Ahududu yaprağı çayı nasıl yapılır? Nelere iyi geliyor?

Dolgun ve olgunlaşmış kırmızı bir ahududuyu yemek duyusal bir deneyimdir. Güzel kokulu lezzetin ilk patlayışına zor algılanan, hoş ve keskin bir tat eşlik eder. Ahududu, aslında çok küçük meyvelerin tam ortadaki bir boşluğun etrafında bir araya gelmesiyle oluşan bir meyvedir. Rubus ideaus’un anavatanı Ön Asya’dır. Botanik bilimi bu bitkinin Eski Yunanlılar tarafından Kaz Dağı’nın (İda Dağı) eteklerinde bulunduğunu söyler. Bu efsane bitkinin tür adı olan idaeus kelimesinin açıklaması olabilir. Yunan mitolojisinde bir peri adı olan Ida da bitkinin tür adının kökeni olabilir. Efsaneye göre Ida adındaki peri Zeus için ahududu seçerken elini kanatıncaya kadar bitkinin meyveleri beyazmış. O günden sonra bitkilerin rengi İda’nın kanının rengini almış. M.S 4. yüzyılda Romalılar ahududu  yetiştiriyorlardı.

Avrupa ve İngiltere’nin farklı bölgelerini fethettikçe ahududuyu da bu bölgelere götürdüler. Arkeologlar Britanya’daki Roma kalelerinde yaptıkları kazılarda ahududu tohumları buldular. Orta Çağ’da ahududu bitkisi Avrupa ve İngiltere’de yetiştiriliyordu. 1700’lü yılların sonunda Rubus idaeus bir kültür bitkisi olarak Kuzey Amerika’daki kolonilere götürüldü. Yunanlılar ve Romalıların ahududuyu hem gıda hem de ilaç olarak yetiştirmiş olmaları muhtemeldir.

HANGİ TEDAVİ ALANLARINDA KULLANILIYOR?

Bitkinin farklı kısımları değişik hastalıkların tedavisi için kullanılırdı. Fazla miktarlarda yenen ahududu meyvesi kabızlık giderici etki gösteriyor, terlemeye yardımcı oluyor, romatizma ve hazımsızlığa iyi geliyordu. İngiliz bitki uzmanı John Gerard Bitkilerin Genel Tarihi eserinin 1597 baskısında kaynatılmış ahududu yaprağı, bal, şap  ve beyaz  şarap karışımının “mükemmel bir losyon” olduğunu ve dişlere iyi geldiğini yazmıştır.

Ahududu yaprağı çayı ağız ve boğaz yaraları için iyi bir gargaradır; deriye uygulandığında yaraları ve deri ülserini temizler; ayrıca hamilelik döneminde faydalıdır. Ahududu yaprağı modern bitkisel tıpta da hamilelik döneminde kullanılan bir bitki olmaya devam etmiştir. Bitki uzmanları ahududu yaprağını rahim ve leğen kemiği boşluğundaki düz kasları güçlendirmek ve rahatlatmak, doğum sancısını hafifletmek  ve doğumu kolaylaştırmak için tavsiye ederler. Ahududu çayı adet döngüsünü düzenlemek ve ağır adet kanamasını hafifletmek için de tüketilir.

AHUDUDU YAPRAĞI'NIN FAYDALARI NELERDİR?

İYİ GELDİĞİ ALANLAR: Kadınlar için güçlendirici, Hamilelik çayı, İshal

Ahududu uzun zamandır bir kadın bitkisi olarak bilinir. Yaprakları genç kadınlar tarafından adet döngüsünü düzenlemek, adet sancılarını hafifletmek için alındı ve uzun bir zaman hamilelik döneminin daha rahat geçmesi için kullanıldı. Ahududu yaprağı hamilelikte alınan bir gıda ve doğum sancılarını azaltmak için ilaç yapımında kullanılan bir üründür. Bu kullanımın tarihi 6. yüzyıla kadar gitmektedir. Rahimi güçlendirdiği ve dayanıklılık verdiği söylenirdi.

Günümüzde hamilelikte içilen çayların çoğuna katılır, yapılan bir ankete göre ABD, Kanada ve Avustralya’daki kadınların % 15-25’i hamilelik döneminde ahududu tüketmektedir. 172 sertifikalı hemşire ebe arasında yapılan bir araştırmaya göre bitkisel ilaç kullananların % 63’ü kırmızı ahududu yaprağını tavsiye etmektedir.

Ahududunun hangi sağlık sorunlarına iyi geldiğine dair pek fazla kanıt yoktur, ancak genellikle hamilelik döneminde kullanılması önerilir. Avustralya’daki bazı ebelerin gözlemine göre, hamilelikte ahududu alan kadınlarda ve doğurdukları bebekte ahududu almayanlara göre herhangi bir olumsuzluk gerçekleşmemiştir. Sonrasında Sydney’de düşük riskli hamilelik yaşayan 192 kadın arasında çift kör ve plasebo kontrollü bir klinik deney yapılmıştır.

Kadınlara doğuma kadar 32 hafta boyunca günde iki defa 1200 mg ahududu yaprağı kapsülü verilmiştir. Ahududu alanlarla plasebo alanlar arasında hamilelik süresi ya da bebekte yan etki açısından herhangi bir fark gözlemlenmemiştir. Ahududu yaprağı alanlarda doğum sancısının ikinci aşaması (bebeğin doğumuna kadar rahim boynu kısmının tamamen açıldığı aşama) daha az sürmüş ve doğum kaşığı daha düşük oranda gerçekleşmiştir. Araştırmalar ahududu yaprağının prematüre doğumları engelleme yönünde herhangi bir etkisinin olmadığını göstermektedir.

