Afganistan-Pakistan buluşması

Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai ile Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in de katıldığı üçlü toplantıda bir araya geldi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı toplantının sonunda yayımlanan "Ankara Bildirisi", Sezer tarafından, "üç ülke arasındaki somut işbirliğinin daha da geliştirilmesi yolunda önemli bir adım" olarak nitelendirildi.

Afganistan ve Pakistan liderlerinin bugüne kadar bir ortak bildiriye imza atmadıklarına, Ankara'daki buluşmada varılan mutabakatın "önemli bir aşama" olduğuna dikkati çeken diplomatik kaynaklar, Karzai-Müşerref buluşması ve görüşmelerden çıkan Ankara Bildirisinin bir ilk olması bakımından anlamlı olduğunu düşünüyor. G8 toplantısı kapsamında iki ülkenin dışişleri bakanlarının bir araya getirilmesinin ve bu yolla ortak bir zemin oluşturulmasının istendiğini belirten kaynaklar, Türkiye'de gerçekleşen Pakistan-Afganistan buluşmasının liderler düzeyinde olmasının önemini vurguluyor.

TÜRKİYE'NİN ROLÜ

Türkiye, bu süreçte, iki ülkenin beklentileri dahilinde hareket ederek, tecrübelerini aktarma ve iki ülkeyi aynı masada bir araya getirme amacı taşıdı. Afganistan-Pakistan buluşmasında "kolaylaştırıcı" bir rol üstlenen Türkiye'nin iki tarafın da güvenine sahip olmasının, sürece olumlu katkısı olduğu düşünülüyor. Türkiye'nin görüşmeler sırasında iki lidere de eşit mesafede bulunmaya özen gösterdiğini ve Ankara Bildirisinde yer alan ilkelere iki liderin bizzat karar verdiğini belirten kaynaklara göre, Türkiye bu süreçte kendi tecrübelerini, özellikle de bazı komşularıyla yaşadığı sorunların çözümünde kullandığı mekanizmalara ilişkin deneyimlerini taraflara aktarıyor. İki ülke arasındaki gerginliğin çözümünde, güven artırıcı önlemleri çoğaltmanın işlevsel olacağı da, vurgulanan unsurlar arasında yer alıyor. Kaynaklar, buluşmanın gerçekleşebilmesinin, Türk dış politikasının ilave bir manevra alanı yaratmış olmasının sonucu olduğuna dikkati çekiyor ve bu buluşma öncesinde Türkiye'nin ABD dahil ilgili birçok ülkeyle temas kurduğunu, bu ülkelerin tecrübelerine de başvurduğunu belirtiyor.

ORTAK ÇALIŞMA GRUBU

Ankara Bildirisi çerçevesinde mutabık kalınan konularda kaydedilecek ilerlemeyi takip etmek ve güven artırıcı önlemlerin eşgüdümünü sağlamak üzere, Afganistan, Pakistan ve Türkiye'den üst düzey temsilcilerin yer alacakları bir "Ortak Çalışma Grubu"nun (OÇG) oluşturulması, bildirinin önemli sonuçlarından biri olarak değerlendiriliyor. Müsteşar ya da müsteşar yardımcısı düzeyinde olacağı belirtilen Ortak Çalışma Grubu toplantısının 2007 yılı sonu ya da 2008 yılı başında, doruk toplantısından önce düzenlenmesi planlanıyor.

ANKARA BİLDİRİSİNİN ÖNEMLİ NOKTALARI

Ankara Bildirisinde, taraflar, ikili ilişkilerini, iyi komşuluk, toprak bütünlüğüne saygı ve birbirlerinin iç işlerine karışmama temelinde güçlendirme konusunda mutabık kaldıklarını bildiriyor. Tarafların terörizmle mücadelede mutabık kalmasının ve bölgedeki terörizm, uyuşturucu ticareti ve organize suçlar arasındaki bağlantının altının çizilmesinin de bildiride dikkati çeken bir unsur olduğu ifade ediliyor. Diplomatik kaynaklar, tarafların Pakistan'daki Afgan mültecilerin ülkelerine düzenli bir biçimde gönderilmelerinin kolaylaştırılması için ortak çalışmayı kararlaştırmalarının da bildiride yer alan önemli bir diğer nokta olarak değerlendiriyor.