AİHM'den İspanya'ya ETA cezası

AİHM'nin Büyük Dairesi, İspanyol yasalarına göre 2008 yılında serbest bırakılması gereken ancak İspanya Yüksek Mahkemesi'nin “Parot Doktrini”ni uygulamasıyla cezası 2017'ye kadar uzayan ETA üyesi İnes del Rio Prada'nın yaptığı itirazla ilgili nihai kararını bugün verdi.

AİHM'nin Küçük Dairesi'nin Temmuz 2012'de İspanya'ya verdiği cezayı bugün onayan Büyük Daire, Del Rio'nun en kısa zamanda serbest bırakılması, İspanyol devletinin davacıya 30 bin avro manevi tazminat ödemesi ve 1500 avroluk masrafların karşılanmasını karara bağladı.

İspanya'da herhangi bir mahkum kaç yıl ceza alırsa alsın en fazla 30 yıl cezaevinde tutulurken, cezaevindeki iyi hal ve çalışmalarından dolayı bu cezası 20, 18 hatta 16 yıla kadar inebiliyor. ETA'nın organize ettiği birçok saldırıya karışmak ve 23 kişiyi öldürmekle suçlanan, ETA'nın 1980'li yıllardaki “Madrid komandosu” grubunda olan İnes del Rio da 3 bin 828 yıl hapis cezası almasına rağmen, iyi halden dolayı 18 yıl süren mahkumiyetinden sonra Temmuz 2008'de serbest bırakılması gerekiyordu. Ancak Yüksek Mahkeme'nin kararıyla mahkumiyeti 2017 yılına kadar uzatılan İnes del Rio, son çare olarak başvurduğu AİHM'de, İspanyol devletine karşı verdiği hukuk mücadelesini kazandı. AİHM, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 7. maddesindeki “Hiç kimse, suç işlediğinde yürürlükte olan cezadan daha fazlasına mahkum edilemez” ifadesini gerekçe olarak sundu.

İspanya'nın AİHM'nin kararını uygulaması halinde şimdilik sadece İnes del Rio serbest kalacakmış gibi görülse de çok sayıda ETA mahkumunun, katilin veya adi suçlunun da serbest kalması gündeme gelecek.

AİHM'nin, İspanya'da “Parot Doktirini”ni kaldırmasıyla birkaç ay içinde 61 ETA üyesi mahkumun, 7 GRAPO (1 Ekim Anti Faşist Direniş Grupları) üyesinin, 1 GAL (Devlet içinde yasa dışı olarak kurulan Antiterörist Özgürlük Grupları) üyesinin ve aralarında 74 kişiye tecavüz etmekten hüküm giyen birinin de olduğu toplam 14 adi suçlunun serbest bırakılması bekleniyor. AİHM'nin kararının toplamda 136 ETA üyesinin gelecek yıllarda serbest bırakılmasına yol açacağı tahmin ediliyor.

Öte yandan İspanyol basınında, AİHM'nin kararının İspanyol hükümetinin terörle mücadeledeki politikasına darbe olduğu yorumları yapıldı. ETA terörünün mağdurlarının bulunduğu dernekten yapılan açıklamalarda da “Üzücü, utanç verici, umutsuz bir gün” denildi. İspanya Ulusal Mahkemesi, AİHM'nin kararı doğrultusunda İnes del Rio'nun serbest bırakılıp bırakılmayacağını yarın görüşecek.