Adli Tıp, 100 bin yeni nesil DNA kiti için ihale açtı
Güncelleme Tarihi:
Adli Tıp Kurumu, cinsel saldırı, cinayet, kimliği belirsiz cesetlerin teşhisi gibi adli olaylarda kullanılmak üzere 100 bin adet ’Yeni Nesil İnsan DNA'sı Miktar Tayin Kiti’ için ihaleye çıktı. Açık ihale usulü alımı yapılacak kitler için hazırlanan şartnamede, insan DNA'sını cinsiyet bakımından da ayırabilme özelliği arandığı bildirildi. Bu özelliğin cinsel saldırı suçlarında delil analizinin kesin sonuç alınabilmesi için gereklilik olduğu da şartnamede belirtildi. Kit ile bir defada insan DNA'sı ve erkek DNA'sı miktarının aynı zamanda belirlenebilmesi şartı arandığı kaydedilen şartnamede, teklif verme süresi 6 Şubat 2020 tarihi olduğu belirtildi.
İstanbul Üniversitesi- Cerrahpaşa Adli Tıp ve Adli Bilimler Enstitüsü Öğretim Üyesi, Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Emel Hülya Yükseloğlu, Adli Tıp Kurumunun yılda bir kez yaptığı 100 bin kit alımında, şartnamede belirtilen özelliklerin ’doğru’ ve ’yerinde olduğu değerlendirmesi yaptı. Adli Tıp Kurumunun ihalesini yapacağı kitlerin adli dosyaların açıklığa kavuşturulmasında ve adalet için en iyi hizmetin verilmesi noktasında ciddi katkı sağlayacağını belirten Doç. Dr. Yükseloğlu, "Dünyada teknolojinin gelişimiyle birlikte yeni nesil cihazlar kullanılıyor. Pahalı ama son derece gerekli cihazlar bunlar. Bir adli tıpçı olarak ülkemiz adına gurur duydum. Türkiyenin adli tıp kurumunun bu seviyede DNA analizi yapabilecek kitler alması mutluluk verici" dedi.
ADLİ TIPÇILARIN BELALISI KARIŞIK ÖRNEKLERE ÇÖZÜM OLACAK
Şartnamede kitlerde aranan insan DNAsını cinsiyet bakımından da ayırabilme özelliğinin, adli tıpçıların belalısı olan karışık örneklere çözüm olduğunu belirten Doç. Dr. Yükseloğlu, şöyle konuştu:
"Cinsel saldırı dosyalarında genellikle kadın/erkek DNAsı karışık gelir. Kadın DNAsı, erkek DNAsını örtecek tarzda daha çok materyal içerir. Erkeğin DNAsını bu karışık örnekten ayırmak, bir, iki ya da üç erkek DNAsı var ise bunu tespit etmek oldukça zor olabiliyor. Bu sadece Türkiyenin değil, dünyanın da sorunu. Mağduru tipleyebilmek en zor aşamadır. Yeni gelişen teknolojiler işte bu dosyalarda, bir adım daha öne geçerek erkek DNAsını ve miktarını aynı anda belirleyebiliyor. Cinsel suçlarda gelen DNA miktarı az ve karışık olsa bile, suçu işleyen kişilere ulaşmak mümkün olabiliyor."
SUÇLU PROFİLİNİ ÇIKARTIYOR
Şartnamede belirtilen kitlerde ’bir defada insan DNAsı ve erkek DNAsı miktarının aynı zamanda belirlenebilmesi’ özelliğinin de son derece önemli olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Yükseloğlu, "Bazen olay yerinden gelen örnekler bulaşık olabilir. Yani örneğin, bakteri gibi insan dışı DNAlar da karışmış olabiliyor. Testin tekrarlanmaması için kitin içerisinde pozitif referans bulunmalı. İçerisinde pozitif referans olmayan hiçbir testi yapmıyoruz. Cinsel saldırısı suçlarda delil analizinin en doğru şekilde yapılabilmesi spesifik kit cihazları kullanmanız gerekir. Adli Tıp Kurumunun aradığı özellikler de bu içerikte" dedi.
Doç. Dr. Yükseloğlu, kitlerde aranan özelliklerle DNA analizinden suçlu profiline ulaşılmasını, suça karışmış ile masum kişileri ayırmayı sağladığını belirtti.
Türkiyede henüz bu kitleri üretebilecek teknolojiye sahip olmadığını da ifade eden Doç. Dr. Yükseloğlu, "Bu kitleri yabancı firmalardan alım yapıyoruz. Ancak TÜBİTAKın projeleri var. Bu kitleri biz de yapabilecek duruma geleceğiz" ifadelerini kullandı.
YILDA 100 BİN DNA ANALİZİ
Adli Tıp Kurumu Biyoloji İhtisas Dairesinin açtığı ihaleyle yılda 100 bin DNA analizi yapıldığı da ortaya çıktı. Kurum her yıl yaptığı ihaleyle gelişen teknolojilere uyumlu ’Yeni Nesil İnsan DNAsı Miktar Tayin Kiti’ satın alıyor. Alınan kitler Türkiyede DNA analizi yapılan grup başkanlıklarına gönderiliyor.