Alo! Sibel Hanım, şu anda Fas’ta alışveriş mi yapıyorsunuz? Yoo, Maslak’tayım. Hayırdır!

Güncelleme Tarihi:

Alo Sibel Hanım, şu anda Fas’ta alışveriş mi yapıyorsunuz Yoo, Maslak’tayım. Hayırdır
OluÅŸturulma Tarihi: Ekim 24, 2004 00:00

Gazeteden bir arkadaşımızın başına geldi. AÄŸustos ayıydı. Maslak’ta bir pastaneden kredi kartıyla alışveriÅŸ yapmış, taksiye atlayıp evinin yolunu tutmuÅŸtu ki, telefonu çaldı. Arayan kredi kartının baÄŸlı olduÄŸu bankadan bir görevliydi. ‘Şu anda kredi kartınızla hem Fas’ta hem de Maslak’ta alışveriÅŸ yapılıyor görünüyor’ diyordu.Arkadaşımızın kart bilgileri yurtdışında bir dükkanda yaptığı alışveriÅŸ sırasında kopyalanmış, daha sonra o bilgiler baÅŸka bir karta aktarılmıştı ve kullanılıyordu. Kart hemen banka tarafından iptal edildi ve dolandırıcının yaptığı 600 dolarlık sahtekárlık, banka tarafından bir dahaki ay arkadaşımıza ödendi. Bankalararası Kart Merkezi’ne göre ocak ayı itibarıyla Türkiye’de 21 milyon kredi kartı kullanıcısı var. Kullanımı bu kadar artan kredi kartının dolandırıcılığı da çeÅŸitlendi ve arttı. Ä°ÅŸte size önlemleriyle birlikte yaÅŸanmış kredi kartı dolandırıcılığı örnekleri.1- ADÄ° HIRSIZLIK (KAPKAÇ)Örnek: Konya’nın Karatay Ä°lçesi Müftüsü Musa Dolar, geçtiÄŸimiz yıl görevli olarak 3 aylığına hacca gider. Daha sonra ay sonunda Dolar’ın evine kredi kartı ekstresi gelir. Dolar’ın ailesi, Musa Bey yurtdışındayken Konya’da 4.5 milyar liralık harcama yapıldığını görünce ÅŸaÅŸkına döner. Yapılan araÅŸtırmada Dolar’a ait kredi kartıyla gece kulüpleri ve restoranlarda milyarlık harcamalar yapıldığı, Ä°stanbul’a bir uçak bileti ve bir de cep telefonu alındığı ortaya çıkar.Ne yapmalı? ÇoÄŸu bankanın kayıp/çalıntı kart itirazlarıyla ilgili sigorta sistemleri mevcut. DeÄŸerlendirme, müşterinin itirazını bankaya bildirmesinden sonra baÅŸlar. KiÅŸi, kartını çaldırmış ya da kaybetmiÅŸse öncelikle acilen kartını kapattırmalı, imzalı bir dilekçe hazırlayıp polis tutanağıyla birlikte bankaya göndermelidir. Banka itiraz edilen harcamaları ödemeyi kabul etmese bile, kart sahibi, bildirimde bulunduÄŸu andan itibaren yapılan harcamalardan sorumlu tutulamaz.2- BANKADAN SAHTE KÄ°MLÄ°KLE KREDÄ° KARTI ALINMASIÖrnek: Mimar Sinan Ãœniversitesi İç Mimarlık bölümü mezunu Åžebnem Parlar, kendi yaptığı sahte nüfus cüzdanları ve gelir belgeleriyle, dört ayrı bankadan kredi kartı alır. Dolandırıcılık yaptığı harcamaları ödeyemeyince ortaya çıkar. Parlar, ‘Nüfus cüzdanımın fotokopisini çektirip, bana ait bilgileri tipeksle kapattım. Sonra da hayali kiÅŸiler adına yeni kimlikler yaptım. Eski iÅŸ yerimden aldığım gelir belgelerini de doldurup, dört bankadan baÅŸkaları adına kredi kartı aldım. Yaklaşık 1.5 milyarlık borcu ödeyemeyince her ÅŸey ortaya çıktı’ diyerek, iÅŸlediÄŸi suçu itiraf eder.Ne yapmalı? Bankalar kredi kartı vermek için müracaat esnasında çeÅŸitli belgeler talep ederler. Bazen kiÅŸilerin sahte kimlik ve diÄŸer belgelerle yaptıkları mürcaatlar kontrol sırasında fark edilmeyip kabul edilir. Bunu engellemenin tek yolu, müracaatı kabul eden bankaların uyanık olması.3- KART NUMARASININ BANKA KÖSTEBEĞİ MARÄ°FETÄ°YLE SIZMASIÖrnek: ABD, Ä°talya, Almanya, Fransa, Ä°ngiltere ve Ukrayna’da bulunan iÅŸadamlarının 16-35 rakamlı kredi kartı numaraları, banka çalışanları tarafından tanesi 200 dolara internet ve cep telefonu aracılığıyla yurtdışındaki ÅŸebekelere satılmaktadır. Türkiye’den bu numaraları satın alan ise dolandırıcılık suçundan Ä°zmit Cezaevi’nde tutuklu bulunan ‘PaÅŸa’ lakaplı Ferhat