ABS sistemi nasıl çalışıyor yanlışlar ve doÄŸrular

Her kim arabasında ani bir fren yaparsa bunu görebilir: Tekerlekler tıkanır. Yani kilitlenme! Sonuç: Lastikler bir anda yapışkanlıklarının yüzde 90’ını kaybederler, yola tutunamazlar. Aracı yönetmek, bir virajda dramatik bir hale dönüşebilir.LastiÄŸin ortaya çıkışından beri, mühendisler ani bir fren durumunda tekerleklerin tıkanması problemine bir çözüm arıyorlardı. ABS sisteminin gerçeÄŸe dönüşmesi için ise sayısal elektroniÄŸi beklemek gerekti. ABS’nin temel kozu, refleksel bir fren durumunda aracın kontrolünü kaybetmekten kaçınmak: Beklenmeyen bir sürpriz durumunda, ÅŸoför ÅŸiddetlice fren pedalına basar. Buna karşılık, sistematik olarak durma uzaklığını azaltmaz.1928’den itibaren, ‘araçların fren gücünün otomatik kontrol düzeni’ patenti, Alman mühendis Karl Wessel tarafından tahttan indirildi. Çok karışık olduÄŸundan, proje taslak biçiminde kalacaktı. 8 yıl sonra, aynı isimdeki firmanın kurucusu Robert Bosch ve mühendislerinden biri olan Fritz Osthaus, problemin temelini ele aldılar. BaÅŸarıyla: 1936’da, ‘antibloksistem’lerinin patentini aldılar (ya da Anti-lock Braking System Äž Kilitlenmeyen Fren Sistemi). Böylece, ABS doÄŸdu. Ä°ÅŸin geri kalanı ona biçim vermekti. Oysa, projenin gerekli teknolojileri gerçek bir meydan okumaydı. ABS’nin gerçek babası ise Fritz Ostwald oldu. Münih Ãœniversitesi’nde yetiÅŸmiÅŸ bir mühendis olarak, bir tekerleÄŸin tıkanmasını baÅŸlatan fenomenleri ve bunu önleme yollarını kesin bir ÅŸekilde çalışarak, teknolojik yolu o açacaktı. Ancak, böyle bir ekipmanın geleceÄŸine inanmayan ve ona destek vermeyen profesörleri nedeniyle, çalışmalarını devam ettiremedi. 1950’de, ABS’nin temelleri az ya da çok yerleÅŸtirilmiÅŸti. Yine de, araçlara yerleÅŸtirilmesi otuz yılı aldı. Gerçekte, kontrol düzeni, fren sistemine uygulanan basıncı azaltıp yükseltebilmek için, elektrovanların saniyede onlarca kez açılıp kapanmasını saÄŸlayabilmeli. Bu, tekerleklerin tıkanmasını oluÅŸturan kritik eÅŸiÄŸin altında fren gücünü tasfiye etmek için tek yol. DiÄŸer tarafta, hava durumu, kaplama, sıcaklık koÅŸulları, yolun bozuklukları, lastiklerin hareketinde büyük rol oynuyor. Sürücü, fren pedalına bastığından itibaren fren yönetim sistemi ve tekerlekler arasında kalıcı bir diyalog yerleÅŸtirilmeli.Ä°lk Mercedes kullandıYeterince zayıf olmayan tamamen mekanik düzenleri, daha sonra çok karışık benzer elektronikleri hayal ettikten sonra (Daimler-Benz, bir prototipi 1970’te kullandı), sonunda ABS’nin gerçeÄŸe dönüşmesine yol açacak sayısal elektronik ortaya çıktı! 1978’de, Bosch, ABS 2 sisteminin ilk üretimini lanse ederken, Mercedes-Benz 1981’de bunu araçları üzerinde kullandı.Somut olarak, her tekerlekte bulunan takimetrik alıcılar, kaputun altına, her tekerleÄŸin rotasyon vitesinin üzerine yerleÅŸtirilen bir hesap makinesine bilgi verir. Tıkanmanın bütün baÅŸlangıcı fren üzengilerinin üzerine uygulanan basıncı sınırlamaya da komuta eden hesap makinesine transfer edilir. Problem devam ederse, tekerlek tekrar ‘normal’ rotasyon vitesini aldığı zaman onu tekrar gevÅŸetir. Bu, tekerleklerin maksimum fren yapma kapasitesi ve tıkanması arasındaki titreÅŸim sistemi demektir. Bunlar, fren pedalını titreten, saniyede onlarca defa baÅŸarılan yeniden ayarlamalardır.Pek çok sürücü sınırlarını gerçekten bilmeden sisteme güvenirler. Aslında, ‘normal’ bir sürüş anında, sistem harekete geçmez. Klasik bir ABS ile donatılmış bir araba ile giden ÅŸoförün genellikle hızlı gitme ve sisteme güvenme eÄŸilimi vardır: çok yumuÅŸak bir ÅŸekilde fren yapmaya baÅŸlar. Mercedes deÄŸiÅŸen hassaslıktaki frenlere yardım eden yeni bir sistemle araçlarını donattı. 1. Frenleme baÅŸlıyorHer tekerleÄŸin üzerine yerleÅŸtirilen takimetrik alıcılar, elektrik impulsları, tekerleÄŸin rotasyon vitesleri aracılığıyla sürekli olarak ABS kontrol sistemine aktarılır. Görevleri: Fren esnasında, tekerleklerden birinin tıkanmaya baÅŸladığı anı gözetlemek. 2. Tıkanan tekerlekBir tekerlek tıkanmaya baÅŸlar baÅŸlamaz, elektronik sistem harekete geçer. Takimetrik alıcılar tarafından uyarılan hesap makinesi, fren üzengilerindeki fren yağının basıncını yöneten iki elektrovan grubu üzerinde de etkilidir. Elektrovanların açık olduÄŸu normal fren durumunda, sistem tekerleklerin rotasyon viteslerinin basıncını düzenlemeye baÅŸlar.3. ABS basıncı azaltır Ä°lk zamanlarda, freni sınırlamak için, hesap makinesi ilk elektrovanın kapanmasına komuta eder. Ãœzengi üzerindeki fren sıvısının kaçışını durdurur. Fren korunur ancak saÄŸlamlaÅŸmaz. Takimetrik alıcılar tarafından aktarılan bilgiler sayesinde, hesap makinesi lastiÄŸin yapışkanlığına yeniden kavuÅŸtuÄŸundan emin olur ve tıkanma kaybolur. Elektrovanlar yeniden açılabilir.4. Tıkanma devam ederse Bu durumda, hesap makinesi üzengilerdeki basıncı azaltmak ve böylece tekerleÄŸi serbest bırakmak için ikinci elektrovanı harekete geçirir. BoÅŸaltılan fren yağı yüksek basınçlı bir pompa tarafından yeniden alınır. Lastik yeniden yapışmaya baÅŸlayınca, ABS yeni bir basınç gönderimine komuta eder. Fren homojen oluncaya kadar duruma adapte olur.Â