Ahmedinecad Tahran için büyük korku yaşıyor

Dünyanın dört bir yanında yaşanan deprem felaketinin son olarak Çin’i vurmasından iki hafta sonra bir açıklama yapan Ahmedinecad, bir depremin ne zaman yaşanabileceğini bilemeyeceklerini belirtti ve Tahran’ı terk edeceklere arazi ve ödenek sunulabileceğini söyledi. İran’da ise din ve bilim dünyası Ahmedinecad’ın endişesini farklı şekilde değerlendirdi.   �

DEPREM TANRI’NIN CEZASI

Ahmedinecad’ın Nisan ayındaki tahliye kararı ardından, İran’ın nüfuzlu Şii liderleri ortak bir uyarıda bulundu: “Tahran’da ahlaksızlık yayılıyor ve şehir milyonların öleceği büyük bir depremle sarsılma tehlikesiyle karşı karşıya”.

Ülkenin en büyük dini liderlerinden Ayetullah Aziz Khoshvaqt, “Sokaklara çıkın ve günahlarınızdan pişmanlık duyun. Kutsal bir eziyet çok yakınımızda. Şehri terk edin” açıklamasında bulundu.

İran Devrim Muhafızlarına ait bir siteye göre, Khoshvaqt Devlet Başkanı Ahmedinecad’ı harekete geçirecek kadar ileri gitti. Olası bir depremin önlenemez olacağına kanaat getiren Ahmedinecad, en az 5 milyon insanın tahliyesini içeren programlara başlanmasını istedi.

Washington Post, dini kesimin baharın gelmesiyle vücutlarını örterken gerekli özeni göstermeyen kadınlardan rahatsız olarak bu eleştirileri yaptığını belirtirken, İslam kurallarının daha iyi uygulanarak deprem tehdidinin savuşturulabileceğine inanan imam Ayetullah Kazeim Sadighi’nin sözlerine yer verdi:

“Uygunsuz şekilde giyinen kadınlar gençleri baştan çıkarırsa, bu Tanrı’nın bizi cezalandırmasına neden olacak büyük günahlar doğurabilir”.

BİLİM İNSANLARI ENDİŞELİ

Son depremin 1831 yılında yaşandığı Tahran’da yaşanabilecek olası bir deprem hakkında on yıl önce bir çalışma yayımlayan deprem uzmanı Fardi Mehdian, yaşanabilecek bir depremin Tahran nüfusunun yarısının hayatına mâl olabileceğini vurguladı.

Bir diğer kıdemli sismolog Bahram Akaşeh ise, Ahmedinecad’ın tahliye planının yetersiz olduğu görüşünde. Akaşeh’e göre, yüzden fazla fay hattı üzerinde bululan Tahran yıllar öncesinden Ortadoğu’nun en yüksek dağlarının olduğu bölgeden kaydırılmalıydı.

Tahran Azad Üniversitesi öğretim üyesi Akaşeh, Tahran’ın Richter ölçeğine göre 6 veya daha şiddetli bir deprem yaşama olasılığının yüzde 90 olduğunu belirtti ve depremin yarın mı, yoksa 50 yıl içinde yaşanabileceği hakkında kimsenin fikri olmadığını ifade etti.

Akaşeh, Kasım ayında Guardian gazetesine yeni başkentin 2 bin yıldır depremlerden etkilenmeyen Merkezi eyaletindeki kutsal Kum ile Deljian kentleri arasındaki bölgeye kurulması gerektiğini belirtti.

Tahran’ı depreme dayanıklı hale getirmek için 100 yıllık çalışma gerektiğini söyleyen Mehdian ise milyonlarca insanı Tahran’ın dışına tahliye etmek imkânsız olduğunu belirtti ve ekledi: “Bunu deneseniz bile insanları diğer deprem riski bulunan bölgelere göndereceksiniz. Kısaca sadece mezarlarının yerlerini değiştirmiş olacaksınız.”

HÜKÜMETTEN YAPAY DEPREM

İran’ın Ettela’t gazetesi, kimsenin devletin sunacağı 200 metre kare arsa ve 10 bin dolarlık düşük faizli kredi için Tahran’ı terk etmek istemeyeceğini yazdı. Halkı çok kolay ikna edemeyeceğini bilen hükümet ise, şimdilik belli bakanlık, şirket ve kurumları Tahran’ın dışına taşımayı planlıyor.

Öte yandan, yaşanan tartışmalar hükümet karşıtlarına bir propaganda fırsatı sundu. Muhalefet yanlılarının internette yaydığı bir mail, İran hükümetinin İran Devrim Muhafızları’nın yardımıyla bir deprem yapacağını ileri sürdü.  

Maile göre, deprem İran hükümeti tarafından geçen yıl yaşanan protestoların etki tabanını oluşturan nüfusu azaltmak için düşünülen bir şey. Ayrıca, bu tür bir depremin ABD saldırısını engellemek için düşünüldüğü ileri süren muhalefet yanlıları, bu düşünceyi “Kim depremin vurduğu bir ülkeye saldırır?” görüşüne bağladı.