ADSL çuvallıyor mu
Güncelleme Tarihi:
Türk Telekom’un büyük vaatlerle başlattığı ADSL girişimi dört bir yanından patlak vermeye başladı. ADSL kullanıcılarından artarak gelmeye başlayan hız ve kalite kaybı şikayetlerini somut testlerle biz de tespit ettik.
İşlek caddelere kurduğu tanıtım ve başvuru masaları, telefonla rastgele arayarak bilgi vermeler ve yaygın tanıtım kampanyasıyla Türk Telekom ADSL konusunda adeta coşmuş durumda. Diğer hizmetlerini ikinci plana itecek dereceye getiren bu ilginin nedeni sadece Türkiye İnternet’ini büyütmek olabilir mi? Eğer öyleyse, abone sayısının artması neden kaliteyi ve hızı düşürüyor? İşte Türkiye’deki ADSL gündemiyle ilgili çarpıcı gerçekler...
Hızlı tren gibi olmasın
Televizyonlarda çıkan ADSL reklamında Türk Telekom, ‘Yepyeni bir gelecek ve yepyeni bir İnternet için gereken altyapı hazır’ diyor. Fakat kullanıcıların deneyimleri bu görüşün tersini işaret ediyor.
Yıllardır yatırım yapmadığı İnternet altyapısına ve artırmadığı yurtdışı çıkışlarına aldırmadan, evlere hızlı İnternet götürme misyonunu tek başına üstlenen Türk Telekom’un havasının ADSL yaygınlaştıkça söneceğine dikkat çekmiştik. İnternet altyapısının artan bağlantı hızı talebi karşısında yetersiz kalmaya başladığının ilk sinyalleri ADSL abonelerinden gelen şikayetlerin artmasıyla gelmeye başladı. Şikayetler TT’nin tüm abonelikleri 256K hıza çıkartmasının ardından yoğunlaştı. TT’nin müşteri hizmetleri konusunda da şikayetler var.
Örneğin bir okur şu şikayette bulunuyor: ‘ADSL bağlantım geçtiğimiz günlerde gitti. Genel bir kesinti olduğunu tahmin ettim ve 444 0 375 numaralı çağrı merkezini aradım. Onlarca dakikalık bekleme süresi sonucunda telefon çaldı ve ajan temsilci alo bile demeden ‘teknik problem var, çalışma yapılıyor’ deyip telefonu suratıma kapattı.’
Bu tip örneklerin sayısı çığ gibi büyüyor. İnternet altyapısının artan bağlantı hızı talebi karşısında yetersiz kalmaya başladığının ilk sinyalleri, ADSL abonelerinden gelen şikayetlerin artmasıyla ortaya çıktı. 256 Kbps olması gereken bağlantılarından yeterli verim alınamadığından yakınan şikayetler üzerine biz de çeşitli testler yaptık ve korkunç gerçekle karşılaştık: Hızlı İnternet aslında olması gerektiği hızda değil!
Öte yandan Telekomünikasyon kurumu İnternet Erişimi Sağlayıcılar (İES)’a da ADSL servisi sunma hakkı verdi. Ne kadar karşı çıksalar da, bu gidişata göre İES’lerin fonksiyonu, TT hizmetlerini pazarlamaktan öteye gidemeyecek. Yok eğer İES’ler katma değer sağlayabilecekler ve ADSL erişim noktalarını kendi iletişim ağlarına entegre edebileceklerse, İnternet altyapısının önü bir ölçüde açıldı demektir.
Altyapı ALARM VERİYOR
5 ila 10 kişilik kullanıcı grubuyla yaptığımız bağlantı testlerinden çıkan en önemli ortak nokta, 256 Kbps ADSL bağlantı hizmeti alan hiçbir kullanıcının bu hıza ulaşamaması oldu. Geleneksel telefonla bağlanma yöntemi (dial-up) ile bağlanıldığında elde edilen hızdan bile düşük performanslar göründüğü de test notları arasında yer alıyor. Bu testleri yaparken, İnternet’ten indirilebilen hız ölçüm yazılımları ve test servisi sunan İnternet sitelerinden faydalandık. Türk Telekom’un sitesindeki hız testi bölümünü de (speedtest.ttnet.net.tr) kullanarak ADSL kullanıcıları gerçek hızlarını görebilirler.
Bununla birlikte, Türk Telekom’un, yurtdışı çıkışlarının doluluk oranını gösteren sayfaları yayından kaldırması, TT’nin hizmet kalitesiyle ilgili bilgileri müşterilerinden sakladığını kanıtlar nitelikte.
