ve eğitimsizlik.
DİYET YETMEZ
Türkiye Alzheimer Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Nil Tekin, bu hastalığı önlemede önemli tavsiyelerde bulunuyor: “Geleneksel Akdeniz tipi diyeti yüksek miktarda zeytinyağı, meyve, kuruyemiş, sebze, tam tahıl, balık ve kümes hayvanı tüketimi ile karakterizedir. Bu beslenme şeklinde süt ürünleri, kırmızı et, işlenmiş et, işlenmiş gıdalar ve tatlı düşük miktarda tüketilir. Ancak dikkate değer bir nokta da Akdeniz tipi diyetin sadece besin seçimleriyle değil, aynı zamanda Akdeniz’de yaşayanların yaptığı gibi keyifli ve uzun sofralarda, sosyal etkileşim içinde tüketilmesinin de koruyucu etkisini artırabileceğidir. Örneğin, Akdeniz tipi diyeti Baltık ülkelerinde benimseyenlerde Alzheimer riski daha az düşmektedir. Bu da sosyal etkileşimin ve toplumsal bağların, besinler kadar korunmada önemli bir faktör olabileceğini göstermektedir. Sadece Akdeniz tipi beslenmeyin, Akdeniz tipi yavaş, sakin bir yaşam da yaşamak önemli.”
YALNIZ KALMAYIN
Prof. Dr. Derya Uludüz: “Artık Alzheimer hastalığının daha yakınmalar ortaya çıkmadan 20 yıl veya daha öncesinde hücresel düzeyde başlayabileceğini biliyoruz. Ciddi bir sağlık salgını aslında Alzheimer hastalığı ve şu anda DSÖ tarafından alarm hastalıklar arasında sayılıyor. Şu anda bilim dünyası belirtiler çıkmadan ‘Nasıl Alzheimer’ı erkenden tespit edebiliriz?’ sorusuna yoğunlaşmış durumda. Bunun için kanda bazı biyobelirteçlere bakılıyor. Bazı testler ile henüz klinik olarak belirtiler başlamadan yıllar önce tanı koyabilmek artık mümkün. Uzun zamandır bilinen sebeplerin başında eğitim, ailede Alzheimer hastalığı olması, diyabet öyküsü, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği, sigara kullanımı, erkek cinsiyet, artan yaş ve depresyon yer alıyor. Ancak yakın zamanda gün geçtikçe Alzheimer gelişimine neden olabilecek yeni risk faktörleri ortaya koyulmaya başlandı. Obezite, işitme sorunları, hava ve ses kirliliği, hareketsizlik, yalnız yaşam gibi.”