Afgan gençleri kaygan zemini çok sevdi

Şimdi New York’lu gençler Afgan çocukların kaykay eğitimine destek için düzenlenen açık artırmalarda burka desenli tasarım kaykayların peşine düşüyor

Kısa bir süre öncesine kadar Afganistan gündemimizde Taliban’la savaşmak için hangi ülke ne kadar asker gönderecek, Türkiye muharip asker gönderecek mi gibi haberlerle yer buluyordu. Ne kadar Taliban militanın yakalandığı ya da öldürüldüğüne, Batı ittifakının ne kadar kayıp verdiğine ilişkin haberlerse 2001’den beri dünya basının günlük rutinin bir parçası. Muhtemelen Afganistan konusunda dikkatinizi yakalayan en son hikaye WikiLeaks internet sitesinin ortaya döktüğü savaşa dair 10 binlerce gizli belgenin yarattığı depremdi. Peki kaçınızın dünyanın ilk kaykay okulunun Afganistan’da kurulduğundan ve bu sporun Afgan gençliği arasında çığ gibi büyüdüğünden haberi var?

‘KAYAN ÜLKE’ BENZETMESİ

Skateistan yani ‘patinaj yapan, kayan ülke’ metaforunu isim olarak alan topluluk aslında, savaşın Afgan çocuklar üzerindeki etkilerini azaltıp spor yoluyla kişisel gelişimlerine katkıda bulunmayı hedefleyen Kabil merkezli bir sivil toplum kuruluşu. Skateistan’ın başındaki Avustralyalı Oliver Percovich üç yıl önce kendini aşkının peşinde Kabil’de bulduğunda 13 ülkeden yaklaşık 300 gönüllünün katıldığı bir kaykay hareketini örgütleyeceğini, Afgan çocuklar için bir kaykay okulu kuracağını tahmin bile edemezdi. Kaliforniya’daki sörfçü gençlerin bir tahta parçasına tekerlekler takarak geliştirdiği kaykay sporunu altı yaşında, doğduğu Papua Yeni Gine’de yapmaya başlayan Percovich, büyüyüp Avustralya’da acil yardım projelerinde çalışmaya başladı ama çocukluk hobisini hiç terk etmedi. Percovich çalışmak için Afganistan’a giden sevgilisi Sharno Nolan ile beraber yaşamak dışında bir gündemi olmadan Kabil’e yola çıktığında yanında yine kaykayı vardı. Percovich ve Nolan kaykaylarıyla tozlu Kabil yollarına kendilerini attıkları günden itibaren Afgan gençliğin yeni sevdasının fitilini de ateşlemiş oldular. Peşlerine takılan çocuklarınki ilk başlarda sadece bir merakken kısa sürede öğrenme isteğine dönüştü. Percovich ve Nolan kendilerini yanlarındaki üç tane kaykayla her geçen gün daha fazla sayıda Afgan gence ders verirken buldular. Kaykay fenomeni öylesine büyüdü ki üç kaykay artık ilgiyi karşılamaya yetmiyordu. Percovich ve Nolan her dışarı gidişlerinde Kabil’e daha çok sayıda kaykayla dönmeye başladılar. Kaykay, Afganlar için bir tutkuya dönüşürken, Percovich bu spor aracılığıyla Afgan gençliğinin gelişimine nasıl katkıda bulunabileceğine kafa yormaya başladı. Sevgilisi ülkesine geri dönmeye karar verdiğinde Skateistan artık Percovich’in en büyük motivasyonu olmuştu; kalıp işi büyütmeyi tercih etti.

KIZLAR İÇİN POZİTİF AYRIMCILIK

Skateistan kurulurken Taliban baskısıyla toplumsal yaşamın dışında bırakılan kızların da gündelik gelenekleri sarsamayacak bir şekilde projeye dahil edilmesine öncelik verildi. Kız çocukları için ayrı bir kaykay parkuru ve ayrı ders saatleri sayesinde Skateistan Afganistan’da kızlara spor olanağı sağlayan ilk (halen de tek) kuruluş olma niteliği kazandı. Aynı zamanda kız çocukları konusundaki hassasiyetiyle Afganistan’da cinsiyet eşitliğini en hararetli savunucuları arasına girdi. Skateistan’ın Kabil ofisinde idari görevle ya da eğitmen olarak çalışan 18 kişinin yarıya yakını kadın. Bu kadınların arasında iki Afgan ve bir İranlı da var.
Afgan Olimpiyat Komitesi’nin bir milyon dolarlık fon aktardığı Skateistan’ın inşaatı Kasım 2009’da tamamlandı. 5 bin 428 metrekarelik bir alanda kurulan tesis kapalı kaykay parkurları ve dersliklerden oluşuyor. Açık kaykay parkurununsa önümüzdeki sonbahara kadar tamamlanması planlanıyor. Su, elektrik gibi temel hizmetlerden para almayarak Skateistan’a desteğini sürdüren Olimpiyat Komitesi’nin yanı sıra kaykay endüstrisinden ve tekstil dünyasından büyük isimler, Alman Dışişleri Bakanlığı, Norveç ve Danimarka Büyükelçilikleri sponsorlar arasında.

300 ÖĞRENCİSİ VAR

Skateistan’da bugün 5-17 yaş grubundaki 300 öğrenciye deneyimli eğitmenler tarafından güvenli ortamda ders veriliyor. Yoksullukla boğuşan Afganistan’ın çocuklarının bu okula devam etmek için kaykay ve yan aksesuarlarını kendileri edinme gibi bir derdi de yok. Bütün ekipman okul tarafından sağlanıyor. Haftada 18 saatlik müfredat içinde kaykay eğitiminin yanı sıra yabancı dil, sanat, resim, bilgi teknolojileri ve gazetecilik dersleri de var. Afgan çocukların en yoğun ilgi gösterdiği derslerin arasında kaykay tasarımı bulunurken, özellikle kız çocukları kaykay tahtalarını kendi diledikleri şekilde boyayıp süslemekten büyük keyif alıyor. Okulda çocuklara sağlık ve hijyen kuralları, çevrenin korunması gibi konularda da dersler veriliyor.

KABİL SOKAKLARINI FETHEDEN KAYKAY NEW YORK SOKAKLARINA BURKAYLA DÖNDÜ
 
Kabil’den bütün dünyaya Afganistan’ın geleceği için pozitif mesajlar gönderen Skateistan’ın ABD, Avustralya, Danimarka, Almanya ve Fransa’da birer temsilcisi ve binlerce takipçisi var. Facebook, Youtube, Myspace gibi sosyal paylaşım ağlarına yükledikleri video ve fotoğraflarla Afgan çocuklarının gelişimini uluslararası kamuoyuna duyurmaya çalışan Skateistancılar, okullarına Batı’dan gelecek bağışlar için özel kampanya ve aktiviteler düzenliyor. Skateistan’ın ABD temsilciliği geçtiğimiz hafta New York Soho’da düzenlediği büyük organizasyonda yakında piyasaya çıkacak olan Skateistan belgeselinin ön gösterimi ve tüm geliri Kabil’deki okula gidecek bir açık artırma yapıldı. New Yorklu yaklaşık 50 tasarımcının elinden çıkma özel yapım 70 adet kaykayın yer aldığı açık artırma 31 Ağustos’a kadar eBay üzerinden devam ediyor. Açık artırmanın en dikkat çeken parçaları arasında Juan James ile Sebastian Errazuriz’in ortak tasarımı olan burka ve dua motifli kaykayları var. Geçen yıl düzenlenen organizasyonlar sayesinde ABD’den 100 bin doların üzerinde para toplanmıştı. Kaykay tutkusu olanlardansanız sizinle aynı tutkuyu paylaşan Afgan çocuklara destek olabilirsiniz, ister eBay’deki açık artırmaya katılarak, ister sadece bir tişört satın alarak, hatta isterseniz Kabil’deki Skateistan’da bir süre gönüllü eğitmenlik yaparak… Meraklısı için adres: www.skateistan.org