Çelik’tir. Çelik, bu yolla satın aldığı numaraları Binbir Surat Nurettin’e (Nurettin YiÄŸit) satar. YiÄŸit de aldığı numaraları bilgisayarda kredi kartlarına yükler ve trilyonluk vurgunlar gerçekleÅŸtirir. Binbir Surat’ın ÅŸebekesi, yakalanmadan önce dünya sahte kredi kartı suçluları listesinde 5’inci sıradaydı ve Dünya Bankalar BirliÄŸi yakalanması için 200 bin dolar ödül koymuÅŸtu. Polis, Binbir Surat Nurettin’i Bolu’daki bir hediyelik eÅŸya dükkanından sahte kredi kartıyla 50 milyon liraya bakır semaver ve 17 milyon liraya bakır cezve satın almasının ardından buldu.Ne yapmalı? Kredi kartı numarası, kartın üzerinde yazılı bulunan bankaya ait olabileceÄŸi gibi aslında hiç var olmayan baÅŸka bir bankaya da ait olabilir. Kartın arkasında bulunan manyetik ÅŸerit, encoder denilen bir cihaz (manyetik ÅŸerit kodlayıcı) ile kodlanarak içine elektronik yollardan kart bilgileri yazılabilir. Imprinter cihazlar kartların ön yüzünü, POS cihazlar da elektronik olarak kartın arka tarafındaki manyetik ÅŸeridi okur. Bu durumda da yapılacak tek ÅŸey, bankaların müşterilerine ait kartların gizli bilgilerine çok iyi sahip çıkmaları.4- Ä°NTERNET BANKACILIÄžINI KULLANANLARI HACK’LEMEÖrnek: BoÄŸaziçi Ãœniversitesi Elektronik bölümü son sınıf öğrencisi Ahmet Hamdi Güler (27) ve Bilgi Ãœniversitesi Web Tasarımcılığı Bölümü son sınıf öğrencisi Sadun Özkaya (26) internet aracılığı ile Bankalararası Kart Merkezi’nde kayıtlı bankaların bilgilerine ulaşır. Elde ettikleri kredi kartı numaralarını kullanarak da sahte kredi kartları düzenlerler. Güler ve Özkaya’yı takibe alan polis, onlarla birlikte toplam 7 kiÅŸiyi gözaltına alır.Ne yapmalı? Ä°nternet bankacılığını kullananların ÅŸifre bilgileri daha önce bilgisiyara yerleÅŸtirilen virüs programlarla korsanların eline geçiyor. Bu yüzden iÅŸlem sırasında bankaların sanal klavyelerinin kullanılması daha saÄŸlıklı. Ancak hacker’ler, yeni geliÅŸtirdikleri ‘screen capture’ ekran kopyalama yöntemiyle sanal klavye ÅŸifrelerini de çözebiliyor. Sonuçta internet bankacılığından yararlanıyorsanız, bu risk her zaman var demektir.5- NUMARALARIN ÇALINIP TELEFONLA ALIÅžVERÄ°Åž YAPILMASIÖrnek: Ä°srail vatandaÅŸları Gil Kazes ve Moshe Maoricho Agabra, önce yabancı sermayeli bir ÅŸirket kurarlar. Ardından ÇaÄŸrı Merkezi (Call Center) açıp telefondan kredi kartı yoluyla gerçekte olmayan ucuz beyaz eÅŸyalar satıp, trilyonluk bir dolandırıcılık gerçekleÅŸtirirler.Ne yapmalı? Kredi kartı numarası kullanılarak posta ve telefon ile yapılan sipariÅŸlerde kartın sahibi görülemediÄŸi için, satıcı firmanın yaptığı kontroller zayıf kalır. BaÅŸkasının kart numarası ile önceden ayarlanmış bir adrese mal istenerek, dolandırıcılık kolayca gerçekleÅŸtirilebilir. Bu durum ancak harcamanın, kart sahibinin genel tüketim eÄŸilimlerine uymadığından şüphelenildiÄŸi takdirde slip çekilirken banka tarafından tespit edilebilir. Aksi takdirde bundan ancak ekstrenizde gördüğünüzde haberiniz olur.6- BANKANIN BÄ°LGÄ° Ä°ÅžLEM SÄ°STEMÄ°NÄ° HACK’LEMEÖrnek: Amerikalı Kenneth Taves, sahip olduÄŸu NetFill adlı porno sitesi kanalıyla 900 bin kredi kartından yasadışı yollarla 37.5 milyon dolar çeker ve en büyük internet dolandırıcısı olarak tarihe geçer. Kaliforniya Charter Pacific Bankası’nın sistemini kıran bir bilgisayar korsanı (hacker), Kenneth Taves’e 4 milyon kredi kartı numarası satmıştır. Banka yetkilileri ise, kredi kartı numaralarını, sitesinde yolsuzluk yapılıp yapılmadığını araÅŸtırması için Taves’e kendilerinin verdiÄŸini iddia eder.Ne yapmalı? Bu durumda sizin yapabileceÄŸiniz hiçbir ÅŸey yok. Bankanızın bilgi iÅŸlem sistemlerini çok saÄŸlam tutması, dışarıdan sızmalara müsaade etmemesi gerek.7- PARAVAN ŞİRKET ÃœZERÄ°NDEN SAHTE SLÄ°P TAHSÄ°LATIÖrnek: Kumar düşkünü Prens Ali lakaplı AliÅŸ Süavi Sürgeç, 30 ayrı dolandırıcılık olayına karıştığı gerekçesiyle aranmaktadır. Ãœnlü dolandırıcının son iÅŸi, bankalardan sahte slip tahsilatıdır. Tutuklanan Prens Ali’nin evinde yapılan aramalarda sahte kredi kartları ve bankalara ait imprinter’lar (manuel slip cihazı) ele geçirilir. BoÅŸ plastik plakalar üzerine kabartma olarak gerçek kredi kartı numaraları basmış, sonra mekanik bir cihaz olan ve kredi kartının ön yüzündeki bilgileri slip üzerine çeken imprinter ile sahte alışveriÅŸ slipleri yaratmıştır. Bu sliplerle de paravan ÅŸirketi üzerinden bankadan tahsilat yapmıştır. Sürgeç, piyasadan topladığı trilyonlarca liranın büyük kısmını kumarda kaybetmiÅŸtir.Ne yapmalı? Bunu yapan iÅŸyerleri genellikle bu türden suçların iÅŸlenmesi amacıyla açılan paravan ÅŸirketlerdir. Ne mi yapmalı? Yine aynı. Bankaların uyanık olması lazım.8- NUMARALARIN ÇALINIP BAÅžKA KARTA YÃœKLENMESİÖrnek: Bir bilgisayar firmasında operatörlük yapan Oktay Serbest, kredi kartıyla Ä°stanbul’da 13 deÄŸiÅŸik kuyumcudan, toplam 44 tane bilezik alır. En son girdiÄŸi dükkandaki kuyumcu, Serbest’in hareketlerinden şüphelenince polise haber verir ve kredi kartı dolandırıcısı olduÄŸu ortaya çıkar. Serbest’in Londra’da yaÅŸayan arkadaşı Resul Atasay, encoder cihazıyla Angela Beech adlı bir Ä°ngiliz kadının Lloyds TSB isimli bankaya ait kredi kartındaki manyetik bilgilerini almış ve Oktay Serbest yazan baÅŸka bir karta aktarmıştır. Böylece kredi kartında ismi yazmasına raÄŸmen harcamalar sonrası ekstreler sürekli Angela Beech’e gitmektedir.Ne yapmalı? Kredi kartı sahteciliÄŸinde tespiti en zor olan yöntem budur. Kartların arka yüzünde bulunan manyetik ÅŸerit bilgileri encoder cihazı aracılığı ile kopyalanır ve yine aynı cihaz aracılığı ile bu bilgiler baÅŸka kartların manyetik ÅŸeritlerine aktarılır. Böylece kartın üstünde kartın sahibi gibi görünen kiÅŸinin bilgileri olsa da, kartın içinde dolandırdıkları kiÅŸinin bilgileri yer alır. Ä°ÅŸ yeri sahibinin kartın baÅŸkasına ait olduÄŸunu fark etmesi imkansız gibi bir ÅŸey. Kart bilgilerinizin kopyalanmasını önlemek için alışveriÅŸ yaptığınız dükkanlarda kartınızın POS cihazı dışında baÅŸka bir yerden geçirilip geçirilmediÄŸine dikkat edin. Restoranlarda da kartınızı alıp giden garsonları takip etmeye çalışın. (Bu nasıl olacak biz de tam bilemiyoruz.)9- SAHTE WEB SÄ°TESÄ° ÃœZERÄ°NDEN ŞİFRE ÇALMAÖrnek: Amerika’da Houston kentinde yaÅŸayan 20 yaşındaki Zachary Keith Hill adlı hacker, America Online ve online ödeme sitesi PayPal’in taklitlerini yaparak internete koyar. Yanlışlıkla bu sitelere giren kullanıcılar da kredi kartı bilgilerini yazdıklarında, Hill bu bilgileri kendi bilgisayarına yükler. Bu yöntemle 473 kredi kartı, 152 banka hesabı ve 566 kullanıcı ÅŸifresi çalar.Ne yapmalı? Türkiye’de de son zamanlarda bankalardan gönderilmiÅŸ gibi görünen ve kullancılara banka ÅŸifrelerini deÄŸiÅŸtirmelerini ‘öneren’ e-postalar ortaya çıktı. ‘Güvenlik sorunlarını gerekçe gösteren e-postalara inananlar, ÅŸifresini deÄŸiÅŸtirdiÄŸini sanarken, sitenin gerçek sahibi olan dolandırıcılar, bu arada hálá geçerli olan eski ÅŸifreyi ele geçiriyor. Yapılabilecek tek ÅŸey, internette her okuduÄŸunuz mesaja hemen inanmamanız.Â
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!