Airbus işçileri sokakta

"Bu kadar kolay olmaz"

AIRBUS uçak fabrikasında şu günlerde sinirler oldukça gergin. Avrupa’nın prestij sembolü uçak firması Airbus’un bağlı olduğu EADS’in açıkladığı tasarruf programı Power8’e göre, Almanya’daki Airbus fabrikalarında çalışan toplam 3700 kişi işten çıkarılacak. Bu karar, konuyla ilgili politikacıların önceki haftalarda basına yansıttığı bilgilerde yer alan rakamlardan daha olumlu bir sonuç. Çünkü bir kaç hafta önce basına yansıyan ilk bilgilerde, işten çıkarılacakların sayısının 10 binden daha fazla olacağı belirtiliyordu. Almanya’da kapatılması beklenen iki Airbus fabrikası olarak Nordenham ve Varel’ın adı geçiyordu. Airbus’un bağlı olduğu EADS’e kalacak olursa Baden-Württemberg’deki Laupheim Airbus fabrikasının yanı sıra yaklaşık 1300 işçinin çalıştığı Varel Airbus fabrikası, tümden kapatılacak veya satışa çıkarılacak.

NORDENHAM’IN EN ÖNEMLİ İŞVERENİ

Fahri Doğan, Bremen yakınlarındaki Nordenham'da 22 yıldan beri bir süper market çalıştırıyor. 28 bin nüfuslu kasabanın en büyük fabrikası Airbus’taki kantin ve büfelere, gıda maddesi servisi de yapan Doğan, uçak fabrikasında yaşanan krizden, dolaylı olarak etkilenenlerden biri. "Burada çalışan işçiler başka yerlerde iş bulup oraya taşınacak olurlarsa Nordenham’ın nüfusu daha da azalacak" diyen Doğan, 1974’den beri oturduğu kasabının daha da tenhalaşmasından endişe duyuyor. Aslına bakılacak olursa, en azından Fahri beyin şansı şimdilik yaver gitti. Çünkü medya organlarında yer alan haberlerde, 2200 kişinin çalıştığı Airbus Nordenham fabrikasının kapatılacağı söyleniyordu. Oysa, Airbus’un bağlı olduğu EADS tröstü tarafından açıklanan Power8 adlı programa göre, Airbus Nordenham fabrikası kapatılmayıp, fabrikaya ortak aranacak.

İKİNCİ BİR BENQ VAKASI MI?

Airbus Nordenham fabrikasında çalışan Emre Yıldız, haftaları bulan bu belirsiz durumun, yalnızca Nordenham’da değil, Airbus fabrikalarında çalışan bütün işçilerin çalışma moralini olumsuz etkilediğini kaydediyor. "Şu an kimsede moral yok. Herkes, ne olup bitecek onu düşünüyor. Kimsede motivasyon kalmadı. Moralimiz sıfır" diyen genç adam, Airbus Nordenham fabrikasına ortak bulunmasının soruna çözüm olmayacağı görüşünde. "Bir ortak bulunursa bence BenQ-Siemens olayı gibi olur" görüşünü dile getiren Yıldız, sözlerine şöyle devam etti: "O durumda belki beş sene sonra burası da komple kapanmış olur." Bir diğer Airbus çalışanı Hüsamettin Aykanat da iş arkadaşı Yıldız’ın kaygılarını paylaşıyor. Aykanat, görüşlerini şu sözlerle ifade ediyor: "Nordenham’a bir ortak bulunursa bizim iş durumumuz nasıl olacak, nasıl bir düzenleme getirilecek, aylıklarımızda veya çalışma saatlerimizde bir değişiklik olacak mı, bütün bunları bilmiyoruz. Bu soruların cevabı açık hala. Bir ayağımız çukurda yani. Dört veya bilemediniz yıllık bir işimiz var, o tarihe kadar rahatız ama sonra ne olacak, bunu bilmiyoruz. Sendika ne derse onu yapacağız. Bakalım önümüzdeki günler ne getirecek."