Türk Telekom her gün binlerce yeni abone başvurusu alıyor fakat bu kullanıcıların hangi bağlantı üzerinden çıkış yapacağı konusu es geçilmiş durumda. Türk Telekom Genel Müdürü Mehmet Ekinalan’ın yeni hat yatırımı konusundaki vaatleriyle ilgili bir gelişme de yok. TT’ye bu konuda yönelttiğimiz soruların yanıtsız kalması, yatırım vaatlerinin akıbetiyle ilgili şüphelerimizi de artırdı.
Telekom haksız rekabet yapıyor
Tüm İnternet Derneği (TİD) Başkanı İbrahim Sarıoğlu’na göre İnternet Erişimi Sağlayıcılar (İES) Türkiye’de barındırılan içerikte yüzde 90 gibi bir paya sahip olduğu için, ADSL’e İES’lerden bağlanan kullanıcılar bu içeriklere çok daha hızlı erişebilecekler. Ayrıca İES’ler halen var olan içeriklerine ses ve video bazlı hizmetleri de ekleyecekler.
ADSL üzerinden sesli sohbet, telekonferans veya video konferans gibi hizmetler devreye girecek ve düşük maliyetle kullanıcılara sunulacak. İES'lerin, TTNET'in perakendecisi olmak istemediğini ifade eden Sarıoğlu, e.yaşam’a yaptığı açıklamada “İES’ler limitli ADSL hizmetine ilgi göstermeyecek.
Başlangıçta limitli ADSL alan kullanıcılar ise yeni çıkan geniş bant hizmetleri kullanmaya başlayınca gitgide daha fazla para ödeyeceklerinden, sonunda onlar da sınırsız hizmete geçeceklerdir” diye konuştu.
Gelişmelere İES'lerin penceresinden bakıldığında manzarayı “iç karartıcı” olarak niteleyen TİD Başkanı Sarıoğlu, “Türk Telekom, hedeflerine varmak için ISS piyasasına çok düşük ücretlerle girerek önce son kullanıcıları ve şimdi de ADSL ile kurumsal kullanıcıları topladı. Üstelik düşen fiyatlar yüzünden kendi gelirlerini de aşağı çekmeyi göze aldı. ISS'ler ise bu fiyatlara cevap bile veremediler.
Çünkü işi yapmak için gereken ve TT'den satın aldıkları alt yapının maliyeti bile TTNET'in son kullanıcı fiyatlarının çok çok üzerinde. Uğradığımız haksız rekabet, Rekabet Kurumunun 2003 yılındaki kararına rağmen TT'nin uğradığı ceza halen uygulanamadı. Sonuçta ISS'ler geleceğin geniş bant teknolojilerde olduğunu ve bu teknolojilerin makul bir fiyatla mümkün olan herkese ulaşması gerektiğine inanmaktadır. Makul fiyatların oluşması ise rekabetin varlığı ile mümkün olur. Genişbantın sadece TTNET'in tekelinde olması TTNET dahil kimsenin çıkarına değildir” dedi.
İnternet Erişim Sağlacı’ların hakkı verilsin
Türkiye’de İnternet’in yaygınlaşmasının sadece Türk Telekom'un ADSL satışı ile mümkün gözükmediğini belirten E-Kolay Genel Müdürü Tanju Erkoç ise, ADSL satışlarının diğer İnternet Erişim Sağlayıcıları tarafından da yaygınlaştırılmasını şart olarak görüyor. Tanju Erkoç, konuyla ilgili yaptığı özel açıklamada, “Türk Telekom'un ADSL konusunda öteden beri uygulamış olduğu ADSL satış politikasını rekabete aykırı buluyoruz.
Bunun temel sebepleri, şu anda yegane ve Türkiye genelinde yaygın altyapı sahibi olan Türk Telekom'un bu imkanları özel sektör şirketlerine yeterli kanal kâr marjıyla sunmaması ve ADSL talebini istenen şekilde karşılamamasıdır. Bu durum, 6 Ekim 2004 tarihli Telekomünikasyon Kurulu'nun veri akışı erişimi (Bitstream access) yöntemiyle Türk Telekom'un özel
Şu anda olması gereken, Türk Telekom'un, Telekomünikasyon Kurulu'nun aldığı bu kararı tüm piyasa oyuncularına adil bir şekilde uygulamasıdır. Özel sektörü her zaman farklılaştıran, müşteri hizmet kalitesi çeşitliliği ve bunun üst seviyede tutulmasıdır. Bizim bu bakış açımızla, Türk Telekom ile ilgili şikayetler sürpriz değildir” diye konuştu.