Adli Kolluk Yönetmeliği’nde 17 Aralık değişikliği

Bir cümlelik yönetmelik değişikliği ile “zorunluluk halinde” bile artık cumhuriyet savcılarının polise görev ve yetki alanı dışında operasyon yaptırma yetkisi kaldırıldı.

Artık Cumhuriyet savcılarınca, adli görevler ile ilgili emir ve talimatlar, kolluk birimlerinin aralarındaki işbölümü ile kolluk teşkilatlarının görev ve yetki alanlarına göre verilecek.

İstanbul’daki bir savcı Ankara’da bir bakanın, bürokratın, banka müdürü için arama, yakalama, gözaltı gibi bir emir ve talimat veremeyecek. Yargı çevrelerinde yönetmelik değişikliği “17 Aralık tedbiri olarak” değerlendirildi.

GÖREV VE YETKİ ALANINA GÖRE TALİMAT VEREBİLECEK

Hükümet’in, polisin amirine, savcının başsavcıya operasyonları bildirme zorunluğu getiren Adli Kolluk Yönetmelik değişikliği Danıştay’dan dönerken, Hükümet Adli Kolluk Yönetmeliği’nde ikinci kez değişiklik daha yaptı. 1 Haziran 2005 tarihli Adli Kolluk Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmeliğinin 5/1-a bendi “Cumhuriyet savcılarınca, adlî görevler ile ilgili emir ve talimatlar, kolluk birimlerinin aralarındaki işbölümü ile kolluk teşkilâtlarının görev ve yetki alanlarına göre verilir” şeklinde değiştirildi. Böylece, savcıların adli görevleriyle ilgili gözaltı, yakalama, arama gibi talimatlarını polis ve jandarmanın aralarındaki işbölümün yanı sıra kolluk teşkilatlarının “görev ve yetki alanlarına” göre verebilecekleri esası getirildi.

ZORUNLULUK KRİTERİ KALDIRILDI
Maddenin eski halinde ise “Cumhuriyet savcılarınca, adli görevler ile ilgili emir ve talimatlar zorunluluk bulunmadıkça, kolluk birimlerinin aralarındaki iş bölümü ile kolluk teşkilatlarının görev ve yetki alanları gözetilerek verilir” ifadesi vardı. Bu düzenlemedeki “zorunluluk bulunmadıkça” ifadesi kaldırılarak, cumhuriyet savcılarının başka illerde operasyon yetkileri kısıtlanmış oldu.

İSTANBUL POLİSİ, ANKARA’DA ARAMA YAPAMAYACAK
Buna göre, artık Cumhuriyet savcılarınca, adli görevler ile ilgili emir ve talimatlar, kolluk birimlerinin aralarındaki işbölümü ile kolluk teşkilatlarının görev ve yetki alanlarına göre verilecek. İstanbul’daki bir savcı artık Ankara’da, İstanbul polisine arama, yakalama, gözaltı yaptırma talimatı veremeyecek. Yargı çevrelerinde yönetmelik değişikliği “17 Aralık tedbiri olarak” değerlendirildi. Bu değişiklik ve Ceza Usul Yasası kuralları çerçevesinde, İstanbul’da bir savcı artık “Bana yolsuzluk soruşturması yetkisi verildi. Bu soruşturmayla ilgili Ankara’da arama yapayım” diyemeyecek.

İŞÇİ PARTİSİ ÖRNEĞİ
İstanbul savcısı, Ankara’daki bir aramayı Ankara Savcısı’ndan yaptırmasını isteyecek. Ankara Cumhuriyet Savcısı Abbas Özden, İşçi Partisi ve Ulusal Kanal aramalarıyla “bu usul uygulanmalıdır” dediği ve arama yapan 10 polise açtığı dava beraatle sonuçlandığı için HSYK tarafından “kınamayla” cezalandırılmış ve yeni müsteşarın katıldığı toplantıda da itirazı reddedilmişti.

17 ARALIK’TA ANKARA’DA OPERASYON YAPILMIŞTI
İstanbul’daki savcıların 17 Aralık operasyon talimatı üzerine İstanbul Emniyet Müdürlüğü Mali Şube ekipleri İstanbul ve Ankara’da 28 ayrı adrese sabah 05.00’te baskın düzenlemişti. Baskın yapılan adreslerde aramalar yapıldı, bilgisayarlara ve bazı belgelere el konulmuş ve gözaltılar yapılmıştı. Yasal bir zorunluluk olmadığı için dönemin İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı’na bile bilgi verilmemişti. Başsavcı Turan Çolakkadı operasyonu arama kararları alındıktan bir gün sonra 17 Aralık 2013 sabahı öğrendi.