AİHM 'insan hakkı ihlali' dedi, gözler hükümete çevrildi
Güncelleme Tarihi:
Seçim Kanunu’na göre cezaevindeki tutuklular seçmen kütüğüne yazılıp oy kullanıyor. Taksirli suçlar hariç hükümlü olanlar ve kasıtlı suçlardan şartlı tahliye edilen mahkumlar ise oy veremiyor. AİHM, bu durumu “insan hakkı ihlali” saydı. Gözler önümüzdeki yerel seçimler öncesi hükümetin bu konuda yeni bir düzenleme yapıp yapmayacağına çevrildi.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin, (AİHM) cezaevindeki hükümlüler ile şartlı tahliye edilenlere oy kullanma yasağını “insan hakkı ihlali” saymasının ardından Hükümet’in, karara uyarak, bu konuda yerel seçimler öncesi yeni bir düzenleme yapıp yapmayacağı merak konusu oldu.
Seçim Kanunu’nun “Kimler oy kullanamaz” başlıklı 7. maddesine göre, ceza infaz kurumlarında hükümlü olanlar, askeri öğrenciler ve silâh altında bulunan erler, onbaşılar ve kıta çavuşları (her ne sebeple olursa olsun, izinli bulunanlar da dahil) oy kullanamıyor.
ERGENEKON VE BALYOZ TUTUKLULARI KULLANACAK
Cezaevlerinde 16 Temmuz itibarıyla toplam 132 bin 228 hükümlü-tutuklu var. Bu mahkumlardan 26 bin 809’u tutukluyken, 105 bin 419’u hükümlü. Tutuklular önümüzdeki yerel seçimlerde oy kullanabilecekler. Ancak, taksirli suçlar hariç cezaevindeki hükümlüler ve kasıtlı suçtan şartla salıverilenler oy kullanamayacak.
Yargı çevrelerine göre, Ergenekon ve Balyoz sanıkları gibi mahkemeden hüküm almış ama cezaları Yargıtay’ca henüz onaylanmadığı için resmen hükümlü olmayan yani hükmen tutuklu (Hükümözlü) konumundaki mahkumlar da oy kullanabilecek. Tahliye edilen CHP’li Mehmet Haberal başta, Mustafa Balbay ve diğer Ergenekon sanıkları da “hükümözlü” konumunda ve temyiz süreçleri devam ettiği için oy verebilecekler. Ancak önümüzdeki ay temyiz kararı açıklanacak Balyoz Davası sanıkları Çetin Doğan ve arkadaşlarının cezaları onanırsa; artık hükümlü statüsüne geçecekler. Hükümet yeni bir düzenleme yapmazsa cezaevlerindeki diğer hükümlüler gibi oy kullanamayacaklar.
İŞTE YSK’NIN 2009 KARARI
2009 yerel seçimlerinde Yüksek Seçim Kurulu, taksirli suçlardan hükümlü ve tutukluların oy kullanmaları konusunda örnek karar vermişti. O örnek karar aynen şöyleydi:
1- 29 Mart 2009 Pazar günü yapılacak olan mahalli idareler seçimlerinde, ceza ve tutukevlerinde bulunan seçmen niteliğine sahip olan taksirli suçlardan hükümlüler ile tutuklu olanların da oy kullanabileceklerine,
2- Yapılacak olan seçimde kullanılacak tutuklu seçmen listelerine, kesinleşen seçmen kütüğüne kayıtlı olup da ceza ve tutukevinde bulunan taksirli suçlardan hükümlü ile tutuklu seçmenler, ceza ve tutukevi yönetimi aracılığıyla ilgili ilçe seçim kurulu başkanlığından, seçmen kütüğüne kayıtlı olduğuna ilişkin aldığı belgeyi veya seçmen bilgi kağıdını vermesi halinde, tutuklu seçmen listesine dahil edilmesi gerektiğine,
3- 10 Şubat 2009 tarihinden sonra yeni kurulan ceza ve tutukevlerinde bulunan taksirli suçlardan hükümlüler ile tutuklular için dahi tutuklu seçmen listesi oluşturulmasına,
4- 140/I sayılı Genelgemizin 13. maddesine göre, 24 Mart 2009 tarihi itibariyle kesinleşecek seçmen listelerine kayıtlı bulunan taksirli suçlardan hükümlüler ile tutuklu olanların ceza ve tutukevlerinin bulunduğu seçim çevresinde yapılacak tüm seçim türleri için oy kullanabileceklerine,
5- Kasıtlı suçlardan koşullu salıverilen hükümlülerin hükümlülük durumları devam ettiğinden, bihakkın tahliye oluncaya kadar oy kullanmalarının mümkün olmadığına,
6- Karar örneğinin tüm il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına gönderilmesine ve Resmî Gazete’de yayımlanmasına,
09/01/2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi.