Ahmedinejad’ın halefi kim olacak

İran’da yarın 50 milyonu aşkın seçmen ülkenin yeni cumhurbaşkanını seçmek için sandık başına gidiyor. İlk turda altı adaydan hiçbiri yeterli yüzde 50 oyu alamazsa ikinci tur 21 Haziran’da gerçekleşecek. Tam 686 aday adayının ortaya çıkmasıyla başlayan renkli seçim maratonu Dini Lider Ali Hamaney’e sadık isimlerden oluşan Devrim Muhafizları Konseyi’nin, eski Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani ve görevdeki Mahmud Ahmedinejad’ın başdanışmanı İsfendiyar Rahim Meşai’nin de aralarında olduğu çoğunluğu reform yanlısı isimleri veto etmesi ile tansiyon yitirmişti. Muhafazakâr isimlerin ağırlıklı olduğu altı aday arasında ise Tahran Belediye Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, Millî Yüksek Güvenlik Konseyi Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili ile eski Millî Yüksek Güvenlik Konseyi Sekreteri Hasan Ruhani ön plana çıktı.

Hatemi’den açık destek

Bu adaylar arasında en ılımlı isim olarak görülen Hasan Ruhani, ülkenin reform yanlısı kesimlerin sempatisini kazanmış durumda. Reform yanlısı eski İran Cumhurbaşkanı Hatemi, “Ülkeme ve İran halkının kaderine yönelik sorumluluğum nedeniyle değerli kardeşim Hasan Ruhani’ye oy vereceğim” diyerek desteğini açıkça ifade etti. İran’da dört yıl için göreve getirilen cumhurbaşkanları icracı hükümetin başında bulunuyor ve eylemleri Dini Lider ve Devrim Muhafızları Konseyi’nin sıkı denetimi altında tutuluyor. Görevdeki 5’inci Cumhurbaşkanı Ahmedinejad (56), reform istekleri ile sık sık dini liderlik ile ters düşmesine rağmen 8 yıl görevde kalmayı başarmıştı.

İran şeriat istiyor

İran’da cumhurbaşkanlığı seçimine günler kala yapılan bir anket, komşuda halkın yüzde 83’ünün şeriatı desteklediğini ortaya koydu.
Merkezi ABD’de bulunan PEW Araştırma Merkezi tarafından 1500’den fazla İranlı ile görüşülerek yapılan ankete yanıt verenlerin sadece yüzde 15’i ülkede şeriata karşı olduğunu belirtti. Ankete göre İranlıların büyük bir bölümü dini liderlik kurumunun etkisinin devamını istiyor.

İşte adaylar...

Muhammed Garezi (72) En yaşlı aday. Rafsancani’nin kabinesinde bakandı. Kampanyasını ekonomi üzerine kurdu. En az destek gören adaylardan.
Muhammed Bakır Kalibaf (51)Tahran Belediye Başkanı. Seçim başarısı olan tek aday. İki kez belediye seçimi kazandı. Dini Lider’e yakın adaylardan. Pilot brövesi var.
Said Celili (47) Millî Yüksek Güvenlik Konseyi Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci. Kampanyasının “adalet, kalkınma ve direniş” temaları üzerine kurdu. İran-Irak Savaşı’nda bir bacağını kaybetti.�
Ali Ekber Velayeti (67)Eski Dışişleri Bakanı. Dini Lider’in danışmanı ve adaylar arasında ona en yakın isim. Asıl mesleği çocuk doktorluğu. ABD’nin ünlü John Hopkins Üniversitesi’nde de çalıştı.
Hasan Ruhani (64) Uzmanlar Meclisi üyesi, eski Nükleer Başmüzakereci. Kampanyasında “ılımlılığı, aklı ve doğru karar vermeyi” ön plana çıkardı. Reform yanlılarının desteğini arkasına aldı.
Muhsin Rızayı (58) Devrim Muhafızları’nın eski komutanlarından. 2009 yılında da cumhurbaşkanlığına aday olmuştu.