Ailelere sharenting uyarısı
Güncelleme Tarihi:
Avrupa’da ‘Sharenting’ diye ifade edilen, ebeveynlerin çocuklarının görüntüsünü paylaşması uzmanların tepkisini çekiyor. Sosyal medya karşısında büyüyen bir nesil olduğunu belirten uzmanlar, çocukların mahremiyet hakkının ihlal edildiğini söylüyor.
Avrupa’da yeni yeni konuşulmaya başlayan bir terim var; paylaşma ve ebeveynlik kelimelerinin birleşimi olan Sharenting. Bu terim çocuklarını sürekli sosyal medyada paylaşan aileleri anlatmak için kullanılıyor. Bir yandan Instagram’da bebekliğinden itibaren bir ünlü gibi büyüyen, sürekli kamera karşısında oynayan küçük prens ve prenseslerden oluşan çocuklar, diğer yanda ağlarken, özel bir anda görüntüleri paylaşıp bir anda Türkiye’ye yayılan ve zorbalığa maruz kalan çocuklar. Fransa geçen aylarda, dünyada ilk kez belli bir yaşın altında çocukların fotoğraflarını sosyal medyada paylaşan ailelere yönelik dava yolunu açtı. Çocuklar ilerleyen zamanlarda ailelerine sosyal medyadaki paylaşımlarından dolayı dava açabilecekler.
Bu konuda çalışmalar yapan ve bir yüksek lisans tezi hazırlayan avukat Bahar Yıldız Oğuz, bu konudaki tehlikelere dikkat çekiyor. Burada çocukların mahremiyet hakkının ihlal edildiğini belirten Oğuz, ayrıca siber tehlikelerin belki de en büyüğü olan pedofiliye karşı uyarıyor.
DAVA YOLU GÖRÜNDÜ
Dünyada çocuğun sosyal medyada mahremiyetinin korunması konusunda ilk adımı Fransa atmış durumda. Bu paylaşımlar dolayısıyla çocukların istemediği halde bir “dijital ayak izi” oluşuyor. Bahar Yıldız Oğuz bu yasayı şöyle özetliyor:
“Fransa’nın çıkarmış olduğu yasa 6 Mart 2023’te kabul edildi ve ebeveynlere sosyal medyada çocuk paylaşımıyla ilgili sınırlamalar getirmeyi amaçlıyor. Özetle, Fransa’da çocuklar ebeveynlerine sosyal medyadaki paylaşımlarından ötürü dava açabilirler, birkaç yıl içerisinde bu türden davaları sıklıkla görmeye başlayacağız. Umarım ülkemizde de bu türden bir özel düzenlemenin önü açılır.”
Bahar Yıldız Oğuz, hiç paylaşım yapmamak değil, sosyal medyanın tehlikelerini göz önünde bulundurarak paylaşmanın önemine vurgu yaptı.
Bahar Yıldız Oğuz
NELERE SEBEP OLUYOR
- Çocuğun saflığı, sempatikliği ve masumiyeti kullanılmak suretiyle, çocuk üzerinden yapılan işbirlikleri çocuğun ekonomik olarak istismarını gündeme getirir.
- Zamanının büyük bölümünü kamera karşısında geçiren çocuk, kamera önünde sergilediği rolü bir görev bilerek içselleştirmekte, istemdışı beğeni almak - alamamak gibi bir kaygıyla yaşam sürmekte, bu durum da duygusal ve psikolojik istismarına sebebiyet vermektedir.
- Çocuğun duşta, havuzda, çıplak ya da yarı çıplak halde fotoğraf ve videolarının paylaşılması mahremiyet ihlali kabul edilmektedir ve bu türden içeriklerle pedofililere fırsat yaratılmış olunmaktadır. Maalesef çocuk pornografisi paylaşımı yapan sitelerdeki fotoğrafların yüzde 50’sinin ilk olarak ebeveynler tarafından sosyal medyada paylaşıldığı gözlemlenmiştir.