Ahududu yaprağının içeriğinde hafif kanama durdurucu etki gösteren ve ishali dindiren tannin maddesi vardır. Bu özellik geleneksel olarak boğaz iltihabı ve bademcik iltihabı için kullanılmasını da açıklar.

AHUDUDU YAPRAĞI ÇAYI NASIL YAPILIR?

ÇAY: 1 ya da 2 çay kaşığı kurutulmuş ahududu yaprağını 1 bardak suda 5 dakika demleyip süzün. İsterseniz bal ya da limon ekleyebilirsiniz. Günde 2-3 defa 1 bardak için. Tannin maddesinin etkisini arttırmak için demleme süresini 15-30 dakikaya çıkarın. Bu durumda günde 3-4 defa 1/3 bardak için.
AHUDUDU KEYİF ÇAYI: 4 bardak kaynar suya 6 çay kaşığı kurutulmuş ahududu yaprağı ve 2 çay kaşığı kurutulmuş yeşil nane ekleyin. 5-7 dakika demleyip süzün. Yarım bardak meyve özsuyu –elma, üzüm ya da ahududu- ekleyin. Çayı buzdolabında 3-4 gün tutabilirsiniz.
KAPSÜLLER: Günde 2 ya da 4 defa 500-600 mg kurutulmuş ahududu yaprağı alın.
TENTÜR: Günde 2 defa 5 ml alın ve üreticinin talimatına göre kullanın.

HAMİLELİKTE FAYDALI KISMI YAPRAKLARI

Taneli meyveleri herkes sever, ama ahududu bitkisinin özellikle hamilelikte faydalı olan kısmı yapraklarıdır.

M.Ö. 1. YÜZYIL:  Yunanlılar Kaz Dağları’nın eteklerinde yabani ahududuyu keşfettiler.

1548 yılı: İngiliz bitki dergisinde ahududunun nasıl ekilip biçileceğini anlatan tanıtan bir yazı çıktı.

1771 yılı: Britanyalılar ahududuyu Amerikan kolonilerine ihraç etmeye başladılar.

1941 yılı: Britanya gazetesi Lancet ahududu yaprağının rahim rahatlatıcı bir özelliğe sahip olduğunu yazdı.

AHUDUDU NEDİR?

Ahududu meyvelerinin nefis tadını bilmeyen çok az insan vardır, ancak bitkinin yaprakları yalnızca tıbbi amaçlarla kullanılabilir. Rubus cinsine dahil olan 250’den fazla tür vardır, ahududu ve böğürtlen gibi dikenli çalılık bitkiler ve onların çok sayıda çeşidi. Genellikle Kuzey Yarımküre’de bulunan ahududu gibi dikenli bitkiler geniş çapta yetiştirilir. Kışın yapraklarını döken ahududunun dik ve çok sayıda fışkın çıkaran sapının boyu 90-180 cm’ye ulaşabilir. Yaprakları genellikle 5-7 lobludur. Kaba ve keskin dişli yaprakların kısa sapları vardır. Yaprakların üst tarafları düzdür, alt taraflarında ise yumuşak tüyler vardır. Sarkık,
beyaz renkli çiçeklerde beş tane taç yaprak vardır. Kırmızı ya da kehribar rengi meyveler ticari açıdan değerlidir. Haziran’dan Ağustos’a kadar çiçeklidir.

NASIL YETİŞTİRİLİR?

Ahududu Avrupa’daki tarlalarda, ormanların ve çitlerin kenarlarında bulunur. Çin’in kuzeydoğusu ve Rusya’ya yakın bölgelerinde ve Japonya’daki ormanlarda, çalılıklarda, nehir vadilerinde ve orman kenarlarında yetişir. Kuzey Amerika’da güneydoğu eyaletlerinde ve Teksas, Kentucky ve Kansas haricindeki  bölgelerde yetişir. Kuzey Yarımküre’de yerleşim olan neredeyse her yerde bulunur.

Ahududu orta verimlilikte ve hafif nemli toprağı seven bir bitkidir. Yetiştirmesi kolaydır ve sürgünleri bitkinin etrafına yeniden ekerek çoğaltılabilir. Yayılmaya başladığı yerde bir şekil verilebileceği gibi düz bir sıra boyunca da yetiştirilebilir. Ahududu bazen yaprak üretimi için de ekilebilir, ama Kuzey Amerika ya da Batı Avrupa’daki küçük bitki kümelerinde az miktarda sertifikalı organik yaprak üretilir.

Yaprak arzının büyük kısmı Bulgaristan, Makedonya ve Romanya gibi Orta ve Doğu Avrupa ülkelerindeki yabani bitkilerin hasadıyla elde edilir. Az miktarda bu içeren yapraklar gölgede kolaylıkla kurutulur, dikenli kısımların ayıklanması için kazınıp elekten geçirilir.

BU VE BUNA BENZER BİRÇOK ŞİFALI BİTKİNİN LİSTELENDİĞİ KİTABI GÖRÜNTÜLEMEK İÇİN TIKLAYINIZ