Aksaray'daki salgının nedeni su

Prof. Dr. Sağlam, yaptığı yazılı açıklamada, salgının her yıl dünyanın dört bir yanında milyonlarca insanı mide gribi adı altında yatağa düşürdüğünü, hastalıkla başaçıkmak için soğukkanlı olunması gerektiğini belirtti.

Hastalığın ilk çıkış noktasının tespitindeki sonuçların doğru olduğunu ifade eden Sağlam, şunları kaydetti:
“Ortada bir gerçek var. Bunu kabullenmemiz gerekiyor. Etkili bir mücadele için kurumlararası çoklu disiplinler marifetiyle çalışmamız daha doğru olacak. Kurumlararası gerginlik yaratılmadan bu salgının bir an önce önüne geçilmesi için halkın virüse karşı ciddi anlamda aydınlatılması gerekiyor. Aksaray'da 13 Mayıs 2008'de karın ağrısı, mide bulantısı ve ishal gibi rahatsızlıklarla ortaya çıkan hastalığın önlenmesi ve bilgi kirliliğinin ortadan kaldırılması için üniversite olarak yapılan analiz ve değerlendirme sonuçlarını sizlerle paylaşmak istiyoruz. Bakanlık ve su analizleri yapan ilgili kuruluşlar söz konusu rahatsızlıkların kaynağının su olduğunu belirlemişlerdir.”

Üniversitenin çevre kirliliği laboratuvarlarında yapılan bazı analizlerin bu sonuçları doğrular nitelikte olduğunu belirten Sağlam, şu ifadelere yer verdi:
“Hastalığın 13 Mayıs 2008 tarihinde yoğun olarak ortaya çıkması... Bunun en az birkaç gün evvelinden bulaştığı anlaşılmaktadır. Daha sonra sağlık ve temizlik kurallarına dikkat etmeme, durumu bilmeme, gıda maddelerini gerekli şekilde yıkamama, özellikle tuvalet temizliklerine gereği kadar dikkat edememe ve de sıcakların artması, bu hastalıkların varlığını ve yayılımını artırmıştır. Hastalık etkeninin ilk çıkış noktasının su ve kanalizasyon suyu olduğu ve virüslerle bulaştığı görülmektedir.”

HASTALIĞIN BULAŞMA NEDENLERİ

Hastalığın dışkı ve ağız yoluyla bulaştığını belirten Sağlam, şunları kaydetti:
“Virüsün bulaşıcılığı oldukça yüksektir. Bulaşma doğrudan insandan insana ve dolaylı olarak da dışkı, su ve besin maddelerinden, giyeceklerden temas ile olmaktadır. Bulaşan yerlerden ve yüzeylerden de yayılabilmektedir. Hasta bireylerin dışkı ve kusmuklarındaki virüsler sağlıklı insanlara temizlik kurallarına uyulmazsa kolaylıkla bulaşır. Virüs, soğuğa ve dondurulmaya karşı oldukça dayanıklıdır. En az 70 derece ve üzeri sıcaklıklarda 20 dakika ve üzeri sürelerde etkinliğini yitirebilir. Bu virüsler herkese bulaşabilir. Özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki hastalıklarda erken çocukluk çağı sırasında görülmeye başlar ve virüse karşı savunma mekanizması erişkin duruma gelinceye kadar devam eder.”

Hastalık görüldükten sonra mümkün olduğu kadar sık aralıklarla ellerin yıkanması gerektiğini bildiren Sağlam, şu önerilerde bulundu:
“Tuvaletlerdeki kusmuk ve gaitalar su ile temizlenip uzaklaştırılmalı ve dezenfektanlarla müdahale edilmelidir. Norovirüs, çok bulaşıcı, küçük miktarlarda bile hemen hastalık yapan bir virüstür. Sık sık aynı içerik ve markada kullanılan dezenfektanlara karşı dayanıklı olabilir. Hastalık etkeni olabilecek yatak örtüleri en az 70 derecede, gerekli hallerde çamaşır suyu ve deterjanlarla yıkanmalıdır. Tuvalette kişisel temizlik için mutlaka tuvalet kağıdı kullanılmalıdır. Tuvaletler haftada en az iki kez çamaşır suyuyla temizlenmelidir. Her aile bireyi için ayrı havlu kullanılmalı ve bu eşyalar sık sık yıkanmalıdır. İçme suları kullanılmadan önce 15-20 dakika kaynatılmalıdır. El ve ayak tırnakları haftada en az bir kez kesilmelidir.”