AK Parti'den CHP'ye anayasa değişikliği turu

Canikli, beraberinde AK Parti grup başkanvekilleri Ahmet Aydın ve Belma Satır ile birlikte CHP Grup Başkanvekilleri Akif Hamzaçebi, Engin Altay ve Muharrem İnce ile bir araya geldi. Görüşmenin ardından açıklama yapan Canikli, TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nun bugün itibarıyla mutabakata vardığı, dört siyasi partinin üzerinde konsensus sağladığı 60 maddenin yasalaştırılması konusundaki tekliflerini CHP Grup başkanvekillerine ilettiklerini söyledi.

Komisyonun iki yıldan beri çalışmalarını sürdürdüğünü, şuana kadar önemli içerikte 60 madeyi mutabakatla kabul ettiğini ifade eden Canikli, bunların altında tüm siyasi parti temsilcilerinin imzaları olduğunu hatırlattı. CHP yetkililerine, "Öncelikle üzerinde uzlaşılan 60 maddeyi yasalaştıralım. Bu 60 maddenin içeriğine uygun olmayan, ters düşen maddeler teknik çerçevede düzeltilmesi gerekiyorsa, elbette bu düzeltmeler yapıldıktan sonra TBMM'de yasalaştıralım. Sizler, bu teklifimize olumlu yaklaşırsanız, diğer siyasi partilerin de bu sürece katılmalarını birlikte araştıralım, isteyelim" dediklerini anlatan Canikli, "Gerçi MHP'nin bu konuda kapıları kapatan açıklaması oldu. Ancak bizim arzumuz, tüm siyasi partilerin 60 maddelik Anayasa değişikliğini birlikte gerçekleştirmesidir. Ancak bu sağlanamadığı takdirde üç partiyle veya CHP ile birlikte yapacağımızı kendilerine ifade ettik" dedi.

"Süreç sona erecek anlamına gelmiyor"

Canikli, 60 maddinin yasalaşması halinde Komisyon'un çalışmalarına devam edeceğini, daha sonraki süreçte dört siyasi partinin üzerinde uzlaştığı yeni maddeler üretilmesi halinde aynı şekilde onların da yasalaştırılmaya devam edeceğini vurgulayarak, şunları söyledi:"Yani 60 maddi nihai tablo değildir ya da nihai olarak 60 maddenin yasalaştırılmasından sonra bu mutabakat veya süreç sona erecek anlamına gelmiyor. Tam aksine Anayasa Uzlaşma Komisyonu, 60 maddenin yasalaştırılmasından sonra çalışmalarına devam edecek. Olmazsa olmaz şartımız, yine dört siyasi partinin mutabakata varacağı yeni maddeler üretilirse Komisyon'da onlar da yine anı şekilde TBMM'de yasalaştırılacaktır. Bu süreç, bu dönemle de sınırlı olmayacaktır. 60 maddeyi yasalaştırdığımız takdirde, Uzlaşma Komisyonu bundan sonraki çalışmaları herhangi bir süreyle sınırlı olmadan sonuna kadar devam edecektir. Önerimiz budur. Bu öneri, şu an itibarıyla Uzlaşma Komisyonu'nda ortaya çıkan tıkanma görüntüsünü büyük oranda ortadan kaldıracaktır. Çünkü yaklaşık 2 yıldan beri Anayasa Uzlaşma Komisyonu çalışmalarına devam ediyor ancak hayata geçirilmiş, somut olarak yasalaştırılmış herhangi bir metin, madde olmadığı için yeni bir motivasyon aracı, unsuru olmadığı sürece Komisyon'un herhangi bir değişiklik olmazsa bundan sonraki süreçte çok fazla üretken olmasını beklemiyoruz. Ancak 60 madde önerdiğimiz şekilde yasalaşırsa, yeni bir durum ortaya çıkacaktır, Komisyon açısından da yeni bir motivasyon, yeni bir dürtü ortaya çıkacaktır ve bundan sonra üzerinde henüz mutabakat sağlanmayan konular ve maddeler üzerinde de mutabakatı zorlayacaktır bu gelişme. Bu yeni durumun etkisiyle, tahrikiyle daha bir çok maddede, şu anda üzerinde mutabakata varılmayan bir çok maddede uzlaşma sağlanacağına biz inanıyoruz."

"Tutuklu milletvekilleri konusu kısmen konuşuldu"

Canikli, CHP grup başkanvekillerinin, önerilerini parti yetkili kurullarında görüşeceklerini ve en kısa zamanda kendilerine yanıt vereceklerini söylediklerini belirtti. "CHP'nin yasama dokunulmazlığı önerisi gündeme geldi mi, böyle bir ön şartları var mı?" sorusuna Canikli, "Hayır, şu an itibarıyla böyle bir ön şart olarak gündeme gelmedi. Konu bahsedildi, kısman konuşuldu, kendileri tarafından ifade edildi ama ön şart olarak gündeme getirmediler. Önerimizi bütün boyutlarıyla yetkili kurullarında görüşeceklerini, tartışacaklarını, önümüzdeki hafta ya da daha sonra bize döneceklerini ifade ettiler" karşılığını verdi.