HOLDİNG İDARESİNİN YANLIŞ KARARLARI KRİZE NEDEN OLDU

Altı yıldan beri Airbus Nordenham fabrikasında çalışan Hüsamettin Aykanat "Bir ayağımız çukurda" derken, aslında yalnızca işçilerinin değil, tüm bölge halkının duygularını ifade ediyor. Çünkü, kuzeyin bu endüstri fakiri bölgesindeki onbinlerce insanın geçimi, Nordenham’daki en büyük işyeri Airbus’a bağlı. 17 yıllık Airbus işçisi Bayram Doğan’a A380 model uçaklarda yapılan menajer hatalarının krize neden olduğunu belirterek "Zamanında ikazımıza rağmen yönetim, imajımız zedelenir diye bunları duymak istemedi. Ve bu insanlar yaptıkları hatayı ancak idareden el çektikten sonra açıklamaya mecbur kaldılar. Ondan önce de kendi borsadan satın aldıkları Airbus hisselerini sattılar. Ve bu kişiler ceza bile almadan büyük bir miktar para kazanarak çıkıp gittiler. Şimdi de yeni yönetim, eski yönetimin yaptığı üretim ile ilgili hataları, işçilerin sırtından kısa bir dönem içinde düzeltmek istiyor. Biz de buna karşı direneceğiz" şeklinde konuştu.

İŞÇİLER GERGİN BEKLEYİŞTE

Bir çok politikacı, Almanya’daki Airbus fabrikalarında yalnızca 3700 kişinin işten çıkarılacak olmasını bir başarı olarak değerledirirken, kapılacak fabrikalarda çalışan işçiler ve Nordenhamlı işçiler greve hazırlanıyor. Gerçi şimdi de işçiler giriş kapıları önünde bekleyip işbaşı yapmıyor ama bu sessiz bekleyiş yalnızca, "Planlanmamış ani bir iş bırakması" olarak sınıflandırılıyor. "Bizim elimizde önemli bir joker var" diyen Airbus işçisi Bayram Doğan, işçinin elindeki jokeri şöyle açıklıyor: "Airbus fabrikalarındaki sipariş defterleri ağzına kadar dolu. Daha en az beş yıllık iş var. Ve artı biz bir gün çalışmasak, Hamburg’daki Airbus fabrikasında hiç bir şey yapamıyorlar. Bizim bir kaç saat geç bırakmamız en büyük fabrika Hamburg’da, büyük etki yaratacak". İşçilerin şimdiye kadar işverenin mantıklı bir karar vermesini beklediğini belirten Doğan, şu sözlerini bakılacak olursa Airbus fabrikalarında grevlerin başlaması fazla sürmeyeceğe benziyor. Bayram Doğan: "Hep birlikte eylem kararı aldık, Biz çok daha önceden grev yapmak istiyorduk ama işçi temsilcilerimiz, bizi zor engelledi. Sağlıklı bir karar gelir bekliyorduk ama beklediğimiz gibi olmadığı. Bu yüzden tepkimiz büyük ve uzun vadeli olacak. Ve ne demek istediğimizi işveren de mutlaka anlayacak."

PUTTFARCKEN GÖRÜŞMEDEN YANA

Airbus’un Almanya patronu Gerhard Puttfarcken, şirket yönetiminin aldığı tasarruf planı hakkında görüşme ve pazarlık yapılmasının mümkün olacağını söyledi. Puttfarcken, "Hiç pazarlık payı bırakılmaması yanlış olur. Şirket köklü bir yeni yapılanmanın başında bu ancak tüm herkesin diyaloguyla olur" dedi. Puttfarcken dün (Cuma) Varel ve Nordenham’a giderek eylemde olan işçilerle görüştü.

A380’İN KARGO VERSİYONU ASKIYA ALINDI

Üretiminde çıkan pürüz ve gecikme nedeniyle Airbus krizine neden A380 tipi uzun menzilli yolcu uçağının kargo versiyonunun üretiminin geçici olarak durdurulduğu belirtildi. A380’in kargo versiyonu için çok az sayıda sipariş alınması ve Fedex gibi bazı sipariş veren şirketlerin siparişleri geri çekmeleri üzerine böyle bir adıma gerek duyulduğu belirtildi.