Canikli, "Bu 60 madde içinde tutuklu milletvekilleriyle ilgili düzenleme de olabilir mi?" sorusuna, şu cevabı verdi: "Bizim ortak paydamız, üzerinde durduğumuz husus şu; yasalaştırmayı yapacağımız düzenlemelerin, dört siyasi partinin mutabakatıyla oluşmuş konular veya maddeler olması gerekir. İçeriğiyle hiç ilgilenmiyoruz, ne olursa olsun. Bugün ya da yarın... Bugün 60 madde, ama Komisyon'un çalışmalarından sonra yarın 10, 20, 30 madde daha üretilirse onlar için de geçerli. İçeriğiyle ilgilenmiyoruz. Bizim için dört siyasi partinin üzerinde mutabakat sağlamış olması yeterlidir. Altını çizerek söylüyorum; hangi konu olursa olsun. Söylenen veya söylenmeyen konular da dahil, hangi konu olursa olsun 4 siyasi parti mutabakatla herhangi bir konunun anayasaya girmesini istiyorlarsa biz bunu yasalaştırırız. Önerimiz bunu içeriyor."

"Esas çelişki yasalaştırma sürecine destek vermemektir"

Bir gazetecinin "60 madde üzerinde dört siyasi parti mutabakat sağladı ama yasalaştırılmasında mutabık değil. Bu çelişki olmuyor mu?" sorusuna karşılık Canikli, şunları kaydetti: "Diyelim ki diğer siyasi partiler ya da siyasi partilerden biri bu yasalaştırma sürecine katkı vermedi. Diğer partilerle biz yürümeye devam edeceğiz, bu anayasa değişikliğini gerçekleştireceğiz. Biz bununla ne yapıyoruz? Sürece katılmayan partiler açısından, onların da altında imzası olan, uygun gördüğü, kabul ettiği, sivil bir anayasada olması gereken kurallardan olduğunu kabul ettikleri, kendi rızalarıyla destekledikleri metinleri yasalaştırmaya çalışıyoruz. Bunun neresi çelişkidir Allah aşkına? Tam tersine esas çelişki, altında imzaları olan metinleri yasalaşma sürecinde yalnız bırakmaları, bu sürece katkı vermemeleri çelişkidir. Herhangi bir siyasi parti düşünün, altında imzası var, 'uygundur, kabul ediyoruz, mutlaka yasalaşması gerekiyor, anayasada yer alması gerekir, bir anayasa metni olması gerekir' diyor ama yasalaşma sürecine geldiğinde, şu veya nedenle sürece katkı sağlamıyor. Esas sorgulanması geren tavır, davranış, esas çelişkili davranış budur."

Canikli, CHP'nin kendi kurullarında görüşmelerinden sonra sürecin netleşeceğini belirterek, "Temennimiz, olumlu cevap bekliyoruz, hem ümit ediyoruz hem de bekliyoruz. Bu iadei ziyaret ve alacağımız cevaptan sonra takvim daha da netleşir. Ondan sonra takvimlendirme imkanımız ortaya çıkar. Onlar da bir iadei ziyaretle kendi kararlarını, düşüncelerini bize aktaracaklar gibi görünüyor" dedi.

CHP'nin 60 maddinin yasalaştırılmasında olumlu görüş vermesi ve iki partinin ortak iradesinin ortaya çıkması halinde, daha sonraki süreçte de herhangi bir şekilde yeni anayasa maddelerinin yasalaştırılması noktasında olmazsa olmaz şartlarının dört siyasi partinin üzerinde mutabakata vardığı maddeler olması gerektiğini ifade eden Canikli, "(Siz CHP ile götürüyorsunuz, yasalaştırma sürecini birlikte yapıyorsunuz, dolayısıyla hangi konuların, maddelerin Anayasaya gireceğini birlikte belirler misiniz?) sorusuna cevaben söyüyorum; Hayır. CHP ila birlikte bile götürsek, sadece iki parti olarak anayasalaştırma sürecini, mutlaka kabul edeceğimiz, gündeme getireceğimiz, maddelerin dört siyasi parti tarafından kabul edilmiş ve Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nca üretilmiş maddeler olması gerekir" diye konuştu.

"60 sıfırdan büyüktür"

Canikli, "Bunun anlamı bir ilerleme sağlanamayacağı anlamına gelmiyor mu? Çünkü Komisyon iki yıldır 60 madde dışında ilerleme sağlamadı. Şimdiden sonuçsuz kalacak bir girişim olmaz mı?" sorusuna, "Biz öyle düşünmüyoruz, tam tarsine şu an itibarıyla 60 maddelik mutabakat metni var. Bu kıymetlidir, bu bir değerdir. Bunu Anayasa metnine dönüştürmemiz, yani realize etmemiz gerekiyor. Bize göre 60, sıfırdan büyüktür ve bu anlamlıdır. Yeni hiçbir şey yok demek doğru değil. Çok kıymetli, üzerinde uzlaşılmış bir 60 madde var. Önemli düzenlemeler, kurallar, hükümleri içeren anayasa metni haline getirilmesi istenen bir metin var. Biz de onu anayasa metni haline getirmeye çalışıyoruz. Biz karamsar düşünmüyoruz" karşılığını verdi.

CHP'den olumsuz yanıt almaları halinde 60 maddelik paketin yasalaşma sürecinin kapanıp kapanmayacağı sorusuna Canikli,"Varsayımlar üzerinden değerlendirme yapmak doğru olmayabilir ama CHP, 60 maddenin yasalaştırılmasına destek vermezse, başka diğer kombinasyonlarla bu süreci tamamlamamız mümkün gözükmüyor. Zaten MHP kapıları kapatmış durumda. BDP ile de götürülmesi hukuken, fiilen mümkün değil. Dolayısıyla CHP'nin olumsuz görüş vermesi halinde süreç burada tıkanır, kapanır gibi gözüküyor" dedi.